۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
اخبار سلاجقه روم، با متن کامل مختصر سلجوقنامه ابن بی‌بی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۳ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۵:۵۹
، ۲۳ اکتبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'يك' به 'یک'
جز (جایگزینی متن - 'سبکىم' به 'سبکی م') |
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
کتاب با مقدمه مفصل نویسنده در پنج باب آغاز و پس از آن، متن «مختصر سلجوقنامه ابن بى‌بى» كه به‌صورت بيان وقايع مهم تاريخى مى‌باشد، آمده است. | کتاب با مقدمه مفصل نویسنده در پنج باب آغاز و پس از آن، متن «مختصر سلجوقنامه ابن بى‌بى» كه به‌صورت بيان وقايع مهم تاريخى مى‌باشد، آمده است. | ||
درباره سلاجقه روم، تاكنون کتاب مستقلى به فارسی امروز نوشته نشده و چند تاريخ قديم كه به سلجوقنامه معروف است، اساس همه آنها کتاب «الأوامر العلائية في الأمور العلائية» تصنيف ابن بى‌بى مى‌باشد. آن کتاب علاوه بر ناتمام بودن، از جهت اشتمال بر اشعار فارسی و قطعات و عبارات عربى، سبکی متكلفانه، مسجع و مقفى دارد كه از نظر تاريخى، چنان‌كه شايد قابل استفاده نيست و مى‌توان آن را جزء كتب ادبى بشمار آورد.<ref>سرآغاز، | درباره سلاجقه روم، تاكنون کتاب مستقلى به فارسی امروز نوشته نشده و چند تاريخ قديم كه به سلجوقنامه معروف است، اساس همه آنها کتاب «الأوامر العلائية في الأمور العلائية» تصنيف ابن بى‌بى مى‌باشد. آن کتاب علاوه بر ناتمام بودن، از جهت اشتمال بر اشعار فارسی و قطعات و عبارات عربى، سبکی متكلفانه، مسجع و مقفى دارد كه از نظر تاريخى، چنان‌كه شايد قابل استفاده نيست و مى‌توان آن را جزء كتب ادبى بشمار آورد.<ref>سرآغاز، صیک</ref> | ||
اغلاق و تكلف اين کتاب باعث شد كه در همان زمان، ابن بى‌بى، مرد فاضلى كه نام خود را از غايت تواضع به مؤلف ذكر نكرده، زحمتى كشيده و حشو و زوايد آن را بيندازد و آن را مهذب و ملخص سازد. نسخه اين کتاب را خاورشناس معروف هلندى، هوتسما، تحت عنوان «مختصر سلجوقنامه ابن بى‌بى» منتشر ساخت.<ref>همان</ref> | اغلاق و تكلف اين کتاب باعث شد كه در همان زمان، ابن بى‌بى، مرد فاضلى كه نام خود را از غايت تواضع به مؤلف ذكر نكرده، زحمتى كشيده و حشو و زوايد آن را بيندازد و آن را مهذب و ملخص سازد. نسخه اين کتاب را خاورشناس معروف هلندى، هوتسما، تحت عنوان «مختصر سلجوقنامه ابن بى‌بى» منتشر ساخت.<ref>همان</ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
نویسنده اثر حاضر، کتاب «مختصر سلجوقنامه» را از روى همان طبع هوتسما اساس كار خود قرار داده و در هر صفحه، صدر و ذيلى بر آن افزوده و فصول آن را با «الأوامر العلائية» تطبيق كرده و صفحات آن نسخه را در ذيل صفحات اين طبع، يادداشت نموده است و چون در اصل نسخه «مختصر سلجوقنامه» آخرين صفحه؛ يعنى صفحه 337 ناقص بود، مطالب آن را با رجوع به کتاب «الأوامر العلائية» تكميل كرده است.<ref>همان</ref> | نویسنده اثر حاضر، کتاب «مختصر سلجوقنامه» را از روى همان طبع هوتسما اساس كار خود قرار داده و در هر صفحه، صدر و ذيلى بر آن افزوده و فصول آن را با «الأوامر العلائية» تطبيق كرده و صفحات آن نسخه را در ذيل صفحات اين طبع، يادداشت نموده است و چون در اصل نسخه «مختصر سلجوقنامه» آخرين صفحه؛ يعنى صفحه 337 ناقص بود، مطالب آن را با رجوع به کتاب «الأوامر العلائية» تكميل كرده است.<ref>همان</ref> | ||
سپس تعليقات و اضافاتى از ديگر كتب معتبر فارسی بر آن افزوده و گذشته از طبع تاريخ آل سلجوق در آناطولى كه از مؤلفى گمنام و نسخه يگانه آن در پاريس است، در ديگر تواريخ معتبر فارسی تصفح كرده و در هرجا مطلبى راجع به سلجوقيان روم يافته است، بيرون آورده و برای | سپس تعليقات و اضافاتى از ديگر كتب معتبر فارسی بر آن افزوده و گذشته از طبع تاريخ آل سلجوق در آناطولى كه از مؤلفى گمنام و نسخه يگانه آن در پاريس است، در ديگر تواريخ معتبر فارسی تصفح كرده و در هرجا مطلبى راجع به سلجوقيان روم يافته است، بيرون آورده و برای هریک، فصلى جداگانه به نام آن کتاب ترتيب داده است و سرانجام مقدمه مفصلى بر آن نوشته است.<ref>همان</ref> | ||
نویسنده برای اينكه کتاب از فايده بصرى خالى نباشد، تصاویرى از آثار باقيه سلاجقه روم در آناطولى از روى کتاب مادام تالبوت رايس كه از محققان تاريخ آن دوره است، عينا به پایان کتاب افزوده است.<ref>همان</ref> | نویسنده برای اينكه کتاب از فايده بصرى خالى نباشد، تصاویرى از آثار باقيه سلاجقه روم در آناطولى از روى کتاب مادام تالبوت رايس كه از محققان تاريخ آن دوره است، عينا به پایان کتاب افزوده است.<ref>همان</ref> | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
وى به سبب آنكه ارادتى خاص به خاندان جوینى داشته، پس از مدح و ثناى شمس‌الدين محمد صاحب ديوان، نثرا و نظما به ستايش برادر مورخ او، عطاملك جوینى پرداخته است.<ref>همان</ref> | وى به سبب آنكه ارادتى خاص به خاندان جوینى داشته، پس از مدح و ثناى شمس‌الدين محمد صاحب ديوان، نثرا و نظما به ستايش برادر مورخ او، عطاملك جوینى پرداخته است.<ref>همان</ref> | ||
ابن بى‌بى آخرين شاهى را كه از سلاجقه روم ذكر كرده، ملك غياث‌الدين مسعود بن | ابن بى‌بى آخرين شاهى را كه از سلاجقه روم ذكر كرده، ملك غياث‌الدين مسعود بن كیکاووس (679 - 683ق) است. وى سرانجام کتاب خود را باز به مدح و ثناى عطاملك جوینى ختم كرده است.<ref>همان</ref> | ||
تاريخ ابن بى‌بى علاوه بر عبارت‌پردازى و سجع‌سازى، مشحون از اشعار پارسى و تازى است كه بسيارى از آنها اثر طبع مؤلف است. از جمله اشعار شيوايى كه در آن کتاب آمده، قصيده‌اى است كه ظهيرالدين ابوالفضل طاهر بن محمد فاريابى درگذشته در سال 698ق، در ستايش سلطان ركن‌الدين سليمان شاه (592 - 600ق) سروده است.<ref>همان</ref> | تاريخ ابن بى‌بى علاوه بر عبارت‌پردازى و سجع‌سازى، مشحون از اشعار پارسى و تازى است كه بسيارى از آنها اثر طبع مؤلف است. از جمله اشعار شيوايى كه در آن کتاب آمده، قصيده‌اى است كه ظهيرالدين ابوالفضل طاهر بن محمد فاريابى درگذشته در سال 698ق، در ستايش سلطان ركن‌الدين سليمان شاه (592 - 600ق) سروده است.<ref>همان</ref> | ||
ديگر قصيده شيوايى است به نام انگوريه كه امام ملك‌الكلام جلال‌الدين وركانى در مدح صاحب شمس‌الدين محمد اصفهانى وزير سلطان عزالدين | ديگر قصيده شيوايى است به نام انگوريه كه امام ملك‌الكلام جلال‌الدين وركانى در مدح صاحب شمس‌الدين محمد اصفهانى وزير سلطان عزالدين كیکاووس كه مشتمل بر هفده بيت است.<ref>همان، صبيست و دو</ref> | ||
ابن بى‌بى در ضمن شرح حال پادشاهان سلجوقى روم و جهان‌گشايى‌هاى ايشان اشعارى سست از خود به مقتضاى مقام، به بحر متقارب آورده است كه ظاهرا از شاهنامه‌اى كه خود او درباره پادشاهان سلجوقى روم سروده است، گرفته شده باشد. عدد ابياتى كه از آن شاهنامه جابه‌جاى، در تاريخ ابن بى‌بى آمده است، از هزار و چهارصد بيت، متجاوز مى‌باشد.<ref>همان، صبيست و چهار</ref> | ابن بى‌بى در ضمن شرح حال پادشاهان سلجوقى روم و جهان‌گشايى‌هاى ايشان اشعارى سست از خود به مقتضاى مقام، به بحر متقارب آورده است كه ظاهرا از شاهنامه‌اى كه خود او درباره پادشاهان سلجوقى روم سروده است، گرفته شده باشد. عدد ابياتى كه از آن شاهنامه جابه‌جاى، در تاريخ ابن بى‌بى آمده است، از هزار و چهارصد بيت، متجاوز مى‌باشد.<ref>همان، صبيست و چهار</ref> | ||