الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ....<ref>' به '.<ref>'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - ' ....<ref>' به '.<ref>')
خط ۴۶: خط ۴۶:


===تاریخ نگارش و اهمیت کتاب===
===تاریخ نگارش و اهمیت کتاب===
ارزش این کتاب، زمانی نمایان می‌شود که بدانیم، مؤلف،‌ آن را در سال 114ق، در اوج شهرت علمی و کمالات معنوی و در‌ سال قبل از رحلت خود نگاشته است ....<ref>ر.ک: پاک‌نیا تبریزی، عبدالکریم، ص165</ref>
ارزش این کتاب، زمانی نمایان می‌شود که بدانیم، مؤلف،‌ آن را در سال 114ق، در اوج شهرت علمی و کمالات معنوی و در‌ سال قبل از رحلت خود نگاشته است.<ref>ر.ک: پاک‌نیا تبریزی، عبدالکریم، ص165</ref>


===سخنان بزرگان پیرامون کتاب===
===سخنان بزرگان پیرامون کتاب===
این اثر در میان دانشمندان اسلامی، چنان مشهور است که [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] می‌نویسد: «کتاب ارشاد، مشهورتر از مؤلف خود است» ....<ref>همان</ref>
این اثر در میان دانشمندان اسلامی، چنان مشهور است که [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] می‌نویسد: «کتاب ارشاد، مشهورتر از مؤلف خود است».<ref>همان</ref>


==ساختار==
==ساختار==
خط ۵۶: خط ۵۶:
نویسنده در ذیل هر باب، از سه تا سیزده فصل را با عناوین مختلف مربوط به مسائل تاریخی عام (حوادث مسلمانان)، مسائل تاریخی هر امام (ولادت، سرگذشت و شهادت)، فضائل، اصحاب، کلمات و خطبه‌ها، اولاد، فضیلت زیارت، کرامات و معجزات و مناظرات و احتجاج‌های آن بزرگواران منعقد ساخته است.
نویسنده در ذیل هر باب، از سه تا سیزده فصل را با عناوین مختلف مربوط به مسائل تاریخی عام (حوادث مسلمانان)، مسائل تاریخی هر امام (ولادت، سرگذشت و شهادت)، فضائل، اصحاب، کلمات و خطبه‌ها، اولاد، فضیلت زیارت، کرامات و معجزات و مناظرات و احتجاج‌های آن بزرگواران منعقد ساخته است.


این کتاب‌ بااینکه‌ منبع روایی و حدیثی مستند است، اما شیخ مفید به‌ نکات‌ تاریخی و عقیدتی نیز در آن پرداخته است ....<ref>ر.ک: همان</ref>
این کتاب‌ بااینکه‌ منبع روایی و حدیثی مستند است، اما شیخ مفید به‌ نکات‌ تاریخی و عقیدتی نیز در آن پرداخته است.<ref>ر.ک: همان</ref>


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه نخست، به توضیح اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته در کتاب پرداخته شده ....<ref>مقدمه اول، ج1، ص3-14</ref>و در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب و انگیزه نگارش آن، اشاره شده است ....<ref>مقدمه دوم، ص4</ref>
در مقدمه نخست، به توضیح اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته در کتاب پرداخته شده.<ref>مقدمه اول، ج1، ص3-14</ref>و در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب و انگیزه نگارش آن، اشاره شده است.<ref>مقدمه دوم، ص4</ref>


این کتاب از مهم‌ترین منابع معتبر شیعه در زمینه تاریخ زندگانی ائمه(ع) و محل‌ مراجعه محققان سیره اهل‌بیت(ع) و مشتاقان تاریخ آن گرامیان است. افزون بر آن، این اثر مستند‌ اکثر‌ منابع بعد از خود و مهم‌ترین منبع در موضوع امامت بشمار می‌آید و مبلغان نیز از این منبع تاریخی، حدیثی و امام‌شناسی، هرگز بی‌نیاز نیستند و با مطالعه آن، بسیاری از اطلاعات و گمشده‌های‌ خود را در این مجموعه ارزشمند خواهند یافت ....<ref>ر.ک: پاک‌نیا تبریزی، عبدالکریم، ص164</ref>
این کتاب از مهم‌ترین منابع معتبر شیعه در زمینه تاریخ زندگانی ائمه(ع) و محل‌ مراجعه محققان سیره اهل‌بیت(ع) و مشتاقان تاریخ آن گرامیان است. افزون بر آن، این اثر مستند‌ اکثر‌ منابع بعد از خود و مهم‌ترین منبع در موضوع امامت بشمار می‌آید و مبلغان نیز از این منبع تاریخی، حدیثی و امام‌شناسی، هرگز بی‌نیاز نیستند و با مطالعه آن، بسیاری از اطلاعات و گمشده‌های‌ خود را در این مجموعه ارزشمند خواهند یافت.<ref>ر.ک: پاک‌نیا تبریزی، عبدالکریم، ص164</ref>


بخش اول که حدودا نیمی از‌ کتاب‌ است، به‌ زندگانی امیر مؤمنان علی(ع) اختصاص دارد و این، حاکی از اهمیتی‌ است‌ که‌ شیخ مفید برای آن حضرت قائل بوده است. وی در این بخش، بعد از‌ مقدمه کوتاهی‌ درباره علت و ضرورت تألیف کتاب، وارد باب اول می‌شود که درباره تاریخ امیر مؤمنان‌ علی(ع) است. در این باب، فصل‌های مختلفی در موضوعات ولادت، خانواده، مبارزات و حضور‌ در‌ صحنه‌های مختلف نبرد با اهل باطل، دلایل ولایت، امامت و وصایت، علم و دانش، بیعت مردم با امام(ع)‌ و خلافت ظاهری، فضایل و مناقب، قضاوت‌ها، جریان مباهله، سخنان، نامه‌ها، خطبه‌ها و مواعظ، جریان ناکثین و قاسطین‌ و مارقین، شوری، آیات‌ نازل‌شده درباره علی(ع)، مساوات با انبیا، پیشگویی‌ها، اصحاب، یاران و فرزندان آمده است ....<ref>ر.ک: همان، ص165-166</ref>
بخش اول که حدودا نیمی از‌ کتاب‌ است، به‌ زندگانی امیر مؤمنان علی(ع) اختصاص دارد و این، حاکی از اهمیتی‌ است‌ که‌ شیخ مفید برای آن حضرت قائل بوده است. وی در این بخش، بعد از‌ مقدمه کوتاهی‌ درباره علت و ضرورت تألیف کتاب، وارد باب اول می‌شود که درباره تاریخ امیر مؤمنان‌ علی(ع) است. در این باب، فصل‌های مختلفی در موضوعات ولادت، خانواده، مبارزات و حضور‌ در‌ صحنه‌های مختلف نبرد با اهل باطل، دلایل ولایت، امامت و وصایت، علم و دانش، بیعت مردم با امام(ع)‌ و خلافت ظاهری، فضایل و مناقب، قضاوت‌ها، جریان مباهله، سخنان، نامه‌ها، خطبه‌ها و مواعظ، جریان ناکثین و قاسطین‌ و مارقین، شوری، آیات‌ نازل‌شده درباره علی(ع)، مساوات با انبیا، پیشگویی‌ها، اصحاب، یاران و فرزندان آمده است.<ref>ر.ک: همان، ص165-166</ref>


در‌ بخش‌ دوم، به تاریخ دیگر امامان(ع) پرداخته شده است که به ترتیب عبارتند از:
در‌ بخش‌ دوم، به تاریخ دیگر امامان(ع) پرداخته شده است که به ترتیب عبارتند از:
باب دوم در‌ تاریخ‌ امام حسن مجتبی(ع) است. در این باب، درباره ولادت، شهادت، فضایل، خلافت، جنگ و صلح، نامه‌ها، سخنان‌ و فرزندان امام مجتبی(ع) مطالبی بیان‌ شده‌ است ....<ref>ر.ک: همان، ص166</ref>
باب دوم در‌ تاریخ‌ امام حسن مجتبی(ع) است. در این باب، درباره ولادت، شهادت، فضایل، خلافت، جنگ و صلح، نامه‌ها، سخنان‌ و فرزندان امام مجتبی(ع) مطالبی بیان‌ شده‌ است.<ref>ر.ک: همان، ص166</ref>


باب سوم، تاریخ امام حسین(ع) است‌ که‌ در آن، ولادت، قیام، شهادت، فضایل، زیارت و موضوعات مربوط به آن حضرت آمده است. سایر باب‌ها نیز به هر یک از ائمه(ع) اختصاص یافته است.
باب سوم، تاریخ امام حسین(ع) است‌ که‌ در آن، ولادت، قیام، شهادت، فضایل، زیارت و موضوعات مربوط به آن حضرت آمده است. سایر باب‌ها نیز به هر یک از ائمه(ع) اختصاص یافته است.
خط ۷۶: خط ۷۶:
# شرح سید محمدباقر دستغیب شیرازی؛
# شرح سید محمدباقر دستغیب شیرازی؛
# ترجمه و شرح ارشاد، اثر [[رسولی، هاشم|سید هاشم رسولی‌ محلاتی‌]] در دو جلد؛
# ترجمه و شرح ارشاد، اثر [[رسولی، هاشم|سید هاشم رسولی‌ محلاتی‌]] در دو جلد؛
# ترجمه و شرح‌ ارشاد، اثر‌ محمد‌باقر‌ ساعدی‌ خراسانی ....<ref>ر.ک: همان</ref>
# ترجمه و شرح‌ ارشاد، اثر‌ محمد‌باقر‌ ساعدی‌ خراسانی.<ref>ر.ک: همان</ref>


فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد و فهارس فنی کتاب، در انتهای جلد دوم آمده است که عبارتند از: فهرست‌های آیات؛ احادیث؛ اعلام؛ اماکن و بقاع؛ فرق و جماعات؛ ابیات شعریه؛ لباس‌ها و زینت‌آلات؛ حیوانات؛ اسلحه؛ وقایع و غزوات و مصادر و منابع تحقیق.
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد و فهارس فنی کتاب، در انتهای جلد دوم آمده است که عبارتند از: فهرست‌های آیات؛ احادیث؛ اعلام؛ اماکن و بقاع؛ فرق و جماعات؛ ابیات شعریه؛ لباس‌ها و زینت‌آلات؛ حیوانات؛ اسلحه؛ وقایع و غزوات و مصادر و منابع تحقیق.


در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع ....<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص153</ref>و اشاره به اختلاف نسخ ....<ref>ر.ک: همان، ص171</ref>، به توضیح و تشریح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است ....<ref>ر.ک: همان، ص172</ref>
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع.<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص153</ref>و اشاره به اختلاف نسخ.<ref>ر.ک: همان، ص171</ref>، به توضیح و تشریح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص172</ref>


==پانویس ==
==پانویس ==
۶۱٬۱۸۹

ویرایش