۸۱٬۹۲۶
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| سال نشر = 1416 ق یا 1996 م | | سال نشر = 1416 ق یا 1996 م | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02214AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =02214 | ||
| کتابخوان همراه نور =02214 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|البلدان (ابهام زدایی)}} | |||
'''البلدان (ابن الفقيه) ''' اثر [[ابن فقیه، احمد بن محمد|ابوبكر احمد بن محمد بن اسحاق همدانى]]، معروف به ابن فقيه به زبان عربى و در حدود سال 290ق نوشته شده است. نویسنده در اين كتاب به معرفى و تشريح شهرهاى بزرگ دنيا پرداخته است. | '''البلدان (ابن الفقيه)''' اثر [[ابن فقیه، احمد بن محمد|ابوبكر احمد بن محمد بن اسحاق همدانى]]، معروف به ابن فقيه به زبان عربى و در حدود سال 290ق نوشته شده است. نویسنده در اين كتاب به معرفى و تشريح شهرهاى بزرگ دنيا پرداخته است. | ||
البلدان را گروهى از محققان ستودهاند و حتى آن را جزو اصول و متون عمده جغرافيا محسوب داشتهاند. از متقدمان، مقدسى و ياقوت، فراوان از آن نقل و به آن استناد كردهاند. | البلدان را گروهى از محققان ستودهاند و حتى آن را جزو اصول و متون عمده جغرافيا محسوب داشتهاند. از متقدمان، مقدسى و ياقوت، فراوان از آن نقل و به آن استناد كردهاند. | ||
خط ۴۱: | خط ۴۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
مطالب كتاب با شرحى پيرامون آفرينش زمين و آسمان و اختلاف شب و روز آغاز شده است. اين مطالب مؤيد تصورى است كه تا پيش از اسلام نيز در ميان | مطالب كتاب با شرحى پيرامون آفرينش زمين و آسمان و اختلاف شب و روز آغاز شده است. اين مطالب مؤيد تصورى است كه تا پيش از اسلام نيز در ميان ایرانیان، يهودان و ديگران پيرامون هفت بخش بودن زمين وجود داشته است. | ||
نویسنده به هنگام بحث پيرامون نخستين سير و سفرهاى عهد اسلامى، از حوادثى ياد كرده است كه بيشتر جنبه داستانسرايى دارد. از اين جمله، داستانى است كه به عُباده بن صامت از قبيله خزرج منسوب است كه از مردم مدينه و انصار پيامبر(ص) بود. | نویسنده به هنگام بحث پيرامون نخستين سير و سفرهاى عهد اسلامى، از حوادثى ياد كرده است كه بيشتر جنبه داستانسرايى دارد. از اين جمله، داستانى است كه به عُباده بن صامت از قبيله خزرج منسوب است كه از مردم مدينه و انصار پيامبر(ص) بود. | ||
خط ۶۳: | خط ۶۵: | ||
وى تصويرى روشن از ذوق ادبى و تمايلات جوامع روشنفكرى عربى زبان اواخر سده 3ق9/م ارائه كرده است. در دانش معاصر، نویسنده نه تنها از نظر بيان مطلب درباره آسياى ميانه و قفقاز شهرت دارد، بلكه نوشتههاى او درباره مسائل بازرگانى و خط سير بازرگانان يهودى و اسلاو نيز قابل توجه است. | وى تصويرى روشن از ذوق ادبى و تمايلات جوامع روشنفكرى عربى زبان اواخر سده 3ق9/م ارائه كرده است. در دانش معاصر، نویسنده نه تنها از نظر بيان مطلب درباره آسياى ميانه و قفقاز شهرت دارد، بلكه نوشتههاى او درباره مسائل بازرگانى و خط سير بازرگانان يهودى و اسلاو نيز قابل توجه است. | ||
با اين حال، مقدسى از فقدان نظم در كتاب او ياد كرده و نوشته است كه وى جز شهرهاى بزرگ را نام نبرده، روستاها و بخشها را مرتب نكرده و | با اين حال، مقدسى از فقدان نظم در كتاب او ياد كرده و نوشته است كه وى جز شهرهاى بزرگ را نام نبرده، روستاها و بخشها را مرتب نكرده و چيزهایى در كتاب آورده است كه شايسته نيست. گاه از دنيا پرهيز مىدهد و گاه بدان مىخواند، گاه مىگرياند و گاه بازى مىدهد و مىخنداند. در كتاب او حشو و زوايد نيز كم نيست. | ||
«كراچكوفسكى» نيز در اين مورد حق را به مقدسى مىدهد. در تأييد نظر مقدسى كافى است به سرفصلها و موضوعهاى بخش نخستين كتاب، پيرامون آفرينش زمين و | «كراچكوفسكى» نيز در اين مورد حق را به مقدسى مىدهد. در تأييد نظر مقدسى كافى است به سرفصلها و موضوعهاى بخش نخستين كتاب، پيرامون آفرينش زمين و درياهایى كه زمين را احاطه كردهاند، شگفتىهاى آن، تفاوت ميان چين و هند، مكه، بيتالله الحرام، طائف، مدينه و مسجد آن، تفاوت ميان تهامه و حجاز، يمامه، بحرين، يمن، جدّى گرفتن هزليات و هزل شمردن مطالب جدى، ستايش خانه بدوشان و آوارگان، مصر و نيل، سرزمينهایى چون نوبه، حبشه، مغرب، بيت المقدس، دمشق، جزيره، بيزانس و غيره توجه شود. به عنوان نمونه هنگام وصف يك چشمه نزدیک همدان به سه موضوع اشاره شده است: شرحى در ستايش آب سرد، همنوايى ميان عبدالقاهر و حسین بن ابى سَرْح در ستايش همدان و عراق و نكوهش آنها و سرانجام موضوع ميهن دوستى. | ||
صرفنظر از نقايص ياد شده، نویسنده به مسائلى اشاره كرده كه گرچه افسانهآميز به نظر مىرسد، ولى از ديدگاه تاريخى قابل توجه است. به عنوان نمونه، قديمترين شرح پيرامون سمرقند در عهد اسلامى از وى مىباشد. به نوشته او گرد سمرقند، همانند بلخ و بخارا، ديوارى به طول دوازده فرسنگ با دوازده دروازه وجود داشته كه از چوب ساخته شده بودند و هر يك دو لنگه داشتند؛ در پشت هر دروازه، دو در ديگر وجود داشت كه ميان آنها، جايگاه دروازهبانان بود. | صرفنظر از نقايص ياد شده، نویسنده به مسائلى اشاره كرده كه گرچه افسانهآميز به نظر مىرسد، ولى از ديدگاه تاريخى قابل توجه است. به عنوان نمونه، قديمترين شرح پيرامون سمرقند در عهد اسلامى از وى مىباشد. به نوشته او گرد سمرقند، همانند بلخ و بخارا، ديوارى به طول دوازده فرسنگ با دوازده دروازه وجود داشته كه از چوب ساخته شده بودند و هر يك دو لنگه داشتند؛ در پشت هر دروازه، دو در ديگر وجود داشت كه ميان آنها، جايگاه دروازهبانان بود. | ||
خط ۸۳: | خط ۸۵: | ||
[[ترجمه مختصر البلدان: بخش مربوط به ایران (ابن الفقیه)]] | [[ترجمه مختصر البلدان: بخش مربوط به ایران (ابن الفقیه)]] | ||
[[مختصر کتاب البلدان]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:جغرافیا (عمومی)، اطلس، نقشه]] | [[رده:جغرافیا (عمومی)، اطلس، نقشه]] | ||
[[رده: تاریخ جغرافیا]] | [[رده: تاریخ جغرافیا]] |