التفسير المنسوب إلى الإمام أبي‌محمد الحسن بن علي العسكري عليهم‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'محدّث نورى' به 'محدّث نورى '
جز (جایگزینی متن - 'سيد محمد باقر ابطحى' به 'سيد محمد باقر ابطحى ')
جز (جایگزینی متن - 'محدّث نورى' به 'محدّث نورى ')
خط ۷۰: خط ۷۰:
نكتۀ جالب توجه ديگر قرار داشتن پدر ابن غضائرى در طريق روايت تفسير با همين سلسله سند متداول است .<ref>مجلسى، ج 105، ص 78</ref> برخى گفته‌اند كه طريق [[شيخ صدوق]] در روايت اين تفسير، متعدد است، زيرا در مواردى به جاى محمد بن قاسم استرآبادى از محمد بن على استرآبادى، در طريق خود از دو راوى تفسير، ياد كرده است .<ref>-ابن بابويه، 1417، ص 240؛[[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقا بزرگ طهرانى]]، ج 4، ص 286، پانويس</ref> بعيد نيست كه اين دو، يكى بوده باشند، زيرا ذكر نام جد به جاى پدر متداول بوده است.
نكتۀ جالب توجه ديگر قرار داشتن پدر ابن غضائرى در طريق روايت تفسير با همين سلسله سند متداول است .<ref>مجلسى، ج 105، ص 78</ref> برخى گفته‌اند كه طريق [[شيخ صدوق]] در روايت اين تفسير، متعدد است، زيرا در مواردى به جاى محمد بن قاسم استرآبادى از محمد بن على استرآبادى، در طريق خود از دو راوى تفسير، ياد كرده است .<ref>-ابن بابويه، 1417، ص 240؛[[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقا بزرگ طهرانى]]، ج 4، ص 286، پانويس</ref> بعيد نيست كه اين دو، يكى بوده باشند، زيرا ذكر نام جد به جاى پدر متداول بوده است.


همچنين ذكر شده كه حسن بن خالد برقى تفسيرى در 120 جزء به املاى امام حسن عسكرى نگاشته است .<ref>ابن شهر آشوب، معالم العلماء، ص 34</ref>، اما [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] .<ref>متوفى 460؛ص 462</ref> حسن بن خالد برقى را جزو كسانى دانسته كه ائمه را درك نكرده و از آنان به طور غير مستقيم روايت كرده‌اند. محدّث نورى (متوفى 1320؛ج 5، ص 188)، با استناد به گفتۀ ابن شهر آشوب (متوفى 588)، قاطعانه تفسير برقى را طريق ديگر روايت متن تفسير امام عسكرى دانسته است، اما مشكل پذيرش اين قول اين است كه هيچ روايتى از اين تفسير وجود ندارد كه نام برقى در آن ذكر شده باشد. همچنين [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقا بزرگ طهرانى]] .<ref>ج 4، ص 283- 285</ref> اشاره كرده كه مراد از عسكرى در قول ابن شهر آشوب، امام هادی‌عليه‌السلام است و حسن بن خالد نمى‌تواند از راويان امام حسن عسكرى باشد .<ref>قس تسترى، ج 3، ص 228</ref>
همچنين ذكر شده كه حسن بن خالد برقى تفسيرى در 120 جزء به املاى امام حسن عسكرى نگاشته است .<ref>ابن شهر آشوب، معالم العلماء، ص 34</ref>، اما [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] .<ref>متوفى 460؛ص 462</ref> حسن بن خالد برقى را جزو كسانى دانسته كه ائمه را درك نكرده و از آنان به طور غير مستقيم روايت كرده‌اند. [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدّث نورى]]  (متوفى 1320؛ج 5، ص 188)، با استناد به گفتۀ ابن شهر آشوب (متوفى 588)، قاطعانه تفسير برقى را طريق ديگر روايت متن تفسير امام عسكرى دانسته است، اما مشكل پذيرش اين قول اين است كه هيچ روايتى از اين تفسير وجود ندارد كه نام برقى در آن ذكر شده باشد. همچنين [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقا بزرگ طهرانى]] .<ref>ج 4، ص 283- 285</ref> اشاره كرده كه مراد از عسكرى در قول ابن شهر آشوب، امام هادی‌عليه‌السلام است و حسن بن خالد نمى‌تواند از راويان امام حسن عسكرى باشد .<ref>قس تسترى، ج 3، ص 228</ref>


در فهرست نسخه‌هاى عكسى و ريز فيلمهاى كتابخانۀ سيد عبدالعزيز طباطبائى (متوفى بهمن 1374) در قم، سه نسخه با عنوان تفسير نگاشتۀ ابوعلى حسن بن خالد برقى معرفى شده است .<ref>طيار مراغى، ص 1436، 1440، 1489</ref>؛ اما با مراجعۀ نويسندۀ مقاله و رؤيت نسخه‌ها مشخص شد كه آنها همين تفسير منسوب به امام حسن عسكرى و با همين سلسله سند متداول‌اند و دليلى براى انتساب اين نسخه‌ها به برقى، حداقل در اين نسخه‌ها، وجود ندارد.
در فهرست نسخه‌هاى عكسى و ريز فيلمهاى كتابخانۀ سيد عبدالعزيز طباطبائى (متوفى بهمن 1374) در قم، سه نسخه با عنوان تفسير نگاشتۀ ابوعلى حسن بن خالد برقى معرفى شده است .<ref>طيار مراغى، ص 1436، 1440، 1489</ref>؛ اما با مراجعۀ نويسندۀ مقاله و رؤيت نسخه‌ها مشخص شد كه آنها همين تفسير منسوب به امام حسن عسكرى و با همين سلسله سند متداول‌اند و دليلى براى انتساب اين نسخه‌ها به برقى، حداقل در اين نسخه‌ها، وجود ندارد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش