۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
البديع في علم العربية: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'گي' به 'گی'
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
جز (جایگزینی متن - 'گي' به 'گی') |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[ابن اثیر، مبارک بن محمد]] (نویسنده) | [[ابن اثیر، مبارک بن محمد]] (نویسنده) | ||
[[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن، | [[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن، ف‍ت‍ح‍ی احمد]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =PJ 6131 /الف2ب4 | | کد کنگره =PJ 6131 /الف2ب4 | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| شابک =9960-03-006-7 | | شابک =9960-03-006-7 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =15230 | ||
| کتابخوان همراه نور =15230 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''البديع في علم العربية'''، اثر [[ابن اثیر، مبارک بن محمد|مبارک بن محمد شيبانى جزرى ابى‌السعادات مجد‌الدين بن اثير]]، كتابى است در علم نحو كه به زبان عربى و حدودا در نيمه دوم قرن ششم هجرى، نوشته شده است. | '''البديع في علم العربية'''، اثر [[ابن اثیر، مبارک بن محمد|مبارک بن محمد شيبانى جزرى ابى‌السعادات مجد‌الدين بن اثير]]، كتابى است در علم نحو كه به زبان عربى و حدودا در نيمه دوم قرن ششم هجرى، نوشته شده است. | ||
| خط ۳۹: | خط ۴۱: | ||
نویسنده، در ترتيب و تنظيم مطالب، از كتاب ابن دهان، با عنوان «بغية الراغب في تهذيب الفصول النحوية» سود برده است. | نویسنده، در ترتيب و تنظيم مطالب، از كتاب ابن دهان، با عنوان «بغية الراغب في تهذيب الفصول النحوية» سود برده است. | ||
بسيارى از مورخين و زندگى‌نامه‌نويسان، به اين كتاب اشاره كرده و آن را از جمله آثار [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] دانسته‌اند. [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] و قفطى، از آن با عنوان «البديع في النحو»، و [[سيوطى]] و [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] تحت عنوان «البديع في شرح الفصول في النحو ابن دهان»، ياد كرده‌اند، اما | بسيارى از مورخين و زندگى‌نامه‌نويسان، به اين كتاب اشاره كرده و آن را از جمله آثار [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] دانسته‌اند. [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] و قفطى، از آن با عنوان «البديع في النحو»، و [[سيوطى]] و [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] تحت عنوان «البديع في شرح الفصول في النحو ابن دهان»، ياد كرده‌اند، اما سبکی ، ابن تغرى بردى و ابن شعار موصلى، نام آن را «البديع في علم الإعراب» دانسته‌اند. | ||
از جمله مصادرى كه نویسنده در تأليف اثر خويش از آن‌ها بهره برده و بدان‌ها تصريح نموده است، عبارتند از آثار و كتب بزرگانى همچون (به ترتيب ميزان استفاده): | از جمله مصادرى كه نویسنده در تأليف اثر خويش از آن‌ها بهره برده و بدان‌ها تصريح نموده است، عبارتند از آثار و كتب بزرگانى همچون (به ترتيب ميزان استفاده): | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۷: | ||
وى مباحث مربوط به احكام كلمه را متقدم بر مباحث ذات كلمه كرده است؛ در صورتى كه محقق، معتقد است مقتضاى حكمت، عكس اين مطلب مى‌باشد، زيرا معرفت ذات، قبل از معرفت صفات مى‌باشد. اين در حالى است كه خود نویسنده، در بيان علت اين تقديم و تأخير، به دو استدلال زير، تمسك جسته است: | وى مباحث مربوط به احكام كلمه را متقدم بر مباحث ذات كلمه كرده است؛ در صورتى كه محقق، معتقد است مقتضاى حكمت، عكس اين مطلب مى‌باشد، زيرا معرفت ذات، قبل از معرفت صفات مى‌باشد. اين در حالى است كه خود نویسنده، در بيان علت اين تقديم و تأخير، به دو استدلال زير، تمسك جسته است: | ||
#نياز ضرورى به معرفت دوم؛ زيرا انسان به علت ضرورت تكلم، ابتدا محتاج به | #نياز ضرورى به معرفت دوم؛ زيرا انسان به علت ضرورت تكلم، ابتدا محتاج به فراگیرى اجمالى كلمات برای رفع حوايج خود مى‌باشد. | ||
#معرفت ذات كلمه، مشتمل بر | #معرفت ذات كلمه، مشتمل بر فراگیرى امور دشوارى همچون علم تصريف، تصغير، نسبت و... مى‌باشد كه فراگیرى آن برای مبتدئين، دشوار مى‌نمايد و معرفت حركات و سكون، آسان‌تر به نظر مى‌رسد. | ||
اهم مسائلى كه نویسنده در اثر خويش، سعى بر رعايت آن‌ها داشته است، عبارتند از: | اهم مسائلى كه نویسنده در اثر خويش، سعى بر رعايت آن‌ها داشته است، عبارتند از: | ||
| خط ۱۰۶: | خط ۱۰۸: | ||
#شواهد قرآنى: تعداد آن‌ها، به هفتصد و هشتاد آيه مى‌رسد كه برخى تكرارى بوده و نویسنده در مواضع تكرار، از ذكر تمام آيه خوددارى نموده است. در مواردى نيز، به دو يا چند آيه برای يك مسئله، استشهاد شده است. | #شواهد قرآنى: تعداد آن‌ها، به هفتصد و هشتاد آيه مى‌رسد كه برخى تكرارى بوده و نویسنده در مواضع تكرار، از ذكر تمام آيه خوددارى نموده است. در مواردى نيز، به دو يا چند آيه برای يك مسئله، استشهاد شده است. | ||
#شواهد حديثى: در اين مورد، از كتبى همچون «جامع الاصول»، «الشافى في شرح مسند الشافعى» و | #شواهد حديثى: در اين مورد، از كتبى همچون «جامع الاصول»، «الشافى في شرح مسند الشافعى» و «النهایة في غريب الحديث و الاثر» استفاده گرديده است. | ||
#شواهد مأثور كلام عرب: در اين زمينه، از كلمات قصار و مثال‌هاى معروف عرب استفاده نموده است، از جمله: «تسمع بالمعيدى خير من أن تراه»، «مكره أخاک لا بطل»، «اليوم خمر و غداً أمر» و... | #شواهد مأثور كلام عرب: در اين زمينه، از كلمات قصار و مثال‌هاى معروف عرب استفاده نموده است، از جمله: «تسمع بالمعيدى خير من أن تراه»، «مكره أخاک لا بطل»، «اليوم خمر و غداً أمر» و... | ||
#شواهد شعريه: حدودا هفتصد و چهل و هفت مرتبه، به اشعار استشهاد شده است. در مواردى، نویسنده اهتمام زيادى به توثيق شواهد شعريه نسبت به قائلين آن‌ها نداشته است. | #شواهد شعريه: حدودا هفتصد و چهل و هفت مرتبه، به اشعار استشهاد شده است. در مواردى، نویسنده اهتمام زيادى به توثيق شواهد شعريه نسبت به قائلين آن‌ها نداشته است. | ||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۳۵: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)]] | |||