ابوالشیخ، عبدالله بن محمد
«ابوالشيخ اصفهانى، ابومحمد عبدالله بن محمد بن جعفر بن حيان»، (274 - آخر محرم 369ق / 887 - 27 اوت 979م)، محدث و مورخ نامى از اعلام اصفهان است. وى را با انتساب به جدش، حيانى نيز خوانده‌اند. برخى او را ابن حبان نيز خوانده‌اند. ابوالشيخ در خاندانى اهل علم و آشنا به حديث تولد و رشد يافت. وى پس از آموزش‌هاى مقدماتى در اصفهان، براى استماع حديث به شهرهاى مختلف بصره، بغداد موصل، مكه و مدينه سفر كرد.
| نام | ابوالشیخ، عبدالله بن محمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | ابن ح‍ی‍ان، ابومحمد ع‍ب‍د ال‍ل‍ه بن محمد
ابن حبان، ع‍ب‍د ال‍ل‍ه بن محمد ابن ح‍ی‍ان الاص‍ب‍ه‍ان‍ی اب‍و ال‍ش‍ی‍خ، ابومحمد ع‍ب‍د ال‍ل‍ه بن محمد اب‍و ال‍ش‍ی‍خ الانصاری |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 369 هـ.ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE3590AUTHORCODE |
وى نزد مشايخ بسيارى به فراگيرى دانش پرداخت. او در طبقه 10 و 11 طبقات المحدثين، شمار بسيارى از مشايخ نام‌آور خود را چون ابوالقاسم بغوى، ابن ابى‌حاتم رازى، ابوبكر جعفر بن محمد فريابى، ابويعلى موصلى، ابوبكر بزّاز، محمد بن يحيى ابن منده و ابوالحسن ابن شنبو را برشمرده است.
در ميان شاگردان و راويان ابوالشيخ نيز افراد مشهورى به چشم مى خورند، از جمله ابونعيم اصفهانى، ابوسعد مالينى، محمد بن اسحاق ابن منده، ابن مردويه و نيز نواده‌اش محمد بن عبدالرزاق بن ابى‌الشيخ.
رجال‌شناسانى چون ابونعيم اصفهانى و سمعانى، وى را ثقه دانسته‌اند. تنها ابواحمد عسال اصفهانى به دليلى كه دانسته نيست، وى را تضعيف كرده است. ابوالشيخ در فقه، تفسير و نيز قرائت تبحر داشت.
آثار
1. اخلاق النبى و آدابه؛
2. الامثال في الحديث النبوى؛
3. طبقات المحدثين باصبهان و الواردين عليها؛
4. ذكر القران؛
2. العظمة؛
3. الفوائد؛
...
وى داراى تفسيرى بوده كه مورد استفاده كسانى چون سيوطى در «الدر المنثور» قرار گرفته و ظاهراً مفقود شده است.