۸۱٬۶۹۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'نهج البلاغه' به 'نهج‌البلاغه'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'م ترین ' به 'م‌ترین ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'نهج البلاغه' به 'نهج‌البلاغه') |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
گفته می‌شود نخستین بار فردی معتزلی به نام بشر بن معتمر از بصره به بغداد آمد و با مخالفت با برخی از عقاید معتزلیان بغداد، شاخه‌ای جدید از اعتزال را در بغداد ایجاد کرد. او به علویان نزدیک بود و از آن پس معتزله‌ی بغداد تمایلات شیعی بیشتری یافتند به این معنا که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] را بر عثمان و گاه بر سایر خلفا برتری می‌دادند. معتزله‌ی بغداد با شیعیان ارتباط بیشتری داشتند و این دو گروه در این شهر به یکدیگر نزدیک بودند. در پی همین ارتباط بود که مسئله تفضیل [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] بر عثمان یا سایر خلفا از مسائل مطرح نزد معتزلیان شد و بسیاری از معتزلیان بغداد بر گونه‌ای از تفضیل [[امام علی علیه‌السلام]] رای دادند و برخی از آنان بر این تفضیل اصرار داشتند و به تعبیر برخی از منابع «علوی الرای» بودند. به این ترتیب مسئله فضیلت امام علی که ریشه در اندیشه‌ی تشیع داشت به موضوع اساسی نزد معتزلیان بغداد تبدیل شد. کتاب حاضر در راستای این رویداد نوشته شده است. | گفته می‌شود نخستین بار فردی معتزلی به نام بشر بن معتمر از بصره به بغداد آمد و با مخالفت با برخی از عقاید معتزلیان بغداد، شاخه‌ای جدید از اعتزال را در بغداد ایجاد کرد. او به علویان نزدیک بود و از آن پس معتزله‌ی بغداد تمایلات شیعی بیشتری یافتند به این معنا که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] را بر عثمان و گاه بر سایر خلفا برتری می‌دادند. معتزله‌ی بغداد با شیعیان ارتباط بیشتری داشتند و این دو گروه در این شهر به یکدیگر نزدیک بودند. در پی همین ارتباط بود که مسئله تفضیل [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] بر عثمان یا سایر خلفا از مسائل مطرح نزد معتزلیان شد و بسیاری از معتزلیان بغداد بر گونه‌ای از تفضیل [[امام علی علیه‌السلام]] رای دادند و برخی از آنان بر این تفضیل اصرار داشتند و به تعبیر برخی از منابع «علوی الرای» بودند. به این ترتیب مسئله فضیلت امام علی که ریشه در اندیشه‌ی تشیع داشت به موضوع اساسی نزد معتزلیان بغداد تبدیل شد. کتاب حاضر در راستای این رویداد نوشته شده است. | ||
از زمان آغاز جنبش فرهنگی در دولت اسلامی، عرب شاهد فعالیت قابل توجه در انواع مختلف دانش بوده است.ملت عرب در دوره پیش از اسلام ملت شعر و سخنوری بوده است. سپس دین اسلام با معجزه‌ی قرآن کریم، چشم انداز اعراب را به چالش کشاند و آنچه توسط پیامبر به ایشان عرضه شد فصیح تر از تمام آن چیزهایی بود که پیش تر از این پیش رو داشتند. از این رو، رویکرد و علاقه به ادبیات بیش از پیش افزایش یافت تا جایی که در آثار برجای مانده پراکنده شد و انواع مختلف زبان، ادبیات، تاریخ، کلام، فقه، سخنرانی‌ها، پیام‌ها و کلمات قصار برای اطلاع رسانی عرب قبل و بعد از اسلام پدید آمد. و کتاب‌هایی به این منظور اختصاص داده شد. قرن چهارم هجری اوج خلاقیت اسلامی عرب در زمینه‌های مختلف دانش است تا جایی که بسیاری از علمای برجسته‌ی عرب در این سال‌ها پا به عرصه‌ی ظهور گذاشتند. از آن جمله محمد بن حسین معروف به شریف رضی است. کسی که در ادبیات شعر و نثر از نبوغ بالایی برخوردار بود و در چارچوب شعر، دیوانی از خود به یادگار نهاده که هنوز هم مورد توجه محققین است. و اما در باب نثر مجموعه‌ای از تالیفاتی را بر جای گذاشته است که ماهیت بلاغی و لفظی دارند. او با در نظر گرفتن تأثیر کلام پیامبر، و آنچه از آن اقتباس کرده بود کتابی با نام مجازات نبوی ارائه کرد، که در آن اسلوب مجاز و بلاغ تمیز داده شده است. سپس بار دیگر با در نظر گرفتن تأثیر کلام امام علی علیه‌السلام که در آثار فراوانی از کتاب‌های لغت و ادب و تاریخ درباره‌ی ایشان در دسترس بود، آنچه را که در اوج بلاغت بود، برداشت نمود و آن را در یک کتاب که | از زمان آغاز جنبش فرهنگی در دولت اسلامی، عرب شاهد فعالیت قابل توجه در انواع مختلف دانش بوده است.ملت عرب در دوره پیش از اسلام ملت شعر و سخنوری بوده است. سپس دین اسلام با معجزه‌ی قرآن کریم، چشم انداز اعراب را به چالش کشاند و آنچه توسط پیامبر به ایشان عرضه شد فصیح تر از تمام آن چیزهایی بود که پیش تر از این پیش رو داشتند. از این رو، رویکرد و علاقه به ادبیات بیش از پیش افزایش یافت تا جایی که در آثار برجای مانده پراکنده شد و انواع مختلف زبان، ادبیات، تاریخ، کلام، فقه، سخنرانی‌ها، پیام‌ها و کلمات قصار برای اطلاع رسانی عرب قبل و بعد از اسلام پدید آمد. و کتاب‌هایی به این منظور اختصاص داده شد. قرن چهارم هجری اوج خلاقیت اسلامی عرب در زمینه‌های مختلف دانش است تا جایی که بسیاری از علمای برجسته‌ی عرب در این سال‌ها پا به عرصه‌ی ظهور گذاشتند. از آن جمله محمد بن حسین معروف به شریف رضی است. کسی که در ادبیات شعر و نثر از نبوغ بالایی برخوردار بود و در چارچوب شعر، دیوانی از خود به یادگار نهاده که هنوز هم مورد توجه محققین است. و اما در باب نثر مجموعه‌ای از تالیفاتی را بر جای گذاشته است که ماهیت بلاغی و لفظی دارند. او با در نظر گرفتن تأثیر کلام پیامبر، و آنچه از آن اقتباس کرده بود کتابی با نام مجازات نبوی ارائه کرد، که در آن اسلوب مجاز و بلاغ تمیز داده شده است. سپس بار دیگر با در نظر گرفتن تأثیر کلام امام علی علیه‌السلام که در آثار فراوانی از کتاب‌های لغت و ادب و تاریخ درباره‌ی ایشان در دسترس بود، آنچه را که در اوج بلاغت بود، برداشت نمود و آن را در یک کتاب که نهج‌البلاغه نامید جمع آوری کرد. این یعنی آنچه در نهج‌البلاغه آمده است مثل و مانندی ندارد چون مشتمل بر خطبه‌ها، نامه‌ها و کلمات قصار [[امام علی علیه‌السلام|حضرت امیر علیه‌السلام]] است. | ||
زمانی که | زمانی که نهج‌البلاغه را در میان خیل عظیمی از دانشمندان و محققین رها می‌کنیم با اقلام متنوعی از شروح و تعلیقات مواجه می‌شویم که از زمان شریف رضی تا کنون نوشته شده است. در بین این شروحات پر حجم‌ترین آن‌ها شرح [[هاشمی خویی، سید حبیب‌الله|حبیب‌الله هاشمی]] با نام «[[منهاج البراعة في شرح نهج‌البلاغة (راوندی)|منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة]]» است. و کوچکترین آن‌ها شرح صبحی صالح است. در بین این شرح‌ها شرح دیگری است با عنوان شرح ابن ابی الحدید که از مردان معتزلی است. این شرح با دیدگاهی معتزلی به توضیح و تفسیر کلام حضرت می‌پردازد.<ref> [https://historylib.com/books/2400 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||