اشکانیان ارمنستان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' می خ' به ' می‌خ'
جز (جایگزینی متن - ' می شوند' به ' می‌شوند')
جز (جایگزینی متن - ' می خ' به ' می‌خ')
خط ۳۲: خط ۳۲:
حضور اشکانیان در ارمنستان به عنوان یک سلسله، مربوط به زمانی است که اشکانیان توانستند سلطه و سیطره‌ی قدرت خود را بر ارمنستان، پس از چندین دهه، کشاکش و جدال بین شاهنشاهان اشکانی و امپراتوران روم، در زمان فرمانروایی بلاش یکم شاهنشاه اشکانی و نرون امپراتور روم تثبیت کنند. شکل گیری اشکانیان ارمنستان، تنها معلول عوامل خارجی از جمله رقابت‌های ایران و روم بر سر این منطقه نبود، بلکه نقش اثر گذار اشراف ارمنستان نیز، که عمدتا ایرانی تبار و خواهان یک حکومت به شیوه ایرانی بودند، می‌توان از مهم‌ترین عوامل شکل گیری این سلسله به حساب آورد. زیرا اشراف ارمنستان یا ایرانی بودند و یا در گذشته حکومت به شیوه‌ی ایرانیان را تجربه کرده بودند و طبیعی بود که در درگیری‌های بین شاهنشاه بلاش یکم و نرون امپراتور روم، آن‌ها تا پیروزی کامل ایران، در کنار شاهنشاهی اشکانی بر ضد امپراتوری روم، به مبارزه ادامه دهند. پس از شکل گیری اشکانیان ارمنستان، پادشاهان نخستین اشکانی ارمنستان، به تقلید از ایران ،نظام سیاسی استواری تأسیس کردند که بر پایه‌ی نظام ناخاراری استوار شده بود. درگیری ایران و روم بر سر ارمنستان در طول قرن دوم، موجب شد اشکانیان ارمنستان، به خصوص اشراف ناخارای که از جنگ ایران و روم در سراسر قرن دوم میلادی،  که مستقیم و غیر مستقیم به بهانه‌ی حل مسئله‌ی ارمنستان بر آنان تحمیل شده بود و دچار صدمات مالی و جانی فراوان و بی حاصلی شده بودند، با حمایت از بلاش دوم، پادشاه اشکانی ارمنستان، سلسله‌ی اشکانیان ارمنستان را موروثی کنند تا شاید ارمنستان را از گزند نزاع بین ایران و روم که عمدتا بر سر تعیین پادشاهی ارمنستان میان آن دو اتفاق می‌افتاد، حفظ کنند.
حضور اشکانیان در ارمنستان به عنوان یک سلسله، مربوط به زمانی است که اشکانیان توانستند سلطه و سیطره‌ی قدرت خود را بر ارمنستان، پس از چندین دهه، کشاکش و جدال بین شاهنشاهان اشکانی و امپراتوران روم، در زمان فرمانروایی بلاش یکم شاهنشاه اشکانی و نرون امپراتور روم تثبیت کنند. شکل گیری اشکانیان ارمنستان، تنها معلول عوامل خارجی از جمله رقابت‌های ایران و روم بر سر این منطقه نبود، بلکه نقش اثر گذار اشراف ارمنستان نیز، که عمدتا ایرانی تبار و خواهان یک حکومت به شیوه ایرانی بودند، می‌توان از مهم‌ترین عوامل شکل گیری این سلسله به حساب آورد. زیرا اشراف ارمنستان یا ایرانی بودند و یا در گذشته حکومت به شیوه‌ی ایرانیان را تجربه کرده بودند و طبیعی بود که در درگیری‌های بین شاهنشاه بلاش یکم و نرون امپراتور روم، آن‌ها تا پیروزی کامل ایران، در کنار شاهنشاهی اشکانی بر ضد امپراتوری روم، به مبارزه ادامه دهند. پس از شکل گیری اشکانیان ارمنستان، پادشاهان نخستین اشکانی ارمنستان، به تقلید از ایران ،نظام سیاسی استواری تأسیس کردند که بر پایه‌ی نظام ناخاراری استوار شده بود. درگیری ایران و روم بر سر ارمنستان در طول قرن دوم، موجب شد اشکانیان ارمنستان، به خصوص اشراف ناخارای که از جنگ ایران و روم در سراسر قرن دوم میلادی،  که مستقیم و غیر مستقیم به بهانه‌ی حل مسئله‌ی ارمنستان بر آنان تحمیل شده بود و دچار صدمات مالی و جانی فراوان و بی حاصلی شده بودند، با حمایت از بلاش دوم، پادشاه اشکانی ارمنستان، سلسله‌ی اشکانیان ارمنستان را موروثی کنند تا شاید ارمنستان را از گزند نزاع بین ایران و روم که عمدتا بر سر تعیین پادشاهی ارمنستان میان آن دو اتفاق می‌افتاد، حفظ کنند.


پس از سقوط شاهنشاهی اشکانی، گویی اشکانیان ارمنستان برای رهایی از چنگ ساسانیان و مقابله با سلطه‌ی آن‌ها، بر خلاف دوران شاهنشاهی اشکانی، بیش از پیش به امپراتوری روم نزدیک و حتی با کشاندن جنگ به میان رودان شمالی و مادآتروپاتن، در همه‌ی جنگ‌های امپراتوری با شاهنشاهی ساسانی، به عنوان متحد روم ظاهر می‌شوند؛ به گونه‌ای که سرنوشت ارمنستان به پیروزی و شکست امپراتوری روم در مقابل شاهان ساسانی، گره می خورد. سرانجام شکست‌های پی در پی امپراتوری روم از ساسانیان، سرنوشت اشکانیان ارمنستان را برای چند دهه تسلیم بی چون و چرای ایران می‌کند.
پس از سقوط شاهنشاهی اشکانی، گویی اشکانیان ارمنستان برای رهایی از چنگ ساسانیان و مقابله با سلطه‌ی آن‌ها، بر خلاف دوران شاهنشاهی اشکانی، بیش از پیش به امپراتوری روم نزدیک و حتی با کشاندن جنگ به میان رودان شمالی و مادآتروپاتن، در همه‌ی جنگ‌های امپراتوری با شاهنشاهی ساسانی، به عنوان متحد روم ظاهر می‌شوند؛ به گونه‌ای که سرنوشت ارمنستان به پیروزی و شکست امپراتوری روم در مقابل شاهان ساسانی، گره می‌خورد. سرانجام شکست‌های پی در پی امپراتوری روم از ساسانیان، سرنوشت اشکانیان ارمنستان را برای چند دهه تسلیم بی چون و چرای ایران می‌کند.


این کتاب پژوهشی درباره‌ی تاریخ اشکانیان ارمنستان است که برای پر کردن شکاف تاریخی این دوره به جهت اهمیت تاریخ ارمنستان در ارتباط با تاریخ ایران در دوره‌ی اشکانی و ساسانی و روابط آن‌ها با روم و بیزانس به نگارش درآمده است. در این میان نه تنها به زمینه‌ها و عوامل شکل گیری، دوام و حتی انحطاط و سقوط این سلسله توجه شده بلکه به نقش این سلسله در روابط بین ایران و روم نیز به تفصیل پرداخته شده است و در آخر نیز تا حدودی به تأثیر اشکانیان بر سلسله مراتب سیاسی، اداری و طبقات اجتماعی و وضعیت فرهنگی - دینی ارمنستان، در دوران فرمانروایی این سلسله، در قالب یک بخش سخن رفته است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2440 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>
این کتاب پژوهشی درباره‌ی تاریخ اشکانیان ارمنستان است که برای پر کردن شکاف تاریخی این دوره به جهت اهمیت تاریخ ارمنستان در ارتباط با تاریخ ایران در دوره‌ی اشکانی و ساسانی و روابط آن‌ها با روم و بیزانس به نگارش درآمده است. در این میان نه تنها به زمینه‌ها و عوامل شکل گیری، دوام و حتی انحطاط و سقوط این سلسله توجه شده بلکه به نقش این سلسله در روابط بین ایران و روم نیز به تفصیل پرداخته شده است و در آخر نیز تا حدودی به تأثیر اشکانیان بر سلسله مراتب سیاسی، اداری و طبقات اجتماعی و وضعیت فرهنگی - دینی ارمنستان، در دوران فرمانروایی این سلسله، در قالب یک بخش سخن رفته است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2440 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>