التحديد في الإتقان و التجويد

    از ویکی‌نور
    التحدید فی الاتقان و التجوید
    نام کتاب التحدید فی الاتقان و التجوید
    نام های دیگر کتاب
    پدیدآورندگان دانی، عثمان بن سعید (نويسنده)

    حمد، غانم قدوری (دراسة و تحقیق)

    زبان عربی
    کد کنگره ‏BP‎‏ ‎‏78‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏2‎‏ت‎‏3
    موضوع قرآن - تجوید
    ناشر دار عمار
    مکان نشر عمان -
    سال نشر 1421 هـ.ق
    کد اتوماسیون AUTOMATIONCODE2986AUTOMATIONCODE


    معرفى كتاب

    نام كتاب:التحديد فى الاتقان و التجويد

    مؤلف:ابوعمرو عثمان بن سعيد الدانى

    تحقيق:دكتر غانم قَدُّورى الحَمَد.

    كتاب پيرامون علم تجويد نوشته شده است مؤلف كه از اولين

    كسانى است كه در اين باره سخن گفته، مطالب را در يك مقدمه

    و ده باب بيان نموده است كه خلاصۀ آنها به قرار زير است

    مقدمه كتاب:در اين مقدمه مؤلف عواملى كه باعث شده است

    كه چنين كتابى را تألیف نمايد توضيح داده است

    باب اول:در اين باب پيرامون معناى كلمات:تجويد، ترتيل و

    تحقيق سخن گفته است كه در اين زمينه ابتدا واژۀ‌هاى سه‌گانه

    را معنا كرده و با ذكر تعدادى از آيات و روايات توضيحاتى

    پيرامون هر كدام از آنها ارائه كرده است

    باب دوم:در اين باب كسانى از قرّاء را كه به روش تحقيق

    و تجويد قرائت نموده و سلسله قرائت آنها به يكى از صحابه

    مى‌رسد،ذكر كرده است

    باب سوم:اين باب مربوط است به رواياتى كه قرّاء هفتگانه‌دربارۀ چگونگى روش تحقيق و تجويد هنگام قرائت قرآن ذكر

    كرده‌اند

    باب چهارم:در اين باب ديدگاههاى علماء علم تجويد پيرامون

    معناى دو واژۀ«تحقيق» و«تجويد» و شرائط هر كدام

    مورد بررسى قرار گرفته است

    باب پنجم:اين باب مربوط است به حقائق الفاظ و چگونگى

    نُطق و سخن گفتن بواسطۀ حروف.

    وى در ابتدا توضيح مى‌دهد كه تجويد ممكن نيست مگر به شناخت

    حركات سه‌گانه و ساكن و ديگر حركات.كه با شناخت

    اين موارد است كه مى‌توان حروف را به صورت صحيح ادا كرد.

    آنگاه هر كدام از اصطلاحات:مُسكِّن، مُرام، مهموز،

    ممدود، مقصور و...را توضيح مى‌دهد.

    باب ششم:در اين باب مخارج حروف بيان شده است

    باب هفتم:اين باب مربوط است به تقسيم‌بندى حروف و بيان

    صفات هر كدام از آنها،كه در ابتدا آنها را به شانزده صنف

    تقسيم‌بندى كرده،آنگاه صفات هر كدام را ذكر كرده است‌باب هشتم:در اين باب احوال نون ساكن و تنوين بيان

    شده است كه در اين رابطه توضيح مى‌دهد كه نون ساكن

    و تنوين داراى چهار حالت مى‌باشند كه يا هر دو ظاهر مى‌شوند و يا هر دو

    ادغام مى‌شوند يا قلب به ميم مى‌شوند يا هر دو مخفى هستند.

    كه هر كدام از اين چهار حالت را با مثالهايى از قرآن توضيح مى‌دهد

    باب نهم:اين باب از مهمترين مباحث اين كتاب مى‌باشد كه در

    آن پيرامون حروف بحث نموده است وى هر كدام از حروف

    بيست و هشتگانه را يكى پس از ديگرى ذكر و دربارۀ ويژگى‌هاى

    هر كدام از آنها،نحوۀ تلفظ آنها، با توجه به مجهور يا

    مهموس بودن، توضيح داده است

    باب دهم:اين باب اختصاص دارد به احوال حركات در هنگام وقف

    ويژگى‌ها

    1-از آنجا كه اين كتاب تقريباً از اولين تأليفات در بحث تجويد

    مى‌باشد، ارائه مطالب به صورت دسته‌بندى و بيان

    آنها در ابواب مختلف،نوعى ابتكار و روشى جديد به شمار مى‌رود.

    2-مباحث كتاب به صورت ساده بيان شده به گونه‌ايى

    كه براى عموم افراد قابل فهم مى‌باشد.

    3-در هر بحث از آيات قرآن به عنوان مثال استفاده كرده است.

    4-تقسيم‌بندى مطالب و ذكر فروع مختلف براى آنها، مانند

    آنچه كه دربارۀ«احوال حركات» و يا«احوال نون ساكنه»آورده است

    5-در ابتداى كتاب، روايات متعددى پيرامون اهميت علم تجويد

    و قرائت قرآن آورده است.

    ويژگى‌هاى نسخه تحقيق

    1-ارائه شرح مختصرى از زندگى‌نامۀ مؤلف همراه با تأليفات

    وى

    2-بيان مقدمه‌اى كه در آن،كتاب مؤلف معرفى شده است

    3-شرح مختصرى از واژه‌هاى مذكور در متن،در پاورقى

    مانند آنچه كه در صفحۀ 71 دربارۀ كلمۀ«لَكْز»آورده است

    4-در بعضى از موارد براى مطالب ارائه شده در متن، برخى

    از روايات مربوطه را از كتابهاى روايى اهل سنت نقل كرده است

    5-آدرس دهى به منابع ديگر جهت مطالعۀ بيشتر.

    6-آدرس آيات و روايات موجود در متن،در پاورقى

    7-اضافه نمودن فهرست اعلام و فهرست كتابهايى كه در تحقيق كتاب

    از آنها استفاده شده است.

    نسخه شناسى

    كتاب يك جلد، متن آن عربى و داراى 201 صفحه

    مى‌باشد كه مشخصات آن به قرار زير مى‌باشد:

    1-نوع كاغذ:اعلاء

    2-جلد:شوميز

    3-نوبت چاپ:اول

    4-تاريخ انتشار:سال 1421 هجرى قمرى

    5-ناشر:انتشارات دار عمار للنشر و التوزيع-عمان

    6-داراى فهرست:

    الف:اعلام

    ب:مصادر تحقيق

    ج:موضوعات كتاب

    7-مؤلف:ابوعمرو عثمان بن سعيد دانى

    8-كتاب:التحديد فى الاتقان و التجويد

    تذكر:اين كتاب توسط دكتر غانم قَدُّورى الحَمَد

    تحقيق و به چاپ رسيده است.


    پیوندها

    مطالعه کتاب التحدید فی الاتقان و التجوید در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور