پرش به محتوا

اشراق هياکل النور: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'شـ' به 'ش'
جز (جایگزینی متن - 'دواني، محمد بن اسعد' به 'دوانی، محمد بن اسعد')
جز (جایگزینی متن - 'شـ' به 'ش')
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۳: خط ۲۳:
| شابک =964-6781-82-9
| شابک =964-6781-82-9
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11741
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01884
| کتابخوان همراه نور =01884
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۲۹: خط ۳۰:
}}
}}


'''إشراق هياكل النور لكشف ظلمات شواكل الغرور'''، اثر [[دشتکی، منصور بن محمد|غیاث‌الدین منصور دشتکی شیرازی]] (948/949ق)، نقد و شرح «شواكل الحور» جلال‌الدین دوانی (830-908ق) است که خودش شرحی بر «هیاكل النور» اثر [[سهروردی، یحیی بن حبش|شهاب‌الدین یحیى سهروردى]] (549-587ق) مشهور به شیخ اشراق است. هیاكل النور، رساله فلسفی کوتاهی به زبان عربی است.  
 
'''إشراق هياكل النور لكشف ظلمات شواكل الغرور'''، اثر [[دشتکی، منصور بن محمد|غیاث‌الدین منصور دشتکی شیرازی]] (948/949ق)، نقد و شرح «شواكل الحور» [[دوانی، محمد بن اسعد|جلال‌الدین دوانی]] (830-908ق) است که خودش شرحی بر «هیاكل النور» اثر [[سهروردی، یحیی بن حبش|شهاب‌الدین یحیى سهروردى]] (549-587ق) مشهور به شیخ اشراق است. هیاكل النور، رساله فلسفی کوتاهی به زبان عربی است.  


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۸: خط ۵۰:
# خود فلک و حرکت آن، فیض ازلى الهى است، پس آغاز و انجام ندارد. هیکل ششم نیز در اثبات جاودانگى روان آدمى است که پس از مرگ از بدن جدا شده و به جهان نور می‌‏پیوندد و سخن شیخ در آن به رأى فارابى در این زمینه بسیار ماننده است‏ و سرانجام هیکل هفتم به بیان نبوات و معجزات و کرامات و منامات و بیان چگونگى پیوند روان آدمى با جهان نور در حالت خواب یا جنون مى‏‌پردازد.<ref>ر.ک: کریمی زنجانی اصل، محمد، ص35-33</ref>
# خود فلک و حرکت آن، فیض ازلى الهى است، پس آغاز و انجام ندارد. هیکل ششم نیز در اثبات جاودانگى روان آدمى است که پس از مرگ از بدن جدا شده و به جهان نور می‌‏پیوندد و سخن شیخ در آن به رأى فارابى در این زمینه بسیار ماننده است‏ و سرانجام هیکل هفتم به بیان نبوات و معجزات و کرامات و منامات و بیان چگونگى پیوند روان آدمى با جهان نور در حالت خواب یا جنون مى‏‌پردازد.<ref>ر.ک: کریمی زنجانی اصل، محمد، ص35-33</ref>


با مقایسه «شواكل الحور» و «إشراق هياكل النّور»، از چشم‏اندازى فلسفى و متناظر به الگوى هستى‌شناختى سهروردى، درمی‌یابیم که‏ بیشتر اعتراض‏ها و خرده‏گیرى‏هاى دشتکى بر دوانى درست و برحق است؛ بااین‌حال، بدزبانى و بى‏حرمتى‏هاى دشتکى، بسا که خواننده را آزرده و حتّى به طرف‌دارى از دوانى برمی‌انگیزد. نکته دیگرى که از مقایسه این شرح‏هاى هياكل النّور برمی‌آید، رابطه پیوسته‏‌اى است که میان جایگاه و پایگاه اجتماعى هریک از این دو عالم نامدار سده‏‌هاى نهم و دهم هجرى با چگونگى پرده‏پوشى و تقیه کردنشان وجود دارد. در واقع، علّت اصلى قشرى‏تر بودن دوانى از دشتکى بازمی‌‏گردد به این که جلال‌الدین به‌عنوان عالمى گنوستیک، روزى‌خوار حاکمان سنّى و ترکمانان متعصّب سده نهم بوده و قشرى نبودن برای او حکم ارتداد یا لااقل قطع ‌روزى روزانه را فرجام می‌‏داده؛ درحالى‌که غیاث‌الدین به خاندانى تعلّق داشته که علم و ثروت و روحانیت را در شیراز سده‏‌هاى نهم و دهم هجرى در خود گرد آورده و به همین دلیل هم به فروتنى برای حاکمان سنى نیازى نداشته‏‌اند و گنوستیسیسم خود را آشکارتر بیان می‌‏کرده‌‏اند.<ref>ر.ک: همان، ص54-53</ref>
با مقایسه «شواكل الحور» و «إشراق هياكل النّور»، از چشم‏اندازى فلسفى و متناظر به الگوى هستى‌شناختى سهروردى، درمی‌یابیم که‏ بیشتر اعتراض‏ها و خرده‏گیری‌هاى دشتکى بر دوانى درست و برحق است؛ بااین‌حال، بدزبانى و بى‏حرمتی‌هاى دشتکى، بسا که خواننده را آزرده و حتّى به طرف‌دارى از دوانى برمی‌انگیزد. نکته دیگرى که از مقایسه این شرح‏هاى هياكل النّور برمی‌آید، رابطه پیوسته‏‌اى است که میان جایگاه و پایگاه اجتماعى هریک از این دو عالم نامدار سده‏‌هاى نهم و دهم هجرى با چگونگى پرده‌‏پوشى و تقیه کردنشان وجود دارد. در واقع، علّت اصلى قشرى‏تر بودن دوانى از دشتکى بازمی‌‏گردد به این که جلال‌الدین به‌عنوان عالمى گنوستیک، روزى‌خوار حاکمان سنّى و ترکمانان متعصّب سده نهم بوده و قشرى نبودن برای او حکم ارتداد یا لااقل قطع ‌روزى روزانه را فرجام می‌‏داده؛ درحالى‌که غیاث‌الدین به خاندانى تعلّق داشته که علم و ثروت و روحانیت را در شیراز سده‏‌هاى نهم و دهم هجرى در خود گرد آورده و به همین دلیل هم به فروتنى برای حاکمان سنى نیازى نداشته‏‌اند و گنوستیسیسم خود را آشکارتر بیان می‌‏کرده‌‏اند.<ref>ر.ک: همان، ص54-53</ref>


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۶۸: خط ۷۰:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[هياكل النور (متن عربی، ترجمه کهن فارسی، شرح فارسی از عهد آل مظفر)]]
[[هياكل النور (متن عربی، ترجمه کهن فارسی، شرح فارسی از عهد آل مظفر)]]


[[سهروردی، یحیی بن حبش]]
[[سهروردی، یحیی بن حبش]]


[[مجموعه مـصنفات شـیخ اشـراق]]
[[مجموعه مصنفات شیخ اشراق]]


[[فرهنگ اصطلاحات آثار شیخ اشراق شهاب‌الدین سهروردى]]
[[فرهنگ اصطلاحات آثار شیخ اشراق شهاب‌الدین سهروردى]]


[[ثلاث رسائل]]
[[ثلاث رسائل]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۸۵: خط ۸۷:


[[رده: فلسفه اسلامی]]
[[رده: فلسفه اسلامی]]
[[رده:25 بهمن الی 24 اسفند(97)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش