۱۳٬۶۱۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بونهاى' به 'بهگونهاى') |
جز (جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | ') |
||
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| مکان نشر =قاهره - مصر | | مکان نشر =قاهره - مصر | ||
| سال نشر = | | سال نشر = | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02504AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02504AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =02504 | ||
| کتابخوان همراه نور =02504 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الإعجاز و الإيجاز'''، اثر [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد |ابومنصور عبدالملك بن محمد ثعالبى]]، حاوى كلماتى است كه كملفظ و پرمعنا هستند؛ كلماتى كه در آنها اقسام حسن و ايجاز و... گرد آمده است. | '''الإعجاز و الإيجاز'''، اثر [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد |ابومنصور عبدالملك بن محمد ثعالبى]]، حاوى كلماتى است كه كملفظ و پرمعنا هستند؛ كلماتى كه در آنها اقسام حسن و ايجاز و... گرد آمده است. | ||
اين عنوان، نامى است كه محقق و مهذب كتاب، محمد | اين عنوان، نامى است كه محقق و مهذب كتاب، محمد ابراهیم سليم به آن داده است؛ وگرنه اين كتاب، با نامهاى متفاوت در منابع آمده است. از جمله صاحب «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]]» از آن با عنوان «إعجاز الإيجاز» ياد مىكند. اما كارل بروكلمان در «تاريخ الأدب العربي» ج 5، ص195 تحت دو عنوان: «إيجاز الإعجاز» و «الإيجاز و الإعجاز» از آن نام مىبرد. اما محقق، عنوان چهارمى را كه همان «الإعجاز و الإيجاز» است، با توجه به گفتار خود مؤلف در ابتداى باب اول، برای كتاب مناسب دانسته است. چرا كه اعجاز را بر ايجاز كه همان اختصار است، مقدم داشته و یکى را بر ديگرى عطف نموده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۴۰: | خط ۳۹: | ||
در مقدمه محقق، به نامهاى مختلف كتاب اشاره شده و در مقدمه نویسنده، توضيحات مختصرى درباره موضوع ابواب، داده شده است. | در مقدمه محقق، به نامهاى مختلف كتاب اشاره شده و در مقدمه نویسنده، توضيحات مختصرى درباره موضوع ابواب، داده شده است. | ||
در باب اول، به برخى از كلمات موجز قرآن كريم اشاره و توضيحات مختصرى پيرامون آنها، داده شده است؛ از جمله اين جملات، عبارتند از آيات: '''«ان الذين قالوا ربنا الله ثم استقاموا»'''، '''«لهم الأمن و هم مهتدون»'''، '''«أوفوا بالعقود»'''، '''«و فيها ما تشتهيه الأنفس و تلذ الأعين»'''، '''«فاصدع بما تؤمر»''' و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/13 متن كتاب، ص13 - 17]</ref> | در باب اول، به برخى از كلمات موجز قرآن كريم اشاره و توضيحات مختصرى پيرامون آنها، داده شده است؛ از جمله اين جملات، عبارتند از آيات:'''«ان الذين قالوا ربنا الله ثم استقاموا»'''،'''«لهم الأمن و هم مهتدون»'''،'''«أوفوا بالعقود»'''،'''«و فيها ما تشتهيه الأنفس و تلذ الأعين»'''،'''«فاصدع بما تؤمر»''' و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/13 متن كتاب، ص13 - 17]</ref> | ||
از جمله اين كلمات، آيهاى از سوره واقعه در وصف خمر بهشت مىباشد كه فرموده است: '''«لا يصدعون عنها و لا ينزفون»''' و نویسنده معتقد است خداوند در اين آيه، با دو كلمه، تمام معايب خمر را برشمرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/17 همان، ص17]</ref> | از جمله اين كلمات، آيهاى از سوره واقعه در وصف خمر بهشت مىباشد كه فرموده است:'''«لا يصدعون عنها و لا ينزفون»''' و نویسنده معتقد است خداوند در اين آيه، با دو كلمه، تمام معايب خمر را برشمرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/17 همان، ص17]</ref> | ||
در باب دوم، كلمات موجزى از پيامبر(ص) فقط نقل شده است، بدون توضيح يا تشريح آنها؛ برخى از اين كلمات عبارتند از: «بپرهيزيد از خضراء الدمن»، «مؤمن از یک سوراخ، دو مرتبه گزيده نمىشود»، «هدايتكننده بر خير، مانند فاعل آن است»، «قلبها بهواسطه گناه، زنگ زده و با استغفار، جلا مىيابد»، «مؤمن، آينه برادرش است»، «اموال خود را با زكات، حفظ كنيد» و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/18 همان، ص18 - 30]</ref> | در باب دوم، كلمات موجزى از پيامبر(ص) فقط نقل شده است، بدون توضيح يا تشريح آنها؛ برخى از اين كلمات عبارتند از: «بپرهيزيد از خضراء الدمن»، «مؤمن از یک سوراخ، دو مرتبه گزيده نمىشود»، «هدايتكننده بر خير، مانند فاعل آن است»، «قلبها بهواسطه گناه، زنگ زده و با استغفار، جلا مىيابد»، «مؤمن، آينه برادرش است»، «اموال خود را با زكات، حفظ كنيد» و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/18 همان، ص18 - 30]</ref> | ||
خط ۵۶: | خط ۵۵: | ||
در باب ششم، لطائفى از كلمات برخى از وزرا آمده است. افرادى همچون: ابومسلمه خلال، وزير سفاح؛ ربيع بن يونس، وزير منصور؛ ابوعبدالله، وزير مهدى؛ فيض بن ابىصالح، وزير مهدى؛ يحيى بن خالد برمكى و فضل بن يحيى، وزير هارون الرشيد؛ فضل بن سهل، وزير مأمون و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/95 همان، ص95 - 107]</ref> | در باب ششم، لطائفى از كلمات برخى از وزرا آمده است. افرادى همچون: ابومسلمه خلال، وزير سفاح؛ ربيع بن يونس، وزير منصور؛ ابوعبدالله، وزير مهدى؛ فيض بن ابىصالح، وزير مهدى؛ يحيى بن خالد برمكى و فضل بن يحيى، وزير هارون الرشيد؛ فضل بن سهل، وزير مأمون و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/95 همان، ص95 - 107]</ref> | ||
در باب هفتم، گوشههایى از بدايع كتب و سخنان برخى از بلغا و فصحا، آمده است. برخى از ايشان، عبارتند از: عبدالحميد بن يحيى، كاتب مروان؛ اسماعيل بن صبيح، | در باب هفتم، گوشههایى از بدايع كتب و سخنان برخى از بلغا و فصحا، آمده است. برخى از ايشان، عبارتند از: عبدالحميد بن يحيى، كاتب مروان؛ اسماعيل بن صبيح، كاتبهارون الرشيد؛ عمرو بن مسعده، كاتب مأمون؛ ابراهیم بن عباس صولى، كاتب معتصم، واثق و متوكل؛ سعيد بن حميد، كاتب مستعين؛ حسن بن وهب، احمد بن سليم؛ ابوعثمان جاحظ؛ ابراهیم نظام؛ ابوالعيناء و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/108 همان، ص108 - 117]</ref> | ||
در باب هشتم، ظرايفى از كلام فلاسفه، زهاد، حكماء و علما بيان شده است. افرادى از قبيل: ارسطاطاليس، افلاطون، سقراط، لقمان، اسكندر، يحيى بن عدى، قاضى ابويوسف، احمد بن ابىداود، مالك بن دينار، ابن سمّاك، يحيى بن معاذ، شبلى و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/118 همان، ص118 - 122]</ref> | در باب هشتم، ظرايفى از كلام فلاسفه، زهاد، حكماء و علما بيان شده است. افرادى از قبيل: ارسطاطاليس، افلاطون، سقراط، لقمان، اسكندر، يحيى بن عدى، قاضى ابويوسف، احمد بن ابىداود، مالك بن دينار، ابن سمّاك، يحيى بن معاذ، شبلى و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/3439/1/118 همان، ص118 - 122]</ref> | ||
خط ۷۳: | خط ۷۲: | ||
# مقدمه و متن كتاب. | # مقدمه و متن كتاب. | ||
# تاريخ الأدب العربي، كارل بروكلمان، ج 5، ص195. | # تاريخ الأدب العربي، كارل بروكلمان، ج 5، ص195. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
خط ۷۹: | خط ۸۱: | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | [[رده:زبان و ادبیات عربی]] | ||