۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR56818J1.jpg | عنوان =الأشباه والنظائر في قواعد وفروع ف...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''الأشباه والنظائر في قواعد وفروع فقه الشافعية'''، اثر جلالالدین عبدالرحمن سیوطی (متوفی 911ق)، کتابی است پیرامون قواعد اساسی و فروع فقهی مذهب شافعی. | '''الأشباه والنظائر في قواعد وفروع فقه الشافعية'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|جلالالدین عبدالرحمن سیوطی]] (متوفی 911ق)، کتابی است پیرامون قواعد اساسی و فروع فقهی مذهب شافعی. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
# «الأمور بمقاصدها والأعمال بالنيات»: که مطالب مربوط به آن، در سه مبحث زیر، پی گرفته شده است: | # «الأمور بمقاصدها والأعمال بالنيات»: که مطالب مربوط به آن، در سه مبحث زیر، پی گرفته شده است: | ||
## اصالت قاعده: اصل این قاعده، برگرفته از روایتی صحیح و مشهور از پیامبر(ص) است که فرمودند: «إنما الأعمال بالنيات»<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>. | ## اصالت قاعده: اصل این قاعده، برگرفته از روایتی صحیح و مشهور از پیامبر(ص) است که فرمودند: «إنما الأعمال بالنيات»<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>. | ||
## ابواب فقهی مربوط به این قاعده: در این زمینه، به اقوال برخی از بزرگان، پیرامون تعظیم شأن این حدیث و جریان قاعده مربوط به آن در بعضی از ابواب فقهی، اشاره شده است؛ از جمله در روایتی از ابوعبیده، چنین آمده است که: «در اخبار نبی(ص)، روایتی جامعتر، غنیتر و پرفایدهتر از این روایت وجود ندارد». امام | ## ابواب فقهی مربوط به این قاعده: در این زمینه، به اقوال برخی از بزرگان، پیرامون تعظیم شأن این حدیث و جریان قاعده مربوط به آن در بعضی از ابواب فقهی، اشاره شده است؛ از جمله در روایتی از ابوعبیده، چنین آمده است که: «در اخبار نبی(ص)، روایتی جامعتر، غنیتر و پرفایدهتر از این روایت وجود ندارد». [[شافعی، محمد بن ادریس|امام شافعی]]، [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]، ابن مهدی، ابن مدینی، [[ابوداود، سلیمان بن اشعث|ابوداود]]، [[دارقطنی، علی بن عمر|دارقطنی]] و برخی دیگر نیز معتقدند قاعده برگرفته از این روایت، ثلث علم میباشد<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>. | ||
## اموری که نیت بهخاطر آنها تشریع شده است: که مهمترین آنها، عبارت است از: تمییز عبادات از عادات و تمییز رتبه برخی از عبادات از رتبه بعضی دیگر، مانند وضو و شستشوی دست و صورت که متردد است بین تمیزی و خنک شدن و عبادت، یا امساک از مفطرات که گاهی بهخاطر بیماری و پرهیز است و گاهی نیز بهخاطر عدم احتیاج به آنها، یا جلوس در مسجد، که گاهی برای استراحت است و گاهی برای عبادت، یا دفع مال به دیگری که گاهی برای هبه بهخاطر اغراض دنیوی است و گاهی قربة الی الله و برای زکات، صدقه و کفاره و...<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | ## اموری که نیت بهخاطر آنها تشریع شده است: که مهمترین آنها، عبارت است از: تمییز عبادات از عادات و تمییز رتبه برخی از عبادات از رتبه بعضی دیگر، مانند وضو و شستشوی دست و صورت که متردد است بین تمیزی و خنک شدن و عبادت، یا امساک از مفطرات که گاهی بهخاطر بیماری و پرهیز است و گاهی نیز بهخاطر عدم احتیاج به آنها، یا جلوس در مسجد، که گاهی برای استراحت است و گاهی برای عبادت، یا دفع مال به دیگری که گاهی برای هبه بهخاطر اغراض دنیوی است و گاهی قربة الی الله و برای زکات، صدقه و کفاره و...<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | ||
# «اليقين لا يزال بالشك»: دلیل این قاعده، روایتی است از پیامبر(ص) که فرمودند: «إذا وجد أحدكم في بطنه شيئا فأشكل عليه، أخرج منه شيء أم لا؟ فلا يخرجن من المسجد حتی يسمع صوتا أو يجد ريحا» (هرگاه یکی از شما چیزی درون شکمش احساس کرد و برای او این شبهه پیش آمد که چیزی از او خارج شده است یا نه، از مسجد خارج نشود تا اینکه صدایی بشنود یا بویی را احساس کند). نویسنده معتقد است که این قاعده، در تمامی ابواب فقه، جریان دارد<ref>ر.ک: همان، ص50-51</ref>. | # «اليقين لا يزال بالشك»: دلیل این قاعده، روایتی است از پیامبر(ص) که فرمودند: «إذا وجد أحدكم في بطنه شيئا فأشكل عليه، أخرج منه شيء أم لا؟ فلا يخرجن من المسجد حتی يسمع صوتا أو يجد ريحا» (هرگاه یکی از شما چیزی درون شکمش احساس کرد و برای او این شبهه پیش آمد که چیزی از او خارج شده است یا نه، از مسجد خارج نشود تا اینکه صدایی بشنود یا بویی را احساس کند). نویسنده معتقد است که این قاعده، در تمامی ابواب فقه، جریان دارد<ref>ر.ک: همان، ص50-51</ref>. |
ویرایش