۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ه‌ط' به 'ه‌ط'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ع' به 'ه‌ع') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ط' به 'ه‌ط') |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
# تلاش شده است که مباحث بهصورت سازمانیافته و با ایجاد نوعی ترتیب منطقی ارائه گردد و طبعاً از این جهت نیز خالی از نقص نیست. | # تلاش شده است که مباحث بهصورت سازمانیافته و با ایجاد نوعی ترتیب منطقی ارائه گردد و طبعاً از این جهت نیز خالی از نقص نیست. | ||
# تربیت و سلوک اخلاقی، نیازمند آگاهی از روشهای تربیت جهت نیل به سرمنزل مقصود و غایت قصوای اخلاق و فضیلت است. بخش سوم کتاب در حقیقت گامی در تحقق همین منظور است. | # تربیت و سلوک اخلاقی، نیازمند آگاهی از روشهای تربیت جهت نیل به سرمنزل مقصود و غایت قصوای اخلاق و فضیلت است. بخش سوم کتاب در حقیقت گامی در تحقق همین منظور است. | ||
# در بخش سوم با استفاده از دستاوردهای علوم روانشناسی و تربیتی و در چارچوب تعالیم اسلامی، سعی بر این بوده که روشها و شیوه‌های تربیت اخلاقی | # در بخش سوم با استفاده از دستاوردهای علوم روانشناسی و تربیتی و در چارچوب تعالیم اسلامی، سعی بر این بوده که روشها و شیوه‌های تربیت اخلاقی به‌طور دقیق و جزئی، با رعایت اختصار ترسیم و تبیین گردد<ref>ر.ک: مقدمه، ص14-13</ref>. | ||
در ابتدای اثر با عنوان کلیات، چند پرسش به‌عنوان اصلی‌ترین پرسشهایی که در ابتدای ورود به مسائل علم اخلاق فراروی ما قرار دارد، مطرح شده است: علم اخلاق چیست؟ موضوع و هدف آن کدام است؟ مناسبات آن با علوم همعرض خود چگونه است؟ چرا باید اخلاق را بیاموزیم؟ انواع شیوه‌ها و مکاتب اخلاقی موجود در بین عالمان مسلمان کدامند؟ به اعتقاد نویسنده، پاسخ به این پرسشها علاوه بر روشن شدن موضوع و جایگاه علم اخلاق، از بروز بسیاری شبهات و ابهاماتی که در مباحث بعدی ممکن است روی دهد پیشگیری می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص17</ref>. | در ابتدای اثر با عنوان کلیات، چند پرسش به‌عنوان اصلی‌ترین پرسشهایی که در ابتدای ورود به مسائل علم اخلاق فراروی ما قرار دارد، مطرح شده است: علم اخلاق چیست؟ موضوع و هدف آن کدام است؟ مناسبات آن با علوم همعرض خود چگونه است؟ چرا باید اخلاق را بیاموزیم؟ انواع شیوه‌ها و مکاتب اخلاقی موجود در بین عالمان مسلمان کدامند؟ به اعتقاد نویسنده، پاسخ به این پرسشها علاوه بر روشن شدن موضوع و جایگاه علم اخلاق، از بروز بسیاری شبهات و ابهاماتی که در مباحث بعدی ممکن است روی دهد پیشگیری می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص17</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
در حوزه مطالعات اخلاقی، بین اندیشمندان مسلمان و مخصوصاًً عالمان اخلاق، می‌توان سه مکتب و مشرب عمده اخلاقی را مشاهده نمود. نویسنده ابتدا به شرح اجمالی این سه شیوه، یعنی اخلاق فیلسوفانه، اخلاق عارفانه و اخلاق نقلی می‌پردازد و سپس مشرب اخلاقی مورد قبول را با ذکر دوازده شاخصه اصلی آن معرفی می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص26-22</ref>. | در حوزه مطالعات اخلاقی، بین اندیشمندان مسلمان و مخصوصاًً عالمان اخلاق، می‌توان سه مکتب و مشرب عمده اخلاقی را مشاهده نمود. نویسنده ابتدا به شرح اجمالی این سه شیوه، یعنی اخلاق فیلسوفانه، اخلاق عارفانه و اخلاق نقلی می‌پردازد و سپس مشرب اخلاقی مورد قبول را با ذکر دوازده شاخصه اصلی آن معرفی می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص26-22</ref>. | ||
نویسنده با رد نسبیتگرایی اخلاقی، معتقد است که نسبیتگرایی اخلاقی | نویسنده با رد نسبیتگرایی اخلاقی، معتقد است که نسبیتگرایی اخلاقی به‌طور کلی و با هر دلیل و مبنایی که ادعا شود، دارای پیامدهای ویرانگر و غیر قابل قبولی است، که هریک به‌تنهایی برای ابطال آن کافی است. سلب مسئولیت، بیثمری احکام اخلاقی، نفی کمال و جاودانگی دین، شکاکیت اخلاقی و برابری خدمتکاران و خیانتپیشگان از جمله پیامدهای ناگوار نسبیت اخلاقی است<ref>ر.ک: همان، ص31-30</ref>. | ||
بخش دوم کتاب، عهده‌دار توصیف و شناسایی انسان خداپسند و نمونه، در قالب بررسی ویژگیهای انسان کامل و مشخصه‌های نفسانی او و مقوله‌هایی از این دست است. در این بخش مفاهیم عام اخلاقی که اختصاص به ساحتی از زندگی انسان ندارند، اعم از فضایل و رذایل، مورد مطالعه قرار می‌گیرند<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>. این قبیل مفاهیم اخلاقی در دو گروه جای می‌گیرند: برخی از آنها نقش هدایتگری را در سیر معنوی و اخلاقی انسان بازی می‌کنند و گروهی دیگر صفت نفسانی عملکنندهاند که در سایه صفت هدایتگر تحقق مییابند و آثار خاصی را نیز در حوزه رفتار در پی دارند. نویسنده با این توضیح، ساختار کلان اخلاق اسلامی را در ناحیه توصیف انسان الهی و خداپسند به شکل زیر ترسیم نموده است: مقام خلیفه الهی (قرب الهی)، حوزه‌های رفتاری، صفات نفسانی عملکننده و صفت نفسانی هدایتگر (ایمان)<ref>ر.ک: همان، ص70</ref>. | بخش دوم کتاب، عهده‌دار توصیف و شناسایی انسان خداپسند و نمونه، در قالب بررسی ویژگیهای انسان کامل و مشخصه‌های نفسانی او و مقوله‌هایی از این دست است. در این بخش مفاهیم عام اخلاقی که اختصاص به ساحتی از زندگی انسان ندارند، اعم از فضایل و رذایل، مورد مطالعه قرار می‌گیرند<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>. این قبیل مفاهیم اخلاقی در دو گروه جای می‌گیرند: برخی از آنها نقش هدایتگری را در سیر معنوی و اخلاقی انسان بازی می‌کنند و گروهی دیگر صفت نفسانی عملکنندهاند که در سایه صفت هدایتگر تحقق مییابند و آثار خاصی را نیز در حوزه رفتار در پی دارند. نویسنده با این توضیح، ساختار کلان اخلاق اسلامی را در ناحیه توصیف انسان الهی و خداپسند به شکل زیر ترسیم نموده است: مقام خلیفه الهی (قرب الهی)، حوزه‌های رفتاری، صفات نفسانی عملکننده و صفت نفسانی هدایتگر (ایمان)<ref>ر.ک: همان، ص70</ref>. | ||