۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' == == ' به '') |
جز (جایگزینی متن - '== ' به '==') |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
'''اشرف افغان'''، نوشته ويلم فلور كه توسط ابوالقاسم سرى به زبان فارسى درآمده است. کتاب حاضر كه دنباله کتاب «برافتادن صفويان و برآمدن محمود افغان» است، شرح رويدادهاى مهم زمان سلطه اشرف را از ديدگاه نويسندگان شركت هند خاورى هلند كه در مطاوى کتاب اختصارا واك ناميده مىشود، در بردارد. در اين شركت روزنامهاى بوده است كه در آن وقايع مهم روزانهيى كه بيشتر به اوضاع سياسى كشور ايران مربوط بوده، ثبت مىشده است. | '''اشرف افغان'''، نوشته ويلم فلور كه توسط ابوالقاسم سرى به زبان فارسى درآمده است. کتاب حاضر كه دنباله کتاب «برافتادن صفويان و برآمدن محمود افغان» است، شرح رويدادهاى مهم زمان سلطه اشرف را از ديدگاه نويسندگان شركت هند خاورى هلند كه در مطاوى کتاب اختصارا واك ناميده مىشود، در بردارد. در اين شركت روزنامهاى بوده است كه در آن وقايع مهم روزانهيى كه بيشتر به اوضاع سياسى كشور ايران مربوط بوده، ثبت مىشده است. | ||
== ساختار == | ==ساختار == | ||
کتاب، شامل يادداشتى از مترجم و سپس در هشت فصل به حكومت اشرف افغان، قيام و سقوط سيد احمد خان پادشاه کرمان، وضع بندرعباس و هرمز، همچنين داراى دو ضميمه در پايان کتاب، اشاره مىشود. | کتاب، شامل يادداشتى از مترجم و سپس در هشت فصل به حكومت اشرف افغان، قيام و سقوط سيد احمد خان پادشاه کرمان، وضع بندرعباس و هرمز، همچنين داراى دو ضميمه در پايان کتاب، اشاره مىشود. | ||
== گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا == | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
کتاب، راوى رويدادهاى مهم زمان سلطه اشرف است، مردى كودن كه با دار و دسته خود يا به قول نويسندگان روزنامه جمعى از «سگان گرسنه»، «ديوان هفت چشم» براى «تاراج، كلاشى و پوست كنى خلايق»؛ مانند بيمارى آكله در كارست، و ظهور برق آساى طهماسبقلى (نادر) در عرشه كشتى طوفانزده ايران، فرار شتابان اشرفيان از اصفهان، دسيسهها و دوز و كلكها و ترفندهاى استعمارگران كهن در آن هنگامه هرج و مرج، براى ماهى گرفتن از آب گلآلود ميهن ما؛ به سخن ديگر در اين زمان ايران عرصه چپاول و تاراج است و بازيگران اين عرصه چپاول و تاراج، كشتار و آدم دزدى و آدم فروشى: اشرف، زبردستخان، زاهد علىخان، باروخان، تيمورخان ترك بلوچان و جز آنان از يكسو، و مدعيان تاج و تخت و حكومت ايران: طهماسب ميرزا، محمد ميرزا، صفى ميرزا پسران آواره شاه سلطان حسين و قيام كنندگان عليه سلطه اشرفيان: سيد احمدخان مدنى «جنگجوى خانه بدوش»، يوزباشى يزد، قلندر اسماعيل و ديگران از سوى ديگر، بديهى است در كشاكشى كه در ميانه اين مدعيان گونهگون درگرفته است تنها خانمانهاى مردم بىگناه است كه مىسوزد و بر باد مىرود. با ظهور نادر خراسانى، آثار اهريمنى اين ظلمت آفرينان از پهنه ايران اندك اندك محو و ناپديد مىشود و دوران زبونى و بردگى، على الظاهر به سرافرازى و آزادگى تبديل مىگردد و سرانجام کتاب با سه ضميمه سودمند كه يكى شرح اجمالى جزيره و قلعه هرمز و تاريخچهاى نامستند از حاكمان آن جزيره در طول تاريخ، داستان سلطه پرتگاليان بر آن و غلبه جانانه امامقلىخان سردار بزرگ شاه عباس كبير بر استعمارگران متجاوز پرتگالى است و دو ضميمه. ديگر توصيفى از وضع هرمز است كه با شرحى مختصر از حدود قلمرو سلطه كوتاه محموديان و اشرفيان در سرزمين ايران بزرگ و زمان كوتاه سلطه ايشان كه زمان سلطه جنايت، نفرت، آدمفروشى، آدمكشى و توهين به انسانيت است، خاتمه مىيابد. | کتاب، راوى رويدادهاى مهم زمان سلطه اشرف است، مردى كودن كه با دار و دسته خود يا به قول نويسندگان روزنامه جمعى از «سگان گرسنه»، «ديوان هفت چشم» براى «تاراج، كلاشى و پوست كنى خلايق»؛ مانند بيمارى آكله در كارست، و ظهور برق آساى طهماسبقلى (نادر) در عرشه كشتى طوفانزده ايران، فرار شتابان اشرفيان از اصفهان، دسيسهها و دوز و كلكها و ترفندهاى استعمارگران كهن در آن هنگامه هرج و مرج، براى ماهى گرفتن از آب گلآلود ميهن ما؛ به سخن ديگر در اين زمان ايران عرصه چپاول و تاراج است و بازيگران اين عرصه چپاول و تاراج، كشتار و آدم دزدى و آدم فروشى: اشرف، زبردستخان، زاهد علىخان، باروخان، تيمورخان ترك بلوچان و جز آنان از يكسو، و مدعيان تاج و تخت و حكومت ايران: طهماسب ميرزا، محمد ميرزا، صفى ميرزا پسران آواره شاه سلطان حسين و قيام كنندگان عليه سلطه اشرفيان: سيد احمدخان مدنى «جنگجوى خانه بدوش»، يوزباشى يزد، قلندر اسماعيل و ديگران از سوى ديگر، بديهى است در كشاكشى كه در ميانه اين مدعيان گونهگون درگرفته است تنها خانمانهاى مردم بىگناه است كه مىسوزد و بر باد مىرود. با ظهور نادر خراسانى، آثار اهريمنى اين ظلمت آفرينان از پهنه ايران اندك اندك محو و ناپديد مىشود و دوران زبونى و بردگى، على الظاهر به سرافرازى و آزادگى تبديل مىگردد و سرانجام کتاب با سه ضميمه سودمند كه يكى شرح اجمالى جزيره و قلعه هرمز و تاريخچهاى نامستند از حاكمان آن جزيره در طول تاريخ، داستان سلطه پرتگاليان بر آن و غلبه جانانه امامقلىخان سردار بزرگ شاه عباس كبير بر استعمارگران متجاوز پرتگالى است و دو ضميمه. ديگر توصيفى از وضع هرمز است كه با شرحى مختصر از حدود قلمرو سلطه كوتاه محموديان و اشرفيان در سرزمين ايران بزرگ و زمان كوتاه سلطه ايشان كه زمان سلطه جنايت، نفرت، آدمفروشى، آدمكشى و توهين به انسانيت است، خاتمه مىيابد. | ||
== وضعيت کتاب == | ==وضعيت کتاب == | ||
فهرست مطالب کتاب، در ابتداى آن درج شده و فهرستهاى كسان، جاىها و جايگاهها، منصبها، نژادها، لقبها، سلسلهها، طايفهها، اصطلاحها در انتهاى کتاب درج شده است. | فهرست مطالب کتاب، در ابتداى آن درج شده و فهرستهاى كسان، جاىها و جايگاهها، منصبها، نژادها، لقبها، سلسلهها، طايفهها، اصطلاحها در انتهاى کتاب درج شده است. | ||
== منابع مقاله == | ==منابع مقاله == | ||
ویرایش