ابن ولید، محمد بن حسن: تفاوت میان نسخه‌ها
Fgarnezadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام کامل = ابن ولید قمی، ابوجعفر محمد بن حسن | | نام کامل = ابن ولید قمی، ابوجعفر محمد بن حسن بن احمد | ||
| نام‌های دیگر = | | نام‌های دیگر = | ||
| لقب = قمی | | لقب = قمی | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
| اساتید = | | اساتید = | ||
| مشایخ | | مشایخ = سعد بن عبدالله اشعری، احمد بن ادریس قمی، عبدالله بن جعفر حمیری | ||
| معاصرین = | | معاصرین = | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
}} | }} | ||
'''ابن ولید قمی، ابوجعفر محمد بن حسن | '''ابن ولید قمی، ابوجعفر محمد بن حسن بن احمد''' (متوفای 343ق/954م)، محدث و فقیه امامی، استاد [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]] | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
تاریخ ولادت وی معلوم نیست، ولی از آنجا که از محمد بن حسن صفار ( | تاریخ ولادت وی معلوم نیست، ولی از آنجا که از [[صفار، محمد بن حسن|محمد بن حسن صفار]] (متوفای 290ق) بسیار روایت کرده و از سوی دیگر به قرینه عدم روایت مستقیم وی از احمد بن ابی عبدالله برقی (متوفای 280ق به بعد) و [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری]] (متوفای 280ق به بعد) می‌توان ولادت او را درحدود 270ق تخمین زد. | ||
==فرزندان== | ==فرزندان== | ||
ابن ولید فرزندی به نام ابوالحسن احمد داشته که از پدر روایت کرده و مفید، غضائری و ابن عبدون نیز از او روایت کرده‌اند. احمد ظاهراً در بغداد اقامت داشته و چنانکه در داستان ابوبکر بغدادی که ادعای نیابت امام زمان(ع) داشته نقل شده، وی از جانب پدر و جماعتی دیگر در بصره نیز حاضر می‌شده است. | ابن ولید فرزندی به نام ابوالحسن احمد داشته که از پدر روایت کرده و [[مفید، محمد بن محمد|مفید]]، [[غضائری، حسین بن عبیدالله|غضائری]] و [[ابن عبدون]] نیز از او روایت کرده‌اند. احمد ظاهراً در بغداد اقامت داشته و چنانکه در داستان ابوبکر بغدادی که ادعای نیابت امام زمان(ع) داشته نقل شده، وی از جانب پدر و جماعتی دیگر در بصره نیز حاضر می‌شده است. | ||
==زندگانی== | ==زندگانی== | ||
از جزئیات زندگی وی نیز چیزی نمی‌دانیم، اما باتوجه به عبارت نجاشی | از جزئیات زندگی وی نیز چیزی نمی‌دانیم، اما باتوجه به عبارت نجاشی که او را «شیخ القمّیین...» نامیده است و با بررسی مشایخ و شاگردان وی می‌توان نتیجه گرفت که ابن ولید زندگی خود را عمدتاً در قم گذرانده است. | ||
==مشایخ== | ==مشایخ== | ||
سعد بن | سعد بن عبدالله اشعری، [[احمد بن ادریس قمی]]، [[حمیری، عبدالله بن جعفر|عبدالله بن جعفر حمیری]]، [[محمد بن یحیی عطار]]، [[محمد بن ابی‌القاسم ماجیلویه]] و [[قمی، علی بن ابراهیم|علی بن ابراهیم قمی]] از جمله مشایخ او بوده‌اند. | ||
==راوایان از او== | ==راوایان از او== | ||
معروف‌ترین کسانی که از وی روایت | معروف‌ترین کسانی که از وی روایت کرده‌اند، محمد بن علی ابن بابویه، ابن ابی جید، [[احمد بن شاذان]]، [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|جعفر ابن قولویه]]، [[ابن داوود قمی]] و [[سلامه بن محمد ارزنی]] شایان ذکرند. [[هارون بن موسی تلعکبری]] نیز با مکاتبه از ابن ولید اجازه روایت گرفته است. | ||
==شخصیت رجالی== | ==شخصیت رجالی== | ||
در منابع رجالی بر وثاقت و تبحر وی در حدیث، فقه و رجال تأکید شده است. ظاهراً ابن ولید دارای روش خاص در جرح و تعدیل رجال و نقد احادیث بوده و از روایت برخی از احادیث و کتب روایی به جهت «موضوع» دانستن آنها یا جهات دیگر خودداری می‌ورزیده است. | در منابع رجالی بر وثاقت و تبحر وی در حدیث، فقه و رجال تأکید شده است. ظاهراً ابن ولید دارای روش خاص در جرح و تعدیل رجال و نقد احادیث بوده و از روایت برخی از احادیث و کتب روایی به جهت «موضوع» دانستن آنها یا جهات دیگر خودداری می‌ورزیده است. | ||
ابن ولید درباره «غلوم دارای آراء و نظرات خاصی بوده است. او مفهوم غلو را تا آنجا گسترش می‌داد که حتی اعتقاد به عدم وقوع سهو از نبی و امام را از نخستین درجات غلو می‌شمرد. از اینکه ابن ولید روایات مرسل را در نوادر الحکمة | |||
ابن ولید درباره «غلوم دارای آراء و نظرات خاصی بوده است. او مفهوم غلو را تا آنجا گسترش می‌داد که حتی اعتقاد به عدم وقوع سهو از نبی و امام را از نخستین درجات غلو می‌شمرد. از اینکه ابن ولید روایات مرسل را در نوادر الحکمة نپذیرفته، شاید برآید که وی در این‌باره به «اصالة العدالة» قائل نبوده است. اینکه آیا ابن ولید خود اینگونه نظرات را در قم رواج داده یا آن را از پیشینیان گرفته بوده، قابل مطالعه است، ولی به هر حال برخی از قمیان همانند ابن بابویه و حتی در در مواردی برخی از عراقیان چون ابن نوح سیرافی، شیخ طوسی و نجاشی در جرح و تعدیل روات از او پیروی نموده‌اند. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۹: | ||
# الجامع. ابن بابویه در مقدمه فقیه ضمن بر شمردن الجامع در شمار منابع کتاب خود، آن را از مراجع اصلی حدیث نزد محدثین معرفی می‌کند و اگرچه در آثار ابن بابویه نام این کتاب به تصریح جز در موارد معدودی نیامده، ولی بسیاری از روایات وی می‌تواند از این کتاب گرفته شده باشد. نسخه‌های الجامع تا سده 7ق/13م و شاید مدتها پس از آن نیز وجود داشته است. | # الجامع. ابن بابویه در مقدمه فقیه ضمن بر شمردن الجامع در شمار منابع کتاب خود، آن را از مراجع اصلی حدیث نزد محدثین معرفی می‌کند و اگرچه در آثار ابن بابویه نام این کتاب به تصریح جز در موارد معدودی نیامده، ولی بسیاری از روایات وی می‌تواند از این کتاب گرفته شده باشد. نسخه‌های الجامع تا سده 7ق/13م و شاید مدتها پس از آن نیز وجود داشته است. | ||
# تفسیر القرآن. | # تفسیر القرآن. | ||
# الفهرست، که مورد استفاده نجاشی در رجال قرار گرفته است<ref> شبیری، محمد جواد، ج5، ص 88-89</ref>. | # الفهرست، که مورد استفاده [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] در رجال قرار گرفته است<ref> شبیری، محمد جواد، ج5، ص 88-89</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۵: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
شبیری، محمد جواد، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374. | [https://www.cgie.org.ir/fa/article/226085/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%82%D9%85%DB%8C شبیری، محمد جواد، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.] | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1402]] | ||
[[رده:فاقد کد پدیدآور]] | [[رده:فاقد کد پدیدآور]] | ||
[[رده:مقالات نوشته شده | [[رده:مقالات نوشته شده اردیبهشت 1402 فاضل گرنه‌زاده]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۵۱
ابن ولید قمی، ابوجعفر محمد بن حسن بن احمد (متوفای 343ق/954م)، محدث و فقیه امامی، استاد شیخ صدوق
| ابن ولید، محمد بن حسن | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ابن ولید قمی، ابوجعفر محمد بن حسن بن احمد |
| لقب | قمی |
| نام پدر | حسن |
| ولادت | حدود 270ق |
| محل زندگی | قم |
| رحلت | 343ق |
| خویشاوندان | ابوالحسن احمد |
| مذهب | شیعه |
| اطلاعات علمی | |
| مشایخ | سعد بن عبدالله اشعری، احمد بن ادریس قمی، عبدالله بن جعفر حمیری |
| برخی آثار | الجامع، تفسیر القرآن، الفهرست |
ولادت
تاریخ ولادت وی معلوم نیست، ولی از آنجا که از محمد بن حسن صفار (متوفای 290ق) بسیار روایت کرده و از سوی دیگر به قرینه عدم روایت مستقیم وی از احمد بن ابی عبدالله برقی (متوفای 280ق به بعد) و احمد بن محمد بن عیسی اشعری (متوفای 280ق به بعد) می‌توان ولادت او را درحدود 270ق تخمین زد.
فرزندان
ابن ولید فرزندی به نام ابوالحسن احمد داشته که از پدر روایت کرده و مفید، غضائری و ابن عبدون نیز از او روایت کرده‌اند. احمد ظاهراً در بغداد اقامت داشته و چنانکه در داستان ابوبکر بغدادی که ادعای نیابت امام زمان(ع) داشته نقل شده، وی از جانب پدر و جماعتی دیگر در بصره نیز حاضر می‌شده است.
زندگانی
از جزئیات زندگی وی نیز چیزی نمی‌دانیم، اما باتوجه به عبارت نجاشی که او را «شیخ القمّیین...» نامیده است و با بررسی مشایخ و شاگردان وی می‌توان نتیجه گرفت که ابن ولید زندگی خود را عمدتاً در قم گذرانده است.
مشایخ
سعد بن عبدالله اشعری، احمد بن ادریس قمی، عبدالله بن جعفر حمیری، محمد بن یحیی عطار، محمد بن ابی‌القاسم ماجیلویه و علی بن ابراهیم قمی از جمله مشایخ او بوده‌اند.
راوایان از او
معروف‌ترین کسانی که از وی روایت کرده‌اند، محمد بن علی ابن بابویه، ابن ابی جید، احمد بن شاذان، جعفر ابن قولویه، ابن داوود قمی و سلامه بن محمد ارزنی شایان ذکرند. هارون بن موسی تلعکبری نیز با مکاتبه از ابن ولید اجازه روایت گرفته است.
شخصیت رجالی
در منابع رجالی بر وثاقت و تبحر وی در حدیث، فقه و رجال تأکید شده است. ظاهراً ابن ولید دارای روش خاص در جرح و تعدیل رجال و نقد احادیث بوده و از روایت برخی از احادیث و کتب روایی به جهت «موضوع» دانستن آنها یا جهات دیگر خودداری می‌ورزیده است.
ابن ولید درباره «غلوم دارای آراء و نظرات خاصی بوده است. او مفهوم غلو را تا آنجا گسترش می‌داد که حتی اعتقاد به عدم وقوع سهو از نبی و امام را از نخستین درجات غلو می‌شمرد. از اینکه ابن ولید روایات مرسل را در نوادر الحکمة نپذیرفته، شاید برآید که وی در این‌باره به «اصالة العدالة» قائل نبوده است. اینکه آیا ابن ولید خود اینگونه نظرات را در قم رواج داده یا آن را از پیشینیان گرفته بوده، قابل مطالعه است، ولی به هر حال برخی از قمیان همانند ابن بابویه و حتی در در مواردی برخی از عراقیان چون ابن نوح سیرافی، شیخ طوسی و نجاشی در جرح و تعدیل روات از او پیروی نموده‌اند.
آثار
از ابن ولید 3 اثر می‌شناسیم که هیچ‌یک اکنون در دست نیست:
- الجامع. ابن بابویه در مقدمه فقیه ضمن بر شمردن الجامع در شمار منابع کتاب خود، آن را از مراجع اصلی حدیث نزد محدثین معرفی می‌کند و اگرچه در آثار ابن بابویه نام این کتاب به تصریح جز در موارد معدودی نیامده، ولی بسیاری از روایات وی می‌تواند از این کتاب گرفته شده باشد. نسخه‌های الجامع تا سده 7ق/13م و شاید مدتها پس از آن نیز وجود داشته است.
- تفسیر القرآن.
- الفهرست، که مورد استفاده نجاشی در رجال قرار گرفته است[۱].
پانویس
- ↑ شبیری، محمد جواد، ج5، ص 88-89