التشيّع (نشوؤه - مراحله - مقوّماته): تفاوت میان نسخه‌ها

1. نويسنده در مقدمه خود بر چاپ پنجم كتاب كه در تاريخ 17 ربيع‌الأول 1417ق، نوشته، يادآور شده است كه در اين چاپ، مطلب جديدى تحت عنوان «مصادره تاريخى موضع‌گيرى‌هاى اهل بيت(ع) در زندگى امت» افزوده و اين بحث را از سه منظر «رهبرى سياسى»، «مرجعيت فكرى» و «رهبرى روحى و اجتماعى»، بررسى كرده‌ام. همچنين در چاپ‌هاى قبلى، ارجاع به منابعى داده شده بود كه نتوانسته بوديم به‌صورت مستقيم به آن مراجعه كنيم و در اين چاپ مراجعه مستقيم شده و برخى از منابع جديد هم به آن افزوده شده است <ref>مقدمه طبع پنجم، ص 9 - 10</ref>.

نويسنده در ادامه شش اشكال را ذكر كرده كه بر اصل انجام پژوهش در مورد تشيع وارد شده و آنگاه به پاسخ‌گويى به آن‌ها پرداخته است. همچنين وى در ادامه نقشه كلى مباحث كتابش را ترسيم كرده و بعد فهرستى از مهم‌ترين منابع روايى مورد اعتماد شيعه و سنى را نيز آورده كه در اثر حاضر مورد استناد و ارجاع قرار گرفته است <ref>همان، ص 11 - 22</ref>.

3. همچنين نويسنده، فهرستى از برخى از آثار علمى مسلمانان شيعه و سنى را درباره فضائل اهل بيت(ع) آورده است. او همچنين نمونه‌هايى از روش‌هاى گوناگون پژوهش (روش روايى و حديثى، استدلال عقلى و پژوهش و تحليل تاريخى) در باب امامت اهل بيت(ع) را مطرح كرده است <ref>همان، ص 279 - 287</ref>.

4. نويسنده با تحليل كلان عملكرد امامان اطهار(ع) و بيان نقش اختصاصى هركدام <ref>همان، ص 415 - 416</ref> به اين پرسش مهم پاسخ داده است كه عوامل گوناگونى نقش‌هاى أئمه طاهرين(ع) چيست؟ <ref>همان، ص 417 - 424</ref>.

5. نويسنده با بيان نظر شيعه در مورد توحيد و ذكر نظر عالمان بزرگ شيعى ([[شيخ صدوق]]، [[شيخ مفيد]]، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] و علامه مظفر) در اين مورد، به بحث زيارت قبور پرداخته و يادآور شده است كه زيارت قبور، پديده‌اى مشروع است و روايات اسلامى و همچنين سيره عملى پيامبر(ص) مشروعيت اين كار را تأييد كرده است. نويسنده در ادامه به بيان فوائد زيارت قبور پرداخته و از جمله آورده است كه اين عمل باعث گسترش و تعميق ايمان به خدا و معاد مى‌شود و تاريخ اسلامى و هويت فرهنگى و معنوى را در ذهن و روان مردم زنده نگه مى‌دارد <ref>همان، ص 525 - 531</ref>.

6. او همچنين در مورد پديده غلو يادآور شده است كه بر اساس اصل اصيل توحيد و هماهنگ با اهل بيت(ع) كه غلو را مردود اعلام كرده‌اند، شيعيان بر طبق فتواى فقهايشان قائل به برائت از غاليان شده و آنان را كافر دانسته‌اند. نويسنده در ادامه، اسامى و فتاواى برخى از فقهاى شيعه ([[شيخ مفيد]]، [[شهيد اول]]، [[شهيد ثانى]]، [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد يزدى]]، [[خویی، ابوالقاسم|آيت‌الله خوئى]] و [[امام خمينى (ره)|امام خمينى]]) را كه غاليان را تكفير كرده‌اند، ذكر كرده و بعد از آن هم فهرستى از كتاب‌هاى انديشمندان شيعى در ردّ غاليان و پاسخ به شبهات آنان مطرح كرده است <ref>همان، ص 531 - 533</ref>.

جهانى بودن، گسترش عدالت و امنيت در سراسر جهان، رفاه و ظهور بركات و خيرات در همه دنيا، تكامل عقل‌ها و انتشار علم و فرهنگ و عينيت يافتن سيره پيامبر(ص) <ref>همان، ص 625 - 632</ref>.

8. نويسنده در بيان مسائل فقهى اختلافى به برخى از مسائل، از جمله مسئله جمع بين دو نماز پرداخته و يادآور شده است كه از نظر اهل بيت(ع)، جمع كردن بين دو نماز ظهر و عصر و همچنين نماز مغرب و عشاء به‌صورت مطلق - در سفر و حضر و با عذر يا بدون آن - جايز است. ايشان سپس ادله فقهى اين مطلب را از قرآن و روايات بيان كرده است <ref>همان، ص 677 - 685</ref>.

ج)- اين تحليل، طبيعت حركت تغييرى را در مسير رسالت و استمرار آن و حمايت از اهداف نبوت را ناديده گرفته است <ref>همان، ص 719 - 726</ref>.

گرچه منابع مورد استفاده با ذكر مشخصات، آورده شده است <ref>همان، ص 775 - 828</ref>، در مواردى اين مشخصات كامل نيست و به‌طور مثال سال انتشار و نوبت چاپ ذكر نشده است <ref>مثلاً ر. ك: همان، ص 775، 776، 777 و...</ref> و گاهى سال انتشار آمده و محل انتشار نيامده <ref>مثلاً ر. ك: همان، ص 787</ref> و البته در اكثر موارد تاريخ وفات نويسندگان ذكر شده است.