الاجتهاد أصوله و أحكامه: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۱
جز
جایگزینی متن - 'گلپایگانی، محمدرضا' به 'گلپایگانی، سید محمدرضا'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ل' به 'ه‌ل')
جز (جایگزینی متن - 'گلپایگانی، محمدرضا' به 'گلپایگانی، سید محمدرضا')
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۹: خط ۱۹:
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =8517
| کتابخانۀ دیجیتال نور =13256
| کتابخوان همراه نور =13256
| کد پدیدآور =00042
| کد پدیدآور =00042
| پس از =
| پس از =
خط ۳۶: خط ۳۷:


در مدخل، در دو باب زیر، به مباحثی پرداخته شده است که به‌عنوان مقدمات بحث اجتهاد می‌باشد:
در مدخل، در دو باب زیر، به مباحثی پرداخته شده است که به‌عنوان مقدمات بحث اجتهاد می‌باشد:
باب اول، دارای دو فصل می‌باشد. در فصل اول، ابتدا به تعریف اجتهاد در لغت<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/29 ر.ک: متن کتاب، ص29]</ref>، قرآن کریم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/29 ر.ک: همان، ص29-‎30]</ref>، سنت<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/30 ر.ک: همان، ص30]</ref>، عصر صحابه و تابعین<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/31 ر.ک: همان، ص31]</ref> و عصر تکوین مذاهب اسلامی و پس از آن پرداخته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/32 ر.ک: همان، ص32]</ref> و سپس، ضمن تعریف اجتهاد بین اصولیون قدیم از جمله [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]]، [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، نسفی و [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]] و اصولیون جدید، مانند [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]، [[گلپایگانی، محمدرضا|گلپایگانی]] و دکتر زرقاء<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/35 ر.ک: همان، ص35-‎36]</ref>، به بررسی این تعاریف پرداخته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/36 ر.ک: همان، ص36]</ref> و در نهایت، نظریه نویسنده، مطرح شده است. وی اجتهاد را ملکه استنباط احکام شرعی فرعی کلی یا وظایف عملیه از مصادر آن، دانسته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/38 ر.ک: همان، ص38]</ref>.
باب اول، دارای دو فصل می‌باشد. در فصل اول، ابتدا به تعریف اجتهاد در لغت<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/29 ر.ک: متن کتاب، ص29]</ref>، قرآن کریم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/29 ر.ک: همان، ص29-‎30]</ref>، سنت<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/30 ر.ک: همان، ص30]</ref>، عصر صحابه و تابعین<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/31 ر.ک: همان، ص31]</ref> و عصر تکوین مذاهب اسلامی و پس از آن پرداخته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/32 ر.ک: همان، ص32]</ref> و سپس، ضمن تعریف اجتهاد بین اصولیون قدیم از جمله [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]]، [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، نسفی و [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]] و اصولیون جدید، مانند [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]، [[گلپایگانی، سید محمدرضا|گلپایگانی]] و دکتر زرقاء<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/35 ر.ک: همان، ص35-‎36]</ref>، به بررسی این تعاریف پرداخته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/36 ر.ک: همان، ص36]</ref> و در نهایت، نظریه نویسنده، مطرح شده است. وی اجتهاد را ملکه استنباط احکام شرعی فرعی کلی یا وظایف عملیه از مصادر آن، دانسته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/38 ر.ک: همان، ص38]</ref>.


در فصل دوم، به بررسی تاریخچه اجتهاد، پرداخته شده است. اجتهاد، دارای دو مفهوم عام و خاص بوده و نویسنده معتقد است اجتهاد به معنای عام آن، از ابتدای تشریع، وجود داشته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/39 ر.ک: همان، ص39]</ref>.
در فصل دوم، به بررسی تاریخچه اجتهاد، پرداخته شده است. اجتهاد، دارای دو مفهوم عام و خاص بوده و نویسنده معتقد است اجتهاد به معنای عام آن، از ابتدای تشریع، وجود داشته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/39 ر.ک: همان، ص39]</ref>.


روایات دال بر وجود اجتهاد به معنای خاص در عصر نبوی(ص) و خلفای اولیه و مناقشه در آنها و نیز اجتهاد به رأی در عصر تکوین مذاهب، از جمله موضوعات مطرح‎شده در این فصل می‌باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/40 ر.ک: همان، ص40-‎42]</ref>.
روایات دال بر وجود اجتهاد به معنای خاص در عصر نبوی(ص) و خلفای اولیه و مناقشه در آنها و نیز اجتهاد به رأی در عصر تکوین مذاهب، از جمله موضوعات مطرح‌شده در این فصل می‌باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/40 ر.ک: همان، ص40-‎42]</ref>.


در تعاریف مختلفی که برای اجتهاد ارائه گردیده است، کلمات و اصطلاحات شایعی مانند حکم و وظیفه، وجود دارد؛ ازاین‌رو، در باب دوم، در فصل اول، به تعریف دو اصطلاح حکم و وظیفه و اقسام آن و فرق میان حکم و وظیفه شرعی و حکم و وظیفه عقلی، از لحاظ سنخ و رتبه پرداخته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/45 ر.ک: همان، ص45-‎50]</ref> و در فصل دوم، معدات و شروط اجتهاد از دیدگاه علمایی همچون شهید ثانی از علمای امامیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/51 ر.ک: همان، ص51]</ref>، ابن عبدالشکور از علمای حنفیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/52 ر.ک: همان، ص52]</ref>، غزالی از علمای شافعیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/53 ر.ک: همان، ص53]</ref>، قرافی از علمای مالکیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/54 ر.ک: همان، ص54]</ref>، ابن قدامه از علمای حنابله<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/54 ر.ک: همان]</ref>، شوکانی از علمای زیدیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/55 ر.ک: همان، ص55]</ref> و ابن حزم از علمای ظاهریه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/56 ر.ک: همان، ص56]</ref>، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در تعاریف مختلفی که برای اجتهاد ارائه گردیده است، کلمات و اصطلاحات شایعی مانند حکم و وظیفه، وجود دارد؛ ازاین‌رو، در باب دوم، در فصل اول، به تعریف دو اصطلاح حکم و وظیفه و اقسام آن و فرق میان حکم و وظیفه شرعی و حکم و وظیفه عقلی، از لحاظ سنخ و رتبه پرداخته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/45 ر.ک: همان، ص45-‎50]</ref> و در فصل دوم، معدات و شروط اجتهاد از دیدگاه علمایی همچون شهید ثانی از علمای امامیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/51 ر.ک: همان، ص51]</ref>، ابن عبدالشکور از علمای حنفیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/52 ر.ک: همان، ص52]</ref>، غزالی از علمای شافعیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/53 ر.ک: همان، ص53]</ref>، قرافی از علمای مالکیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/54 ر.ک: همان، ص54]</ref>، ابن قدامه از علمای حنابله<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/54 ر.ک: همان]</ref>، شوکانی از علمای زیدیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/55 ر.ک: همان، ص55]</ref> و ابن حزم از علمای ظاهریه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/56 ر.ک: همان، ص56]</ref>، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
خط ۸۲: خط ۸۳:
# تخطئه و تصویب در اصول اعتقادی: در این مبحث، احکام عقلی، به عقلیه محض بدون ارتباط با شرع و عقلیه مرتبط با احکام شرعی، تقسیم شده و تصویب در تمام احکام عقلی، محال دانسته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/199 ر.ک: همان، ص199-‎202]</ref>.
# تخطئه و تصویب در اصول اعتقادی: در این مبحث، احکام عقلی، به عقلیه محض بدون ارتباط با شرع و عقلیه مرتبط با احکام شرعی، تقسیم شده و تصویب در تمام احکام عقلی، محال دانسته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/199 ر.ک: همان، ص199-‎202]</ref>.
# تخطئه و تصویب در شرعیات: در این مبحث، ادله تصویب اشعری و معتزلی، مورد بحث و مناقشه قرار گرفته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/202 ر.ک: همان، ص202-‎209]</ref>.
# تخطئه و تصویب در شرعیات: در این مبحث، ادله تصویب اشعری و معتزلی، مورد بحث و مناقشه قرار گرفته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/202 ر.ک: همان، ص202-‎209]</ref>.
# مصلحت سلوکیه بین تخطئه و تصویب: در این مبحث، ضمن تبیین مفهوم مصلحت سلوکیه، به دیدگاه [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]]، [[مظفر، محمد رضا|محمدرضا مظفر]] و [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]، پیرامون این موضوع اشاره شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/210 ر.ک: همان، ص210-‎211]</ref>.
# مصلحت سلوکیه بین تخطئه و تصویب: در این مبحث، ضمن تبیین مفهوم مصلحت سلوکیه، به دیدگاه [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]]، [[مظفر، محمدرضا|محمدرضا مظفر]] و [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]، پیرامون این موضوع اشاره شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/210 ر.ک: همان، ص210-‎211]</ref>.
# دیدگاه نویسنده پیرامون تخطئه و تصویب و مصلحت سلوکیه: نویسنده در این زمینه، حکم به تخطئه را پذیرفته و دیدگاه خضری و شوکانی را به‌عنوان مؤید آن، ذکر کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/212 ر.ک: همان، ص212-‎213]</ref>.
# دیدگاه نویسنده پیرامون تخطئه و تصویب و مصلحت سلوکیه: نویسنده در این زمینه، حکم به تخطئه را پذیرفته و دیدگاه خضری و شوکانی را به‌عنوان مؤید آن، ذکر کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8517/1/212 ر.ک: همان، ص212-‎213]</ref>.


خط ۹۷: خط ۹۸:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references />
<references/>


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.
مقدمه و متن کتاب.


== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۱۱۱: خط ۱۱۳:
   
   
[[رده:اصول فقه (مباحث خاص)]]
[[رده:اصول فقه (مباحث خاص)]]
[[رده: تیر(98)]]
[[رده:25 خرداد الی 24 تیر(98)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش