الأمالي (ابن بشران): تفاوت میان نسخه‌ها

در دین اسلام، خداوند وعده حفظ و حراست از قرآن کریم را داده است و عین الفاظ قرآن کریم سینه‌به‌سینه از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. درباره روایات و سنت مسلمانان که بیانگر مجملات قرآن و مباحث مشکل در آن است، علمای اسلام تمام سعی خود را کرده‌اند که نصوص سنت اسلامی را جمع کنند و مباحث غریب و مشکلش را شرح کنند و در جهت استنباط احکام شرعیه از آن استفاده کنند. آنان در این راستا به بیان صحیح و سقیم و مردود و مقبول از سنت پرداختند و چه‌بسا به شهرهای دوردست سفر کردند و هدفشان از این موارد دنیا نبود بلکه آنان ترک زینت دنیا را کردند و دوری از وطن و اموال و خانواده را تنها به دلیل آموختن سنت، به جان خریدند. در این میان، علما با شیوه‌های مختلف و متنوعی به جمع و تصنیف احادیث پرداختند؛ برخی احادیث هر صحابی را به‌صورت مجزا جمع‌آوری کردند و اثرشان را «مسانید» نامیدند. برخی دیگر احادیثی که جمع‌آوری کرده بودند را به ترتیب ابواب مرتب کردند که خود این نوع جمع‌آوری در چند قالب صورت می‌گرفت؛ اگر آن کتاب جامع همه ابواب بود به آن کتاب «جوامع» گفتند و اگر ابواب کتاب به‌شرط عدم ادخال حدیث غیر مرفوع بود آن را «سنن» نامیدند و اگر در احادیث کتاب، موقوف و مقطوع هم وجود داشت به آن «مصنفات» گفتند. از دیگر سبک‌های جمع‌آوری حدیث، جمع‌آوری آن بر اساس حروف الفبا بود که این نیز در دو حالت ارائه می‌شد؛ یا ترتیب الفبایی را بر اساس شیوخی که از آن‌ها اخذ روایت می‌شود گذاشتند و یا بر ترتیب اسمای صحابه که در هردو حالت این کتاب‌ها «معجم» نامیده می‌شود. نوع دیگری نیز در جمع حدیث هست که در آن جمع‌کننده احادیث بر جمع مرویات اسانید یک حدیث یا جمع مرویات احادیث وارده در یک مسئله خاص، بسنده می‌کند که این نوع کتاب‌ها را «أجزاء» می‌نامند. به‌هرحال برخی از نویسندگان احادیث، در نظرشان بوده که فقط احادیث صحیح را جمع کنند و برخی دیگر تنها، احادیث دروغین را جمع کرده‌اند تا بگویند مردم از این احادیث دوری کنند. در میان این دسته از کتاب‌های حدیثی، یک نوع دیگر نیز هست که «أمالی» نامیده می‌شود. موضوع در کتاب‌های امالی، احادیثی است که استاد از مرویاتش با ذکر سند بر شاگردانش املا کرده و آنان می‌نوشته‌اند. خطیب بغدادی درباره مجالس املای حدیث می‌نویسد: «یستحب عقد المجالس لإملاء الحديث؛ لأن ذلك أعلی مراتب الراوين، و من أحسن مذاهب المحدثين، مع ما فيه من جمالالدين و الإقتداء بسنن السلف الصالحين».<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص5-7</ref>