۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
التنقيح الرائع لمختصر الشرائع: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '}} '''' به '}} ''''
جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =4 | | تعداد جلد =4 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =00089 | ||
| کتابخوان همراه نور =00089 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''التنقيح الرائع لمختصر الشرائع''' تألیف [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|جمال‌الدين مقداد بن عبداللّه سيورى حلّى]] (م 826 ق) معروف به [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|فاضل مقداد]]، [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|مقداد سيورى]] يكى از بهترين و مفيدترين شروح مختصر النافع [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق) است كه در آن مباحث مشكل و مجمل تفسير و بيان شده‌اند و وجوه اصطلاحاتى همچون الاظهر، الاشبه، الاصح و نظائر آن تبيين و توضيح داده شده‌اند. | '''التنقيح الرائع لمختصر الشرائع''' تألیف [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|جمال‌الدين مقداد بن عبداللّه سيورى حلّى]] (م 826 ق) معروف به [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|فاضل مقداد]]، [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|مقداد سيورى]] يكى از بهترين و مفيدترين شروح مختصر النافع [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق) است كه در آن مباحث مشكل و مجمل تفسير و بيان شده‌اند و وجوه اصطلاحاتى همچون الاظهر، الاشبه، الاصح و نظائر آن تبيين و توضيح داده شده‌اند. | ||
| خط ۳۹: | خط ۴۱: | ||
مؤلف در مقدمه كتاب دربارۀ آن مى‌نويسد:لم يسبق احد الى مثله في تهذيبه (الشرايع)، و لم يلحق لاحد في وضعه و ترتيبه. | مؤلف در مقدمه كتاب دربارۀ آن مى‌نويسد:لم يسبق احد الى مثله في تهذيبه (الشرايع)، و لم يلحق لاحد في وضعه و ترتيبه. | ||
كتاب التنقيح الرائع در زمان خود از نظر استقراء تام كلمات فقهاى بزرگى همچون [[علم‌الهدی، علی بن حسین| | كتاب التنقيح الرائع در زمان خود از نظر استقراء تام كلمات فقهاى بزرگى همچون [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]](م 436 ق)، [[شيخ مفيد]](م 413 ق)، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]](م 460 ق)، [[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] (م 598 ق)، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]](726 ق)، | ||
[[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق)، و حتى نظريات [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]] (م 676 ق)، در الشرايع و ساير کتاب‌هاى وى، كم نظير است.احاطه مؤلف به تمام آثار [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] و [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] و بيان متين و محترمانه اختلاف فتاوايشان در آنها، اين كتاب را از اعتبار والايى برخوردار ساخته است. | [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق)، و حتى نظريات [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]] (م 676 ق)، در الشرايع و ساير کتاب‌هاى وى، كم نظير است.احاطه مؤلف به تمام آثار [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] و [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] و بيان متين و محترمانه اختلاف فتاوايشان در آنها، اين كتاب را از اعتبار والايى برخوردار ساخته است. | ||
به دليل همين | به دليل همين ویژگیها تقريبا در تمام كتب فقهى و موسوعه‌هاى فقهى بعد از آن به نظريات مطرح شده در آن استناد و استدلال شده است.و بزرگانى همچون ابن طى فقعانى (م 855 ق) در الدر المنضود، [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] (م 940 ق) در [[رسائل المحقق الكركي|الرسائل الكركى]]، [[جامع المقاصد في شرح القواعد|جامع المقاصد]]، [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|شيخ ابراهیم قطيفى]] (م بعد از 944 ق) در السراج الوهاج، [[شهيد ثانى]](م 966 ق) در [[مسالك الأفهام إلی تنقيح شرائع الإسلام|مسالك الافهام]]، [[موسوی عاملی، محمد بن علی|سيد محمد عاملى]] در [[مدارك الأحكام في شرح شرائع الإسلام|مدارک الاحكام]]، شيخ يوسف بحرانى (م 1186 ق) در [[الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة|الحدائق الناضرة]]، [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد|محمد جواد عاملى]] (م 1226 ق) در [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]]، [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد على طباطبائى]] (م 1231 ق) در [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]]، [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|محقق نراقى]] (م 1246 ق)، در [[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعه]]، [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|شيخ حسن نجفى]] (م 1266 ق) در [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] و در اكثر كتب فقهاى متأخر از وى به آن استناد و استدلال شده است. | ||
==گفتار بزرگان== | ==گفتار بزرگان== | ||
[[خوانساری، محمدباقر بن زین‌العابدین|صاحب الروضات]] در 173/7 دربارۀ آن مى‌نويسد:و اما كتابه التنقيح الذى هو في الحقيقة معلمه الوضيع، فهو امتن كتاب في الفقه الاستدلالى و أرزن خطاب ينتفع به الدانى و العالى، و فيه من الفوائد الخارجة في كثير، و من الزوائد النافجة نبذ حقبر؟ | [[خوانساری، سید محمدباقر بن زین‌العابدین|صاحب الروضات]] در 173/7 دربارۀ آن مى‌نويسد:و اما كتابه التنقيح الذى هو في الحقيقة معلمه الوضيع، فهو امتن كتاب في الفقه الاستدلالى و أرزن خطاب ينتفع به الدانى و العالى، و فيه من الفوائد الخارجة في كثير، و من الزوائد النافجة نبذ حقبر؟ | ||
[[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]463/4،464 دربارۀ آن آمده است: | [[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]463/4،464 دربارۀ آن آمده است: | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۶: | ||
هو شرح تام من الطهارة الى الديات في مجلدين بعنوان قوله قوله ابتدأ فيه بمقدمات في تعريف الفقه و تحصيله و الادلّة العقلية و العمل بخبر الواحد و اقسامه، و تفسير الأشهر و الاظهر و الأشبه و غير ذلك من مصطلحات المصنف. | هو شرح تام من الطهارة الى الديات في مجلدين بعنوان قوله قوله ابتدأ فيه بمقدمات في تعريف الفقه و تحصيله و الادلّة العقلية و العمل بخبر الواحد و اقسامه، و تفسير الأشهر و الاظهر و الأشبه و غير ذلك من مصطلحات المصنف. | ||
[[امین، محسن|صاحب اعيان الشيعه]] ج 139/4 به نقل از حسن بن راشد حلّى (زنده در 830 ق) شاگرد مؤلف مى‌نويسد:شرح مختصر النافع شيخنا نجم‌الدين ابى القاسم بن سعيد المسمى ب(النافع)، شرحا اكثر فيه الافادة و اظهر الاحكام و الاجادة و بلغ الحسنى و زيادة و لا يشبه بغيره من الشروح البتة يعرف ذلك من وقف عليها و عليه. | [[امین، سید محسن|صاحب اعيان الشيعه]] ج 139/4 به نقل از حسن بن راشد حلّى (زنده در 830 ق) شاگرد مؤلف مى‌نويسد:شرح مختصر النافع شيخنا نجم‌الدين ابى القاسم بن سعيد المسمى ب(النافع)، شرحا اكثر فيه الافادة و اظهر الاحكام و الاجادة و بلغ الحسنى و زيادة و لا يشبه بغيره من الشروح البتة يعرف ذلك من وقف عليها و عليه. | ||
==تاريخ تأليف== | ==تاريخ تأليف== | ||
| خط ۶۸: | خط ۷۰: | ||
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]464/4 به نسخه‌اى از عصر مؤلف مربوط به 821ق در كتابخانه آستان قدس رضوى در نسخه‌اى به خط مولى عبدالسميع بن فياض اسدى مربوط به 918ق از كتابخانه آستان قدس رضوى و نسخه‌اى در كتابخانه شيخ هادى | در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]464/4 به نسخه‌اى از عصر مؤلف مربوط به 821ق در كتابخانه آستان قدس رضوى در نسخه‌اى به خط مولى عبدالسميع بن فياض اسدى مربوط به 918ق از كتابخانه آستان قدس رضوى و نسخه‌اى در كتابخانه شيخ هادى کاشف‌الغطاء(م 1316 ق) به خط شيخ محمد بن احمد بن ابى جامع مربوط به 909ق اشاره شده است. | ||
در صفحه 152 مقدمه‌اى بر فقه شيعه نيز به نسخه‌هاى متعددى همچون نسخه‌هاى آستان قدس رضوى مربوط به 821 ق، و 918 ق، كتابخانه ملك در تهران مربوط به 834 ق، كتابخانه آيت‌الله | در صفحه 152 مقدمه‌اى بر فقه شيعه نيز به نسخه‌هاى متعددى همچون نسخه‌هاى آستان قدس رضوى مربوط به 821 ق، و 918 ق، كتابخانه ملك در تهران مربوط به 834 ق، كتابخانه آيت‌الله | ||
| خط ۷۹: | خط ۸۱: | ||
در چاپ كتاب موجود از 5 نسخه خطى كتابخانه عمومى آیت‌الله مرعشى نجفى استفاده شده كه عبارتند از: | در چاپ كتاب موجود از 5 نسخه خطى كتابخانه عمومى آیت‌الله مرعشى نجفى استفاده شده كه عبارتند از: | ||
#نسخه به خط | #نسخه به خط سيد حسين بن مرتضى ساروى مربوط به 867 ق | ||
#نسخه نفيس و خوبى به شماره 3173 كه نام نویسنده و تاريخ نگارش آن معلوم نيست | #نسخه نفيس و خوبى به شماره 3173 كه نام نویسنده و تاريخ نگارش آن معلوم نيست | ||
#نسخه نفيس ديگرى با شماره 1725 كه نام نویسنده و تاريخ نگارش آن معلوم نيست | #نسخه نفيس ديگرى با شماره 1725 كه نام نویسنده و تاريخ نگارش آن معلوم نيست | ||
| خط ۸۸: | خط ۹۰: | ||
كتاب موجود به اهتمام [[مرعشی، محمود| | كتاب موجود به اهتمام [[مرعشی، محمود|سيد محمود مرعشى]] در انتشارات كتابخانه آیت‌الله مرعشى در سال 1404ق در 4 جلد چاپ شده است.تحقيق و تصحيح كتاب توسط سيد عبداللطيف حسینى كوهكمرى انجام شده است. | ||
==تبيين اصطلاحات و اسامى مشايخ== | ==تبيين اصطلاحات و اسامى مشايخ== | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۵: | ||
الثلاثة الطوسى مع المفيد مع المرتضى | الثلاثة الطوسى مع المفيد مع المرتضى | ||
علم الهدى | علم الهدى السيد المرتضى | ||
الخمسة الثلاثة مع [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]] و ابنه محمد | الخمسة الثلاثة مع [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]] و ابنه محمد | ||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۳۵: | ||
العلامة حسن بن مطهر | العلامة حسن بن مطهر | ||
الشريف | الشريف سيد عميد‌الدين عبدالمطلب بن اعرج حسینى | ||
السعيد فخر‌الدين | السعيد فخر‌الدين | ||
| خط ۱۸۰: | خط ۱۸۲: | ||
و الاكثر على الاوّل و لم اقف على رواية تدل على ذلك في الامة، و حينئذ كان ينبغى للمصنف ان يقول على الاشبه لا الاشهر فانه خلاف اصطلاحه | و الاكثر على الاوّل و لم اقف على رواية تدل على ذلك في الامة، و حينئذ كان ينبغى للمصنف ان يقول على الاشبه لا الاشهر فانه خلاف اصطلاحه | ||
وى همچنين در جلدهاى پایانى كتاب گاهى به[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] اشكال مى‌كند و مثلاًدر بحث كتاب الارث ج 142/4 مى‌نويسد، فأولها[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] بكون القتل غير عمد و هو وهم منه. | وى همچنين در جلدهاى پایانى كتاب گاهى به [[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] اشكال مى‌كند و مثلاًدر بحث كتاب الارث ج 142/4 مى‌نويسد، فأولها[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] بكون القتل غير عمد و هو وهم منه. | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
| خط ۱۹۴: | خط ۱۹۶: | ||
[[رده: فقه مذاهب]] | [[رده: فقه مذاهب]] | ||
[[رده: فقه شیعه]] | [[رده: فقه شیعه]] | ||