الإشارة في أصول الكلام للإمام فخرالدين محمد بن عمر بن الحسين الرازي: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'م‎د' به 'م‌د'
جز (جایگزینی متن - 'زبان =عربي' به 'زبان =عربی')
جز (جایگزینی متن - 'م‎د' به 'م‌د')
خط ۳۱: خط ۳۱:
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 35745
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 35745
| کتابخوان همراه نور =14810
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۴۶: خط ۴۷:
این اثر، همان طور که از نام آن (الإشارة) برمی‌آید، مقدمه‌ای است برای طالبان معرفت در علوم کلام و اصول دین. دکتر اکرم موصلی می‌گوید: پرواضح است که این اثر از کتاب‌هایی است که در دوران پختگی نویسنده تألیف شده و همچنین روشن است که آن را بعد از کتاب «الأربعين» نوشته، به‌ویژه به این دلیل که بسیاری از عناوین موضوعات این اثر، عنوان‌های همان کتاب (الأربعين) است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35745/1/5 ر.ک: تقدیم دکتر اکرم عبدالوهاب موصلی، ص5]</ref>.
این اثر، همان طور که از نام آن (الإشارة) برمی‌آید، مقدمه‌ای است برای طالبان معرفت در علوم کلام و اصول دین. دکتر اکرم موصلی می‌گوید: پرواضح است که این اثر از کتاب‌هایی است که در دوران پختگی نویسنده تألیف شده و همچنین روشن است که آن را بعد از کتاب «الأربعين» نوشته، به‌ویژه به این دلیل که بسیاری از عناوین موضوعات این اثر، عنوان‌های همان کتاب (الأربعين) است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35745/1/5 ر.ک: تقدیم دکتر اکرم عبدالوهاب موصلی، ص5]</ref>.


همان گونه که دکتر علی فقیر می‌نویسد، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]]، در دوران اختلاط فرهنگ‎های مختلف و دیالوگ آنها باهم، زیست می‌کرده؛ ازاین‌رو، در کتاب‌های او و هم‎دوره‌ای‌هایش از فلاسفه، بحث از مطالبی یافت می‌شود که پیش از آن وجود نداشته است... [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] در دورانی که برخی از افراد امت اسلامی (مانند ابوداود در قول به حدوث قرآن در مقابله با مسیحیانی که قائل به قدم «كلمةالله»، یعنی عیسی بودند) مشغول به اختلافات بودند، حرف آخر (كلمة‎الفصل) را گفت تا فساد راه برخی را نشان دهد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35745/1/7 ر.ک: تقدیم دکتر علی فقیر، ص7-8]</ref>.
همان گونه که دکتر علی فقیر می‌نویسد، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]]، در دوران اختلاط فرهنگ‎های مختلف و دیالوگ آنها باهم، زیست می‌کرده؛ ازاین‌رو، در کتاب‌های او و هم‌دوره‌ای‌هایش از فلاسفه، بحث از مطالبی یافت می‌شود که پیش از آن وجود نداشته است... [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] در دورانی که برخی از افراد امت اسلامی (مانند ابوداود در قول به حدوث قرآن در مقابله با مسیحیانی که قائل به قدم «كلمةالله»، یعنی عیسی بودند) مشغول به اختلافات بودند، حرف آخر (كلمة‎الفصل) را گفت تا فساد راه برخی را نشان دهد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35745/1/7 ر.ک: تقدیم دکتر علی فقیر، ص7-8]</ref>.


به‌هرحال [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] این اثر را در بیان عقاید اهل سنت بر مذهب [[اشعری، علی بن اسماعیل|ابوالحسن اشعری]] نوشته است. شیوه وی در نگارش کتاب این است که در ابتدای هر باب یا فصل با عبارت «إعلم أن الحق...» نظر اهل سنت را بیان می‌کند (به‌استثنای مواردی که در میان خود سنی‌ها اختلاف نظر باشد). وی سپس متعرض نظریات مخالفان می‌شود و عادتش در بیان نظریات آنها، ذکر کلیات اعتقادی اهل آن فرقه است (البته گاهی آرای یک فرقه را به‌تفصیل بیان می‌کند؛ به این ترتیب که برخی از صاحبان آن آرا را با نام‎هایشان یاد می‌نماید). پس از این دو مرحله، رازی ادله هر مذهب یا نظر را ذکر می‌نماید، پس از آن به تحلیل آرا و مناقشه در آن‌ها می‌پردازد و دست آخر، آنچه را بدان معتقد است (هرچند مخالف نظر ائمه مذهبش باشد؛ البته در مواردی که باعث خروج از اصول اعتقاد مذهب نیست) ترجیح داده و ذکر می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35745/1/12 ر.ک: تمهید، ص12]</ref>.
به‌هرحال [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] این اثر را در بیان عقاید اهل سنت بر مذهب [[اشعری، علی بن اسماعیل|ابوالحسن اشعری]] نوشته است. شیوه وی در نگارش کتاب این است که در ابتدای هر باب یا فصل با عبارت «إعلم أن الحق...» نظر اهل سنت را بیان می‌کند (به‌استثنای مواردی که در میان خود سنی‌ها اختلاف نظر باشد). وی سپس متعرض نظریات مخالفان می‌شود و عادتش در بیان نظریات آنها، ذکر کلیات اعتقادی اهل آن فرقه است (البته گاهی آرای یک فرقه را به‌تفصیل بیان می‌کند؛ به این ترتیب که برخی از صاحبان آن آرا را با نام‎هایشان یاد می‌نماید). پس از این دو مرحله، رازی ادله هر مذهب یا نظر را ذکر می‌نماید، پس از آن به تحلیل آرا و مناقشه در آن‌ها می‌پردازد و دست آخر، آنچه را بدان معتقد است (هرچند مخالف نظر ائمه مذهبش باشد؛ البته در مواردی که باعث خروج از اصول اعتقاد مذهب نیست) ترجیح داده و ذکر می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35745/1/12 ر.ک: تمهید، ص12]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش