۵۳٬۳۲۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
این | '''احکام و مناسک حج و بعضی آداب مکه معظمه و مدینه منوره و زیارات و ادعیه مأثوره '''، حاوی فتاوای آیت‌الله حسینعلی منتظری، درباره حج و مسائل مربوطه، به زبان فارسی است. | ||
==ساختار== | |||
کتاب، با مقدمه‌ای کوتاه آغاز و متن اصلی در سه بخش تنظیم شده است. بخش اول، بدون فصل‌بندی است. بخش دوم، در سه باب (به‌ترتیب دارای 12، 5 و 6 فصل) و یک خاتمه تنظیم شده است. بخش سوم، در دوازده فصل سامان یافته است. | |||
==گزارش محتوا== | |||
در مقدمه، مختصرا به محتویات کتاب اشاره شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص13</ref>. | |||
بخش اول حاوی بیان اجمالی اهداف معنوی و اجتماعی حج می‌باشد. | |||
نویسنده برای نشان دادن جایگاه و اهمیت حج، به آیات و روایاتی تمسک جسته است. ابتدا آیات مربوطه را مورد بررسی قرار داده است: | |||
# '''جَعَلَ اللَّهُ الْكعْبَةَ الْبَيتَ الْحَرَامَ قِيامًا لِّلنَّاسِ''' ﴿المائدة: ٩٧﴾ | |||
(خداوند [زیارت] کعبه را که بیت‌الحرام است، مایه قوام [دین و دنیای] مردم قرار داده است). | |||
خداوند حکیم، به همه مسائل معنوی و اجتماعی حج، در کلمه جامع «قِيامًا لِّلنَّاسِ»، اشاره می‌کند. | |||
# '''وَ أَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ یأْتُوك... لِّيشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ''' ﴿الحج: 27-28) (ای ابراهیم مردم را به حج بسیج کن تا بیایند... و منافع خویش را مشاهده نمایند). | |||
# '''وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَ أَمْنًا''' ﴿البقرة: ١٢٥﴾ (به یاد آورید که ما خانه کعبه را مرجع و مأمن انسان‌ها قرار دادیم). | |||
# '''وَ لْيطَّوَّفُوا بِالْبَيتِ الْعَتِيقِ''' ﴿الحج: ٢٩﴾ (باید بر این خانه دیرینه طواف کنند). | |||
در این بخش، به اهمیت و جایگاه حج، محور اجتماع همگانی بودن حج و وابستگی موجودیت، استقلال، وحدت، حرکت و معنویت مسلمانان جهان به این مرکز اشاره شده است. | |||
در ادامه، بیان شده است که در میان احکام و دستورات اسلام، به انجام حج و عمره بسیار تأکید شده است و این دلیل بر آن است که در اعمال حج، اهداف مهم و اسرار دقیقی نهفته است. | |||
طبق روایتی، هشام بن حکم، از حضرت امام صادق(ع) درباره فلسفه حج سؤال می‌کند و آن حضرت، مصالح اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی حج را متذکر می‌شود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18</ref>. | |||
در خبر فضل بن شاذان نیشابوری از حضرت امام رضا(ع)، بیان شده است که: گذشته از منافع معنوی حج و خارج شدن از گناهان و خضوع و خشوع در برابر خدای متعال، منافعی اقتصادی نیز از ناحیه آن به همه اهل شرق و غرب عالم می‌رسد و خواسته‌های مردم اطراف و بلاد مختلف در اثر گردهمایی در جاهایی که وسیله تجمع فراهم می‌گردد، بررسی و حل و فصل می‌شود و علوم و اخبار امامان(ع) به منطقه‌های گوناگون منتقل می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>. | |||
در بخش دوم، نخست در ضمن سه باب (مجموعا مشتمل بر 23 فصل)، به بیان وجوب حج و عمره، شرایط حج و عمره، احکام، واجبات و آداب و سنن عمره و حج پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص31-240</ref>. | |||
سپس در خاتمه، آداب مکه معظمه و عمره مفرده، احکام مصدود و محصور و برخی از مسائل متفرقه بیان شده است<ref>ر.ک: همان، ص241-260</ref>. | |||
در بخش سوم، در ضمن دوازده فصل، اعمال و آداب مدینه منوره و بعضی دعاهای مأثوره بیان شده است<ref>ر.ک: همان، ص261-329</ref>. | |||
پایان‌بخش کتاب، جدیدترین استفتائات حج و عمره است که به‌صورت پرسش و پاسخ (375 سؤال و جواب) بیان شده است<ref>ر.ک: همان، ص333-441</ref>. | |||
==وضعیت کتاب== | |||
در پاورقی‌های اندک کتاب، به ذکر آدرس آیات و روایات و توضیح برخی از کلمات پرداخته شده است. | |||
فهرست مطالب در اول کتاب و فهرست اصطلاحات و اماکن در آخر آن آمده است. | |||
==پانویس == | |||
<references/> | |||
==منابع مقاله== | |||
مقدمه و متن کتاب. | |||
== وابسته‌ها == | == وابسته‌ها == | ||