۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
البلاغة القرآنية في تفسير الزمخشري و اثرها في الدراسات البلاغية (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۶ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۷:۳۱
، ۱۶ نوامبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،'
جز (جایگزینی متن - '« ' به '«') |
جز (جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،') |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
كتاب شامل دو مقدمه، تمهيد و دو باب مى‌باشد . باب اول مشتمل بر هفت فصل پيرامون بحث بلاغى در كشّاف و باب دوم محتوى سه فصل مشتمل بر مباحث اثر كشاف در مباحث بلاغى مى‌باشد كه عناوين آن به تفصيل در فهرست محتويات ذكر شده‌اند. | كتاب شامل دو مقدمه، تمهيد و دو باب مى‌باشد . باب اول مشتمل بر هفت فصل پيرامون بحث بلاغى در كشّاف و باب دوم محتوى سه فصل مشتمل بر مباحث اثر كشاف در مباحث بلاغى مى‌باشد كه عناوين آن به تفصيل در فهرست محتويات ذكر شده‌اند. | ||
ايشان پس از بررسى مباحث بلاغى قبل كشاف اهتمام در معرفى و جمع‌آورى بحثهاى بلاغى كشاف، اثر آن در سير تكامل و تحوّلى مباحث بلاغتى و تطبيق نظريات و اصول قواعد [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] ، بر نصوص دارند. گرچه كتاب مشتمل بر فصول و ابوابى است امّا انسجام مطلوبى در سير بازگو كردن مباحث ديده نمى‌شود. | ايشان پس از بررسى مباحث بلاغى قبل كشاف اهتمام در معرفى و جمع‌آورى بحثهاى بلاغى كشاف، اثر آن در سير تكامل و تحوّلى مباحث بلاغتى و تطبيق نظريات و اصول قواعد [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]، بر نصوص دارند. گرچه كتاب مشتمل بر فصول و ابوابى است امّا انسجام مطلوبى در سير بازگو كردن مباحث ديده نمى‌شود. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
نگارنده بر اين باور است كه مباحث كشاف متمايز از ساير مباحث بلاغتى و امتداد مباحث عبدالقاهر جرجانى است. البته اصول بلاغتى مهمى از سوى [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] اضافه شده كه جرجانى به آنها اشاره‌اى نداشته است. مباحث كشاف يا مطالبى هستند ابداعى يا توضيح عقايد بلاغتى غير واضح در خلال مباحث علماى پيش از او مى باشند . | نگارنده بر اين باور است كه مباحث كشاف متمايز از ساير مباحث بلاغتى و امتداد مباحث عبدالقاهر جرجانى است. البته اصول بلاغتى مهمى از سوى [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] اضافه شده كه جرجانى به آنها اشاره‌اى نداشته است. مباحث كشاف يا مطالبى هستند ابداعى يا توضيح عقايد بلاغتى غير واضح در خلال مباحث علماى پيش از او مى باشند . | ||
مؤلف پس از بيان مسائلى پيرامون شرح حال [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] ، عقايد و مذهب او، آثار، اساتيد، شاگردان و... به بيان مباحث بلاغتى قبل از كشّاف اشاره و پس از تبيين مفهوم نظم، نظم در مفردات و مسائلى در نظم - مشتمل بر مباحث تقديم، استفهام، امر، حذف و...- بحث در تشبيه، مجاز، كنايه، انواع بديع در علماى قبل [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] ، در فصل بعدى مفهوم نظم در كشاف را بررسى مى‌كنند. | مؤلف پس از بيان مسائلى پيرامون شرح حال [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]، عقايد و مذهب او، آثار، اساتيد، شاگردان و... به بيان مباحث بلاغتى قبل از كشّاف اشاره و پس از تبيين مفهوم نظم، نظم در مفردات و مسائلى در نظم - مشتمل بر مباحث تقديم، استفهام، امر، حذف و...- بحث در تشبيه، مجاز، كنايه، انواع بديع در علماى قبل [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]، در فصل بعدى مفهوم نظم در كشاف را بررسى مى‌كنند. | ||
نظم كلام در منظر [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] بيان ارتباط جمل و كيفيت امتزاج آنهاست، علم نظم مبيّن اسرار و نكته‌هاى اسلوب قرآنى، كاشف وجوه اختلاف معنوى خصوصيات تركيبهاى قرآنى و غيرقرآنى كه مرتبط با سياق و غرض عام آيات مى‌باشند بوده و علت تفصيل قرآن در ضمن سور، رعايت نظم خاص آنهاست كه با توجه به اغراض سور متفاوت است. به طور مثال [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] در نظم مفردات قرآنى در وجه عدول در آيه 21 سوره بقره '''«يا ايّها الناس اعبدوا ربّكم الذى خلقكم و الذين من قبلكم لعلكم تتقون»''' از تعبدون به اعبدوا و از اتقوا به تتقون مى‌فرمايد: سرّعدول به نوعى خاص از عبادت يعنى تقوى كه نهايت امر عبادت است، اين است كه امر به عبادت امر به بجا آوردن بعضى از اهداف خلقت انسانها مى‌باشد و عبادت ابزار رسيدن به تقوى است. | نظم كلام در منظر [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] بيان ارتباط جمل و كيفيت امتزاج آنهاست، علم نظم مبيّن اسرار و نكته‌هاى اسلوب قرآنى، كاشف وجوه اختلاف معنوى خصوصيات تركيبهاى قرآنى و غيرقرآنى كه مرتبط با سياق و غرض عام آيات مى‌باشند بوده و علت تفصيل قرآن در ضمن سور، رعايت نظم خاص آنهاست كه با توجه به اغراض سور متفاوت است. به طور مثال [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] در نظم مفردات قرآنى در وجه عدول در آيه 21 سوره بقره '''«يا ايّها الناس اعبدوا ربّكم الذى خلقكم و الذين من قبلكم لعلكم تتقون»''' از تعبدون به اعبدوا و از اتقوا به تتقون مى‌فرمايد: سرّعدول به نوعى خاص از عبادت يعنى تقوى كه نهايت امر عبادت است، اين است كه امر به عبادت امر به بجا آوردن بعضى از اهداف خلقت انسانها مى‌باشد و عبادت ابزار رسيدن به تقوى است. | ||