البداية في الأخلاق العملية: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'براى' به 'برای'
جز (جایگزینی متن - 'براي' به 'برای')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'براى' به 'برای')
خط ۲۸: خط ۲۸:
كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب بدون فصل‌بندى خاصى ارائه شده است.
كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب بدون فصل‌بندى خاصى ارائه شده است.


نويسنده از جنبه‌هاى مختلفى به مسأله اخلاق و اهميت آن براى هر فرد(مسلمان) پرداخته و بحث‌هايى مهم و اساسى در اين علم را مورد بررسى و كنكاش قرار داده است؛ بحث‌هايى همچون:
نويسنده از جنبه‌هاى مختلفى به مسأله اخلاق و اهميت آن برای هر فرد(مسلمان) پرداخته و بحث‌هايى مهم و اساسى در اين علم را مورد بررسى و كنكاش قرار داده است؛ بحث‌هايى همچون:


معرفت نفس و اهميت آن، تذكر و بيدارى از غفلت، احساس مسئوليت هر فرد نسبت به اصلاح خويش، سير در آفاق و انفس، حب و بُغض، انتخاب دوست دلسوز و متدين، ضرورت آگاهى نسبت به احكام فقهى و ضرورت دورى از محرمات و گناهان، زبان و آفت‌هاى آن، گناهان صغيره و كبيره، غيبت افراد و پستى آن، توبه، استغفار و...
معرفت نفس و اهميت آن، تذكر و بيدارى از غفلت، احساس مسئوليت هر فرد نسبت به اصلاح خويش، سير در آفاق و انفس، حب و بُغض، انتخاب دوست دلسوز و متدين، ضرورت آگاهى نسبت به احكام فقهى و ضرورت دورى از محرمات و گناهان، زبان و آفت‌هاى آن، گناهان صغيره و كبيره، غيبت افراد و پستى آن، توبه، استغفار و...
خط ۳۹: خط ۳۹:
نويسنده اخلاق را شكل (و صورت) باطنى هر انسانى معرفى نموده كه به دو دسته تقسيم‌بندى مى‌شود: فطرى (طبيعى) و اكتسابى (اختيارى).
نويسنده اخلاق را شكل (و صورت) باطنى هر انسانى معرفى نموده كه به دو دسته تقسيم‌بندى مى‌شود: فطرى (طبيعى) و اكتسابى (اختيارى).


صفات فطرى عبارت از ويژگى‌هايى است كه در نهاد هر انسانى وجود دارد. همانند: علاقه داشتن به عدل و عدم ظلم، داشتن شهرت و نامى پرآوازه، آزادگى، قواى عقل و شهوت كه به وسيله اين ويژگى‌ها، صفات فطرى انسان از صفات فطرى ساير مخلوقات تمييز داده مى‌شود و پرواضح است كه در داشتن و بودن اين‌گونه از صفات، راهى براى اختيار انسان وجود ندارد.  
صفات فطرى عبارت از ويژگى‌هايى است كه در نهاد هر انسانى وجود دارد. همانند: علاقه داشتن به عدل و عدم ظلم، داشتن شهرت و نامى پرآوازه، آزادگى، قواى عقل و شهوت كه به وسيله اين ويژگى‌ها، صفات فطرى انسان از صفات فطرى ساير مخلوقات تمييز داده مى‌شود و پرواضح است كه در داشتن و بودن اين‌گونه از صفات، راهى برای اختيار انسان وجود ندارد.  


به نظر نويسنده، التزام به رياضت‌هاى روحىِ عملى براى رسيدن به فضائل اخلاقى، اجتناب‌ناپذير بوده و براى به دست آوردن اين مهم، لازم است كه مراحل ذيل طى شود:
به نظر نويسنده، التزام به رياضت‌هاى روحىِ عملى برای رسيدن به فضائل اخلاقى، اجتناب‌ناپذير بوده و برای به دست آوردن اين مهم، لازم است كه مراحل ذيل طى شود:


1- معرفت و شناخت فضائل و رذايل اخلاقى. 2- شناخت حقيقت انسان. 3- مجاهدت نفس. كه بدون مجاهده، پيروز شدن بر خواسته‌هاى نفسانى ممكن نخواهد بود.
1- معرفت و شناخت فضائل و رذايل اخلاقى. 2- شناخت حقيقت انسان. 3- مجاهدت نفس. كه بدون مجاهده، پيروز شدن بر خواسته‌هاى نفسانى ممكن نخواهد بود.
خط ۴۹: خط ۴۹:
#اخلاق نظرى يا فلسفه اخلاق؛ كه موضوع آن در مورد معيارهاى حُسن و قُبح (خوب يا بد بودن عملى) است.
#اخلاق نظرى يا فلسفه اخلاق؛ كه موضوع آن در مورد معيارهاى حُسن و قُبح (خوب يا بد بودن عملى) است.
#اخلاق تطبيقى؛ كه بدان معنى است كه مذاهب مختلف اخلاقى، مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته و پس از آن، بهترين روش از بين تمامى نظريات، با توجه به معيارهاى اخلاقى موجود، انتخاب مى‌گردد.
#اخلاق تطبيقى؛ كه بدان معنى است كه مذاهب مختلف اخلاقى، مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته و پس از آن، بهترين روش از بين تمامى نظريات، با توجه به معيارهاى اخلاقى موجود، انتخاب مى‌گردد.
#اخلاق عملى يا روش‌هاى اخلاقى؛ كه منظور از آن، سلسله آداب و احكامى است كه عمل نمودن به آن‌ها براى حصول تزكيه نفس و تهذيب آن، ضرورى مى‌باشد.
#اخلاق عملى يا روش‌هاى اخلاقى؛ كه منظور از آن، سلسله آداب و احكامى است كه عمل نمودن به آن‌ها برای حصول تزكيه نفس و تهذيب آن، ضرورى مى‌باشد.


نويسنده در ادامه، توصيه‌هايى چند براى شروع نمودن مراحل تزكيه نفس پيشنهاد كرده است از جمله:
نويسنده در ادامه، توصيه‌هايى چند برای شروع نمودن مراحل تزكيه نفس پيشنهاد كرده است از جمله:


#همان‌گونه كه فعاليت‌هاى ورزشى براى سلامتى بدن لازم است، رياضت‌هاى روحى نيز براى پاك نمودن جان از رذايل اخلاقى ضرورى است.
#همان‌گونه كه فعاليت‌هاى ورزشى برای سلامتى بدن لازم است، رياضت‌هاى روحى نيز برای پاك نمودن جان از رذايل اخلاقى ضرورى است.
#انسان فعاليت‌هاى ورزشى خود را با نرمش و حركات ساده آغاز كرده و اندك‌اندك فعاليت‌هاى سنگين را انجام مى‌دهد، بنابراین در امر تزكيه و تهذيب نيز بايد در ابتدا از عبادت‌هاى ساده شروع نمود و پس از عادت دادن روح، نوبت به مراحل بالاتر مى‌رسد.
#انسان فعاليت‌هاى ورزشى خود را با نرمش و حركات ساده آغاز كرده و اندك‌اندك فعاليت‌هاى سنگين را انجام مى‌دهد، بنابراین در امر تزكيه و تهذيب نيز بايد در ابتدا از عبادت‌هاى ساده شروع نمود و پس از عادت دادن روح، نوبت به مراحل بالاتر مى‌رسد.
#همان‌گونه كه تداوم در فعاليت‌هاى ورزشى شرط مهمى است، در رياضت‌هاى روحى و نفسى نيز استمرار لازم است.
#همان‌گونه كه تداوم در فعاليت‌هاى ورزشى شرط مهمى است، در رياضت‌هاى روحى و نفسى نيز استمرار لازم است.


نويسنده معتقد است مدوامت بر يك عمل و ملتزم بودن به آن، همراه با داشتن نيتى پاك و خالص براى خداوند، سبب مى‌شود كه انوار الهى براى فرد سالك هويدا شود تا آن‌كه به مرحله (الفناء في الله) رسيده و هرآنچه كه به غير از خداوند است را ترك نموده و فقط متوجه ذات اقدس ربوبى گردد.
نويسنده معتقد است مدوامت بر يك عمل و ملتزم بودن به آن، همراه با داشتن نيتى پاك و خالص برای خداوند، سبب مى‌شود كه انوار الهى برای فرد سالك هويدا شود تا آن‌كه به مرحله (الفناء في الله) رسيده و هرآنچه كه به غير از خداوند است را ترك نموده و فقط متوجه ذات اقدس ربوبى گردد.


در ادامه، بيست و يك مرحله سير و سلوك برشمرده شده است كه عبارتند از:
در ادامه، بيست و يك مرحله سير و سلوك برشمرده شده است كه عبارتند از:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش