التبيان في البيان: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR33067J1.jpg | عنوان =التبيان في البيان | عنوان‌های دیگ...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - 'رده:مقالات بارگذاری شده 01 قربانی' به 'رده:مقالات بارگذاری شده شهریور 01 قربانی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
}} | }} | ||
'''التبيان في البيان'''، اثر شرف‌الدین حسین بن محمد بن عبدالله (متوفی 743ق)، کتابی است پیرامون بلاغت و فصاحت در زبان عربی و اشاره به شگفتی‌ها و اسرار و زیبایی‌های آن که با تحقیق توفیق فیل و عبدالله لطف‌الله به چاپ رسیده است. | '''التبيان في البيان'''، اثر [[ابن عبدالله، شرف‌الدین حسین بن محمد|شرف‌الدین حسین بن محمد بن عبدالله]] (متوفی 743ق)، کتابی است پیرامون بلاغت و فصاحت در زبان عربی و اشاره به شگفتی‌ها و اسرار و زیبایی‌های آن که با تحقیق [[فیل، توفیق|توفیق فیل]] و [[لطف‌الله، عبداللطیف|عبدالله لطف‌الله]] به چاپ رسیده است. | ||
این کتاب در موضوع خود، جدید نیست و آثار زیادی در این موضوع، به رشته تحریر درآمده است، اما مزیت آن، این است که تصویری روشن و واضح از نظریات بلاغی مطرح‌شده توسط منتقدان و بلاغت‌نویسان قدیم و آنچه متجددین و اندیشمندان عصر مؤلف در قرن هشتم هجری بدان افزوده‌اند، در آن ارائه شده است<ref>ر.ک: رحیم، مقداد، ص27</ref>. | این کتاب در موضوع خود، جدید نیست و آثار زیادی در این موضوع، به رشته تحریر درآمده است، اما مزیت آن، این است که تصویری روشن و واضح از نظریات بلاغی مطرح‌شده توسط منتقدان و بلاغت‌نویسان قدیم و آنچه متجددین و اندیشمندان عصر مؤلف در قرن هشتم هجری بدان افزوده‌اند، در آن ارائه شده است<ref>ر.ک: رحیم، مقداد، ص27</ref>. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
مؤلف کتاب را در دو فن اصلی تنظیم کرده است: فن بلاغت و فن بیان. در فن اول، به علوم بلاغی سه‌گانه: «علم معانی»، «علم بیان» و «علم بدیع» پرداخته شده و در فن دوم، از فصاحت کلام و شیوایی ساختارهای زبانی سخن گفته شده است که با مطالب مربوط به علم بدیع، نیمی از کتاب را به خود اختصاص داده است و در نیمی دیگر به علم معانی و بیان، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | مؤلف کتاب را در دو فن اصلی تنظیم کرده است: فن بلاغت و فن بیان. در فن اول، به علوم بلاغی سه‌گانه: «علم معانی»، «علم بیان» و «علم بدیع» پرداخته شده و در فن دوم، از فصاحت کلام و شیوایی ساختارهای زبانی سخن گفته شده است که با مطالب مربوط به علم بدیع، نیمی از کتاب را به خود اختصاص داده است و در نیمی دیگر به علم معانی و بیان، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
مؤلف، کلام ابویعقوب سکاکی (626ق) در | مؤلف، کلام [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|ابویعقوب سکاکی]] (626ق) در «[[مفتاح العلوم]]» را اصل قرار داده است؛ همچنان‌که به کتاب «[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|الكشاف]]» [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشری]] (467- 538ق) و آثار دیگری همچون «المصباح في المعاني و البيان و البديع» [[بدرالدین بن مالک]] (640- 686ق)، «[[الإيضاح في علوم البلاغة، المعاني و البيان و البديع|الإيضاح في علوم البلاغة]]» [[خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن|جلال‌الدین محمد بن عبدالرحمن]]، مشهور به [[خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن|خطیب قزوینی]] (666- 739ق) اعتماد و استناد نموده و مطالب مطرح‌شده در کتاب «[[المثل السائر في أدب الكاتب و الشاعر|مثل السائر في أدب الكاتب و الشاعر]]» [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر جزری]] (555- 630ق) را تلخیص کرده و در کتاب خود، آورده است<ref>ر.ک: همان؛ مقدمه محقق، ص10- 11</ref>. | ||
از جمله ویژگی‌های کتاب، استفاده نویسنده از شواهد شعری فراوانی از دوران جاهلیت، صدر اسلام و عصر عباسیان می‌باشد که از جمله آنها، می‌توان به اشعار امرؤ‌القیس، اعشی، لبید، طرفه، نابغه، خنساء، حسان، جریر، فرزدق، اخطل، بشار، ابونواس، ابن المعتز، ابن رومی، شریف رضی، ابوتمام، متنبی، معری و... اشاره نمود<ref>ر.ک: رحیم، مقداد، ص28</ref>. | از جمله ویژگی‌های کتاب، استفاده نویسنده از شواهد شعری فراوانی از دوران جاهلیت، صدر اسلام و عصر عباسیان می‌باشد که از جمله آنها، می‌توان به اشعار امرؤ‌القیس، اعشی، لبید، طرفه، نابغه، خنساء، حسان، جریر، فرزدق، اخطل، بشار، ابونواس، ابن المعتز، ابن رومی، شریف رضی، ابوتمام، متنبی، معری و... اشاره نمود<ref>ر.ک: رحیم، مقداد، ص28</ref>. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه محققان. | # مقدمه محققان. | ||
# رحیم، مقداد، «كتاب التبيان في علم المعاني و البديع و البيان (ملحوظات في متن الكتاب و تحقيقه)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، المورد، ربیع 1989، مجلد الثامن عشر - العدد | #[[:noormags:296568| رحیم، مقداد، «كتاب التبيان في علم المعاني و البديع و البيان (ملحوظات في متن الكتاب و تحقيقه)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، المورد، ربیع 1989، مجلد الثامن عشر - العدد 1]]. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۲: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | |||
[[رده:مقالات مرداد 01 مکرمی]] | [[رده:مقالات مرداد 01 مکرمی]] | ||
[[رده:مقالات بارگذاری شده 01 قربانی]] | [[رده:مقالات بارگذاری شده شهریور 01 قربانی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 شهریور 1401]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۵۴
| التبيان في البيان | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن عبدالله، شرف‌الدین حسین بن محمد (نویسنده)
فیل، توفیق (محقق) لطف‌الله، عبداللطیف (محقق) |
| ناشر | جامعة الکويت. مطبوعات الجامعة |
| مکان نشر | کویت |
| سال نشر | 1406ق. = 1986م. |
| چاپ | چاپ یکم |
| موضوع | زبان عربی - معانی و بیان |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ط9ت2 / 2032 PJA |
التبيان في البيان، اثر شرف‌الدین حسین بن محمد بن عبدالله (متوفی 743ق)، کتابی است پیرامون بلاغت و فصاحت در زبان عربی و اشاره به شگفتی‌ها و اسرار و زیبایی‌های آن که با تحقیق توفیق فیل و عبدالله لطف‌الله به چاپ رسیده است.
این کتاب در موضوع خود، جدید نیست و آثار زیادی در این موضوع، به رشته تحریر درآمده است، اما مزیت آن، این است که تصویری روشن و واضح از نظریات بلاغی مطرح‌شده توسط منتقدان و بلاغت‌نویسان قدیم و آنچه متجددین و اندیشمندان عصر مؤلف در قرن هشتم هجری بدان افزوده‌اند، در آن ارائه شده است[۱].
مؤلف کتاب را در دو فن اصلی تنظیم کرده است: فن بلاغت و فن بیان. در فن اول، به علوم بلاغی سه‌گانه: «علم معانی»، «علم بیان» و «علم بدیع» پرداخته شده و در فن دوم، از فصاحت کلام و شیوایی ساختارهای زبانی سخن گفته شده است که با مطالب مربوط به علم بدیع، نیمی از کتاب را به خود اختصاص داده است و در نیمی دیگر به علم معانی و بیان، پرداخته شده است[۲].
مؤلف، کلام ابویعقوب سکاکی (626ق) در «مفتاح العلوم» را اصل قرار داده است؛ همچنان‌که به کتاب «الكشاف» زمخشری (467- 538ق) و آثار دیگری همچون «المصباح في المعاني و البيان و البديع» بدرالدین بن مالک (640- 686ق)، «الإيضاح في علوم البلاغة» جلال‌الدین محمد بن عبدالرحمن، مشهور به خطیب قزوینی (666- 739ق) اعتماد و استناد نموده و مطالب مطرح‌شده در کتاب «مثل السائر في أدب الكاتب و الشاعر» ابن اثیر جزری (555- 630ق) را تلخیص کرده و در کتاب خود، آورده است[۳].
از جمله ویژگی‌های کتاب، استفاده نویسنده از شواهد شعری فراوانی از دوران جاهلیت، صدر اسلام و عصر عباسیان می‌باشد که از جمله آنها، می‌توان به اشعار امرؤ‌القیس، اعشی، لبید، طرفه، نابغه، خنساء، حسان، جریر، فرزدق، اخطل، بشار، ابونواس، ابن المعتز، ابن رومی، شریف رضی، ابوتمام، متنبی، معری و... اشاره نمود[۴].
پانویس
منابع مقاله