۹٬۴۵۲
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '| پس از =↵| پیش از =↵}}↵↵↵'''' به '| پس از = | پیش از = }} ''''
جز (جایگزینی متن - 'سيد ' به 'سيد') |
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '| پس از =↵| پیش از =↵}}↵↵↵'''' به '| پس از = | پیش از = }} '''') |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =الإستخراج لأحکام الخراج | | عنوان =الإستخراج لأحکام الخراج | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد]] ( | [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد]] (نویسنده) | ||
[[قیسی، ایاد بن عبداللطیف]] (محقق) | [[قیسی، ایاد بن عبداللطیف]] (محقق) | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
خراج - متون قدیمی تا قرن 14 | خراج - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
[[بيت الأفكار الدولية]] | |||
| مکان نشر =بیروت - لبنان | | مکان نشر =بیروت - لبنان | ||
| سال نشر = 2004 م | | سال نشر = 2004 م | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =11850 | ||
| کتابخوان همراه نور =11850 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الاستخراج لاحكام الخراج''' كتابى است به زبان عربى، تألیف [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد|ابوالفرج عبدالرحمن بغدادى]]، معروف به [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد|ابن حنبلى]] (746-795ق) در موضوع خراج و احكام آن. | '''الاستخراج لاحكام الخراج''' كتابى است به زبان عربى، تألیف [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد|ابوالفرج عبدالرحمن بغدادى]]، معروف به [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد|ابن حنبلى]] (746-795ق) در موضوع خراج و احكام آن. | ||
انگیزه مؤلف از نگارش اين كتاب، جمع‌آورى احكام خراج و تقرير ديدگاه‌ها و بيان ادله و براهینى است كه در اين‌باره وجود دارد. | |||
== ساختار== | == ساختار== | ||
كتاب مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم محقق، [[قیسی، ایاد بن عبداللطیف|اياد بن عبداللطيف بن | كتاب مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم محقق، [[قیسی، ایاد بن عبداللطیف|اياد بن عبداللطيف بن ابراهیم قيسى]]، مقدمه‌اى به قلم مؤلف و ده باب مى‌باشد. مطالب هر باب در ذيل عنوان اصلى يا در ضمن فصول يا مسائلى بيان شده است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
مؤلف در اين كتاب در ضمن ده باب به بيان احكام خراج و نيز ارائه ادله و | مؤلف در اين كتاب در ضمن ده باب به بيان احكام خراج و نيز ارائه ادله و براهینى كه بر ديدگاه‌هاى گوناگون در اين زمينه اقامه شده مى‌پردازد. موضوعات مطرح شده در ابواب كتاب به ترتيب عبارت است از: | ||
#معناى لغوى خراج. | #معناى لغوى خراج. | ||
#آنچه در سنت نبوى درباره خراج آمده است: در اين باب احاديث فراوانى از نبى مكرم اسلام در موضوع خراج نقل شده است. | #آنچه در سنت نبوى درباره خراج آمده است: در اين باب احاديث فراوانى از نبى مكرم اسلام در موضوع خراج نقل شده است. | ||
#آغاز وضع خراج و | #آغاز وضع خراج و اولین كسى كه در اسلام خراج را وضع نمود: در اين باب مؤلف به نقل از برخى منابع يادآور مى‌شود كه سواد عراق؛ يعنى سرزمين مابين بصره و كوفه و نواحى اطراف آن، قبل از اسلام، در زمان پادشاهان فارس، نيز خراج مى‌پرداخته‌اند. در برخى منابع نيز آمده است كه در قديم الايام، از سواد به طريق مقاسمه، وجوهى دريافت مى‌شد و اولین كسى كه مقامسمه را به خراج تبديل كرد، قباد بن فيروز ایرانى بود. | ||
#:پس از آن، به گفته [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]، خراج در اسلام از زمان عمر بن خطاب وضع شد و كسانى چون على و ابوعبيد و معاذ بن جبل، عمر را به اين امر اشارت نمودند. | #:پس از آن، به گفته [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]، خراج در اسلام از زمان عمر بن خطاب وضع شد و كسانى چون على و ابوعبيد و معاذ بن جبل، عمر را به اين امر اشارت نمودند. | ||
# | #زمينهایى كه بر آنها خراج وضع مى‌شود و زمينهایى كه خراج شامل آنها نمى‌شود: در اين باب، مؤلف زمين را به دو گونه تقسيم مى‌كند: | ||
#:زمين يا از آن مسلمانان است و يا از آن كفار. | #:زمين يا از آن مسلمانان است و يا از آن كفار. | ||
#:زمينى كه ملك كفار است از موضوع بحث خارج است اما زمينى كه از آن مسلمانان است، خود به دو قسم تقسيم مى‌شود: | #:زمينى كه ملك كفار است از موضوع بحث خارج است اما زمينى كه از آن مسلمانان است، خود به دو قسم تقسيم مى‌شود: | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
#:به گفته مؤلف، فقط قسم دوم از اين اراضى است كه مشمول خراج واقع مى‌گردد، چه در اختيار مسلمانان باشد و چه تحت اختيار كفار. | #:به گفته مؤلف، فقط قسم دوم از اين اراضى است كه مشمول خراج واقع مى‌گردد، چه در اختيار مسلمانان باشد و چه تحت اختيار كفار. | ||
#:اما اراضى كفار كه كه مسلمانان آن را در اختيار ايشان گذارده‌اند با اين شرط كه در قبال آن از ايشان خراج دريافت دارند، نيز بر حسب مصالحه صورت گرفته، مشمول خراج واقع مى‌شود. به گفته مؤلف در اين جهت همه علما اجماع دارند و هيچگونه اختلاف نظرى وجود ندارد. مؤلف در اينجا به مناسبت تفاوت خراج و جزيه را نيز يادآور مى‌شود. | #:اما اراضى كفار كه كه مسلمانان آن را در اختيار ايشان گذارده‌اند با اين شرط كه در قبال آن از ايشان خراج دريافت دارند، نيز بر حسب مصالحه صورت گرفته، مشمول خراج واقع مى‌شود. به گفته مؤلف در اين جهت همه علما اجماع دارند و هيچگونه اختلاف نظرى وجود ندارد. مؤلف در اينجا به مناسبت تفاوت خراج و جزيه را نيز يادآور مى‌شود. | ||
#:در ادامه به بحث و بررسى درباره اراضى فىء؛ يعنى | #:در ادامه به بحث و بررسى درباره اراضى فىء؛ يعنى زمينهایى كه از آن كفار بوده و از آن گريخته‌اند و اكنون ملك مسلمان معيّنى نيست و نيز اراضى مفتوح عنوةً مى‌پردازد و درباره احكام اين دو نوع زمين به نقل ديدگاه‌هاى مختلف پرداخته و آنها را مورد بحث و بررسى قرار مى‌دهد. | ||
#معناى خراج و اينكه آيا خراج اجرت است يا قيمت و يا جزيه: در اين باب مؤلف اراضى خراجيه را به دو نوع تقسيم مى‌كند: | #معناى خراج و اينكه آيا خراج اجرت است يا قيمت و يا جزيه: در اين باب مؤلف اراضى خراجيه را به دو نوع تقسيم مى‌كند: | ||
#:#اراضى كه در نتيجه صلح با كفار به دست مسلمانان افتاده است. | #:#اراضى كه در نتيجه صلح با كفار به دست مسلمانان افتاده است. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== | ||
كتاب مشتمل بر | كتاب مشتمل بر پاورقى‌هایى به قلم محقق و فهارس آيات، احاديث، آثار، کتاب‌ها و فهرست موضوعات است. | ||
== منابع مقاله== | == منابع مقاله== | ||
#مقدمه و متن كتاب | #مقدمه و متن كتاب | ||
#صدر حاج | #صدر حاج سيد جوادى، احمد، دائرةالمعارف تشيع، ج7، ص102 | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
[[رده: فقه و اصول]] | [[رده: فقه و اصول]] | ||
[[رده: مباحث خاص فقه]] | [[رده: مباحث خاص فقه]] | ||