الأطوار الحسينية في حلتها الجديدة

الاطوار الحسینیة فی حلتها الجدیدة نوشته شیخ رضا طویرجاوی (طویرجی) (معاصر)، در تبیین مباحث موسیقیایی و الحان و نغمات مجالس عزای حسینی است. در انتهای کتاب نیز رساله «النصائح الکافیة و المواعظ الشافیة لخطباء المنبر الحسینی» نوشته شیخ عباس قمی (1294-1359ق) ارائه شده است.

الأطوار الحسينية في حلتها الجديدة
الأطوار الحسينية في حلتها الجديدة
پدیدآورانطویرجاوی، رضا (نويسنده)
ناشردار المرتضی
مکان نشرلبنان - بیروت
سال نشر1433ق - 2012م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

در مقدمه در سبب و هدف از نگارش چنین می‌خوانیم: از کودکی عاشق امام حسین(ع) بودم و در شهرِ مواکب و مجالس حسینی و خدمت به زوار حسین وارد شده به کربلا، یعنی طویریج، بزرگ شدم. پدرم در تمام سال مجالس ثابتی را به عزای حسینی اختصاص میداد و از خطبا و مداحان بزرگی چون شیخ جاسم طویرجاوی، حمزه کربلایی و عبدالرضا نجفی دعوت می‌کرد که قصایدی را می‌خواندند و من نغمه‌ها و شیوه آن‌ها را حفظ می‌کردم. البته نام نغمه آن قصیده را نمی‌دانستم. به هنگام تحصیلات دانشگاهی در بغداد (1982-1985م) بود که با این نغمات آشنا شدم و به جهت خدمت به خطبا، مداحان و قراء قرآن کریم تصمیم به تنظیم الحان مختلف به‌ویژه الحان مجالس حسینی گرفتم.[۱]

در فصل اول، دستگاه‌های صوتی و انواع آن و اثر آن‌ها بر شهرت خطیب مطرح شده است. در این رابطه در دو فرع، دستگاه‌های قدیمی و جدید افزایش صوت و ویژگی‌های آن‌ها (در 1430ق) بررسی شده است.[۲] نویسنده، تکرار کلمه که سبب زیبایی و تأثیر بر قلب شنونده می‌شود را از ویژگی‌های دستگاه‌های جدید می‌داند.[۳]

در فرع دوم، به علم صوت و طبقات صوتی و موسیقی و چگونگی محافظت از حنجره و نیز مقامات و اطوار عزای حسینی مورد مطالعه قرار گرفته است.[۴] ‏ در این فصل در توضیح تفاوت مقام و طور چنین می‌خوانیم که مقامات گاه مشتمل بر فروع و شاخه‌هایی هستند که طور نامیده می‌شود؛ به عنوان مثال طور دشت فرع مقام بیات و طور بحرانی فرع مقام رست است[۵]

فصل سوم با طرح مباحثی پیرامون علوم و مصطلحات قرآنی و ذکر تفاوت تفسیر و تأویل آغاز شده است. نحوه تهیه سخنرانی به همراه ذکر نصایحی برای خطبا مبحث بعدی این کتاب است.[۶]‏ در این قسمت 21 توصیه برای اهل منبر و خطابه ذکر شده است[۷]

رساله «النصائح الکافیة و المواعظ الشافیة لخطباء المنبر الحسینی» نوشته شیخ عباس مشتمل بر نوزده توصیه برای خطبا و مداحان اهل‌بیت(ع) است. اخلاص و اجتناب از ریا، صداقت، اجتناب از غنا، پرهیز از ترویج باطل و مدح فاسق و فاجر، پرهیز از تفسیر به رأی، پرهیز از فتوا اگر اهلیت فتوا دادن ندارد، از جمله این نصایح است[۸]

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه چاپ اول، ص 8-7
  2. ر.ک: متن کتاب، ص17
  3. ر.ک: همان، ص28
  4. ر.ک: همان، ص31
  5. ر.ک: همان، ص36
  6. ر.ک: همان، ص135
  7. ر.ک: همان، ص253-251
  8. ر.ک: همان، ص319-314

منابع مقاله

مقدمه چاپ اول و متن کتاب.


وابسته‌ها