التاريخ العربي و المؤرخون: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'شـ' به 'ش'
جز (جایگزینی متن - 'طـ' به 'ط')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'شـ' به 'ش')
خط ۳۹: خط ۳۹:
نویسنده در بخش دیگری از مقدمه، به بررسی تألیفات جدید پرداخته و ابراز تأسف کرده که مطالعات وسیعی از محققین عرب در موضوع تاریخ اسلامی صورت نپذیرفته و کتاب واحدی که کامل و مشتمل بر همه مباحث علم تاریخ باشد، نیافتیم. سپس از «[[علم التاريخ عند العرب]]» [[محمد عبدالغنی حسن]]، «[[بحث في نشأة علم التاريخ عند العرب]]»، «[[تاريخ آداب اللغة العربية]]» [[زیدان، جرجی|جرجی زیدان]] و آثار دیگری در این زمینه یاد می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص28-19</ref>‏. وی معتقد است که مستشرقین بیش از محققین عرب به علم تاریخ اسلامی اهتمام داشته‌اند. سپس با اشاره به برخی از آثار آنها در این زمینه، به‌اختصار محتوای این آثار را نیز مورد بررسی قرار داده و در آخر به «تاريخ الآداب العربية» کارل بروکلمان و «تاريخ التراث العربي» فؤاد سزگین اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص40-29</ref>‏.
نویسنده در بخش دیگری از مقدمه، به بررسی تألیفات جدید پرداخته و ابراز تأسف کرده که مطالعات وسیعی از محققین عرب در موضوع تاریخ اسلامی صورت نپذیرفته و کتاب واحدی که کامل و مشتمل بر همه مباحث علم تاریخ باشد، نیافتیم. سپس از «[[علم التاريخ عند العرب]]» [[محمد عبدالغنی حسن]]، «[[بحث في نشأة علم التاريخ عند العرب]]»، «[[تاريخ آداب اللغة العربية]]» [[زیدان، جرجی|جرجی زیدان]] و آثار دیگری در این زمینه یاد می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص28-19</ref>‏. وی معتقد است که مستشرقین بیش از محققین عرب به علم تاریخ اسلامی اهتمام داشته‌اند. سپس با اشاره به برخی از آثار آنها در این زمینه، به‌اختصار محتوای این آثار را نیز مورد بررسی قرار داده و در آخر به «تاريخ الآداب العربية» کارل بروکلمان و «تاريخ التراث العربي» فؤاد سزگین اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص40-29</ref>‏.
   
   
متن اثر با ذکر معانی دو واژه خبر و تاریخ آغاز شده است. نویسنده، تفاسیر لغویین را در رابطه با کلمه تاریخ مختلف دانسته، تا جایی ‌که برخی اصل آن را فارسی دانسته‌اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص49</ref>‏. نویسنده مبحث خود را با ذکر شمه‌ای از‌ تاریخ‌ و تاریخ‌نگاری نزد اعراب قبل از اسلام آغاز می‌کند. شاکر کتیبه‌ها، نقاشی‌ها و اخبار‌ شفاهی‌ را شیوه‌های‌ تاریخ‌نگاری اعراب پیش از اسلام‌ و داستان‌ها‌ و ایام‌‌العرب‌ها را عناصر اصلی تاریخی عهد جاهلیت‌ اعراب‌ می‌داند. نویسنده‌ تاریخیت اسلام، نیازهای اندیشه‌ای (فکری و روانی)، نیازهای‌ کاربردی و روزمره و عواملی دیگر‌ مانند‌ تأسیس تقویم هجری، اهمیت انساب‌، تشویق‌ خلفا، حرکت‌ نهضت‌ شـعوبی‌ و پیدایش کاغذ را از عوامل اولیه‌ رویکرد‌ به تاریخ در دوره اسلامی می‌داند<ref>ر.ک: مروار، محمد، ص39؛ کائیدی‌نژاد، محمد، ص77-76</ref>‏.  
متن اثر با ذکر معانی دو واژه خبر و تاریخ آغاز شده است. نویسنده، تفاسیر لغویین را در رابطه با کلمه تاریخ مختلف دانسته، تا جایی ‌که برخی اصل آن را فارسی دانسته‌اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص49</ref>‏. نویسنده مبحث خود را با ذکر شمه‌ای از‌ تاریخ‌ و تاریخ‌نگاری نزد اعراب قبل از اسلام آغاز می‌کند. شاکر کتیبه‌ها، نقاشی‌ها و اخبار‌ شفاهی‌ را شیوه‌های‌ تاریخ‌نگاری اعراب پیش از اسلام‌ و داستان‌ها‌ و ایام‌‌العرب‌ها را عناصر اصلی تاریخی عهد جاهلیت‌ اعراب‌ می‌داند. نویسنده‌ تاریخیت اسلام، نیازهای اندیشه‌ای (فکری و روانی)، نیازهای‌ کاربردی و روزمره و عواملی دیگر‌ مانند‌ تأسیس تقویم هجری، اهمیت انساب‌، تشویق‌ خلفا، حرکت‌ نهضت‌ شعوبی‌ و پیدایش کاغذ را از عوامل اولیه‌ رویکرد‌ به تاریخ در دوره اسلامی می‌داند<ref>ر.ک: مروار، محمد، ص39؛ کائیدی‌نژاد، محمد، ص77-76</ref>‏.  


عوامل و لوازمی که علم تاریخ را در اسلام ایجاد کرد در یک زمان جمع نبود، بلکه برخی زودتر ایجاد گردید و برخی با برخی دیگر در طول دو قرن از اواسط قرن اول تا اواسط قرن سوم هجری مشارکت کردند؛ همچنان‌که در تأثیر نیز یک‌نواخت نبوده و برخی در ناحیه‌ای از نواحی تاریخ و بعضی نیز در نواحی دیگری نقش بازی کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص74</ref>‏.
عوامل و لوازمی که علم تاریخ را در اسلام ایجاد کرد در یک زمان جمع نبود، بلکه برخی زودتر ایجاد گردید و برخی با برخی دیگر در طول دو قرن از اواسط قرن اول تا اواسط قرن سوم هجری مشارکت کردند؛ همچنان‌که در تأثیر نیز یک‌نواخت نبوده و برخی در ناحیه‌ای از نواحی تاریخ و بعضی نیز در نواحی دیگری نقش بازی کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص74</ref>‏.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش