۸۱٬۶۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ج' به 'ابن ج'
جز (جایگزینی متن - 'پايان' به 'پایان') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ج' به 'ابن ج') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[ابن جزی، محمد بن احمد]] (نویسنده) | ||
[[خالدی، عبدالله]] (محقق) | [[خالدی، عبدالله]] (محقق) | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| سال نشر = | | سال نشر = | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02018AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =02018 | ||
| کتابخوان همراه نور =02018 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''التسهيل لعلوم التنزيل'''، اثر [[ابن جزی، محمد بن احمد|محمد بن احمد بن جُزَىّ غرناطى كلبى]] معروف به ابن جُزَىّ (متوفى 741ق) يكى از موجزترين و در عين حال مفيدترين و فراگیرترين تفاسير مغرب اسلامى است. اين تفسير شامل جميع قرآن بوده، به مذهب سلف از اهل سنت در عقيده، طرح آراء مذاهب چهارگانه فقهى و عنايت به فوائد عام در نظم قرآن، تمايل دارد. | |||
== انگیزه تأليف == | |||
== | |||
مؤلف در مقدمه تفسير خود، هدف نگارش آن را در چهار مورد برمى‌شمرد: | مؤلف در مقدمه تفسير خود، هدف نگارش آن را در چهار مورد برمى‌شمرد: | ||
#فراهم آوردن علم بسيار در كتابى كم حجم. | #فراهم آوردن علم بسيار در كتابى كم حجم. | ||
#ذكر | #ذكر نكته‌هایى بديع و فوايدى شگفت كه كمتر در يك كتاب آمده است. | ||
#شرح و بيان مشكلات و غوامض و مجملات. | #شرح و بيان مشكلات و غوامض و مجملات. | ||
#تحقيق اقوال درست و نادرست مفسّران و شناساندن راجح از مرجوح. | #تحقيق اقوال درست و نادرست مفسّران و شناساندن راجح از مرجوح. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
مؤلف دو مقدمه بر كتاب نوشته است: در مقدمه اوّل مباحثى در دوازده بخش پيرامون برخى اصطلاحات علوم قرآنى تحت عناوين زير آورده است: نزول قرآن، سوره‌هاى مكى و مدنى، معانى و علوم قرآن كريم، اسباب اختلاف بين مفسران، ذكر مفسران و جوامع قرائت، فصاحت و بلاغت و ادوات بيان، ناسخ و منسوخ، وقف، اعجاز قرآن و فضل آن. اين مقدمه، تا حدود زيادى به مقدمه تفسير «المحرر الوجيز» ابن عطيه، شباهت دارد. در مقدمه دوم، تفسير معانى كلماتى (اسم، فعل، حرف) كه بيش از چند بار در قرآن آمده است را به ترتيب حروف الفبا تنظيم نموده و با اختصار، آن را مقدمه‌اى | مؤلف دو مقدمه بر كتاب نوشته است: در مقدمه اوّل مباحثى در دوازده بخش پيرامون برخى اصطلاحات علوم قرآنى تحت عناوين زير آورده است: نزول قرآن، سوره‌هاى مكى و مدنى، معانى و علوم قرآن كريم، اسباب اختلاف بين مفسران، ذكر مفسران و جوامع قرائت، فصاحت و بلاغت و ادوات بيان، ناسخ و منسوخ، وقف، اعجاز قرآن و فضل آن. اين مقدمه، تا حدود زيادى به مقدمه تفسير «المحرر الوجيز» ابن عطيه، شباهت دارد. در مقدمه دوم، تفسير معانى كلماتى (اسم، فعل، حرف) كه بيش از چند بار در قرآن آمده است را به ترتيب حروف الفبا تنظيم نموده و با اختصار، آن را مقدمه‌اى برای تفسير آيات محسوب كرده است. | ||
== روش كلى تفسير == | == روش كلى تفسير == | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
ايشان به قصص قرآنى نيز مى‌پردازد و در اين بين به اسرائيليات نيز توجه دارد و در مواردى به نقد مفسرينى كه از ذكر اسرائيليات ابايى نداشته‌اند مى‌پردازد. وى معتقد است بخشى از اين قصص با مقام و منصب انبياء(ع) سازگارى ندارد. با اين وصف مواردى بدون نقد باقى مانده است. در روايات نيز با اينكه وعده داده بود فقط صحيح از آنها را نقل نمايد، غيرصحيح آورده شده است. | ايشان به قصص قرآنى نيز مى‌پردازد و در اين بين به اسرائيليات نيز توجه دارد و در مواردى به نقد مفسرينى كه از ذكر اسرائيليات ابايى نداشته‌اند مى‌پردازد. وى معتقد است بخشى از اين قصص با مقام و منصب انبياء(ع) سازگارى ندارد. با اين وصف مواردى بدون نقد باقى مانده است. در روايات نيز با اينكه وعده داده بود فقط صحيح از آنها را نقل نمايد، غيرصحيح آورده شده است. | ||
ترتيبى بودن تفسير، مانع از آن نشده كه ابن جزى، در مواردى به بحث موضوعى بپردازد، بدين‌جهت | ترتيبى بودن تفسير، مانع از آن نشده كه ابن جزى، در مواردى به بحث موضوعى بپردازد، بدين‌جهت نمونه‌هایى از اين بحث‌ها را مى‌توان در تفسير وى مشاهده كرد. مباحثى نيز در استنباط از آيات در ضمن تعبير «فوائد» مطرح مى‌نمايد. | ||
== نسخه شناسى == | == نسخه شناسى == | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
#«الإمام إبن جزى الكلبي و جهوده في التفسير من خلال التسهيل لعلوم التنزيل» از عبدالحميد محمد ندا، قاهره 1400ق، پایان‌نامه فوق‌ليسانس. | #«الإمام إبن جزى الكلبي و جهوده في التفسير من خلال التسهيل لعلوم التنزيل» از عبدالحميد محمد ندا، قاهره 1400ق، پایان‌نامه فوق‌ليسانس. | ||
== منابع مقاله == | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمات و متن كتاب. | # مقدمات و متن كتاب. | ||
# دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، به كوشش [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، ج 3، ص235. | # دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، به كوشش [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، ج 3، ص235. | ||
# دانشنامه قرآن و قرآن پژوهى، [[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاء‌الدين خرمشاهى]]، ج 1، ص119 و 687. | # دانشنامه قرآن و قرآن پژوهى، [[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاء‌الدين خرمشاهى]]، ج 1، ص119 و 687. | ||
# المفسرون حياتهم و منهجهم، [[ایازی، محمدعلی| | # المفسرون حياتهم و منهجهم، [[ایازی، سید محمدعلی|سيد محمد على ايازى]]، ص247. | ||
# مناهج المفسرين، منيع عبدالحليم محمود، ص209. | # مناهج المفسرين، منيع عبدالحليم محمود، ص209. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||