پرش به محتوا

ابن حنبل، احمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴۷: خط ۴۷:
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|ابن حنبل (ابهام زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|ابن حنبل (ابهام زدایی)}}
 
'''ابوعبدالله احمد بن محمد بن حنبل بن هلال شيبانى مروزى''' (164- 241 ق)، پیشوای حنبلیان، از رهبران بزرگ فکری اصحاب حدیث و محدث نامداری که به‌ویژه به واسطه نقشی که در ماجرای «محنه» ایفا کرد، شهرت بسیاری - حتی در دوره زندگانیش - به دست آورد. [[ابن حنبل، عبدالله بن احمد|عبدالله بن احمد بن حنبل]] (213-290ق)، فرزند ایشان است.
 
'''ابوعبدالله احمد بن محمد بن حنبل بن هلال شيبانى مروزى''' (164- 241 ق)، پیشوای حنبلیان، از رهبران بزرگ فکری اصحاب حدیث و محدث نامداری که به‌ویژه به واسطه نقشی که در ماجرای «محنه» ایفا کرد، شهرت بسیاری - حتی در دوره زندگانیش - به دست آورد.


==ولادت==
==ولادت==
خط ۱۰۰: خط ۹۶:


==عقاید==
==عقاید==
احمد بن حنبل به‌عنوان محدثی برجسته و پیرو طریقه اصحاب حدیث با هرگونه روش تأویلی برای آیات قرآن و احادیث منسوب به پیامبر(ص) مخالف بود و با بزرگان اصحاب رأی مخالفت می‌ورزید. طبیعتاً احمد با تمامی گروه‌هایی که از سوی اصحاب حدیث کوفه، بغداد، شام و دیگر بلاد اسلام منحرف خوانده می‌شدند، دشمنی می‌ورزید و در این میان جهمیه، قدریه، معتزله و وابستگان آنان از هر فرقه دیگر، بیشتر مورد طعن و جرح احمد واقع می‌شدند. رافضه که عنوانی است از سوی اهل سنت بر گروه‌های متمایل به امامیه از شیعه، نیز سخت مورد انکار وی بودند. این گروه‌ها از خیلی پیش‌تر مورد طعن اصحاب حدیث واقع می‌شدند، ولی تردیدی نیست که احمد بن حنبل نقطه عطفی برای تاریخ مخالفت‌های اصحاب حدیث با این گروه‌ها به حساب می‌آید. ازاین‌رو پس از عصر احمد، مؤلفان شناخته‌شده اصحاب حدیث و اهل سنت به زعم خود جهت بیان انحرافات این گروه‌ها به اقوال و نوشته‌های احمد استناد کرده‌اند. ابن تیمیه در تمامی کتاب‌ها و فتاوی خود به وفور و به شکل چشمگیری در رد گفته‌های معتزله، جهمیه و رافضه به گفته‌های احمد استناد کرده است. در اینکه نقش احمد در تبیین معتقدات اصحاب حدیث تا چه اندازه است، جای سخن بسیار است. آنچه در میان مؤلفان آثار اعتقادی اصحاب حدیث معمول است و امکان دارد محقق را دچار شبهه و تردید نماید، این است که عموماً اینان سعی دارند اصول کلی تفکر اصحاب حدیث را بسیار قدیم و مربوط به دوره پیامبر(ص) و اصحاب ایشان بدانند، اگرچه موضوع موردبحث ازلحاظ تاریخی بدان دوره‌ها مربوط نباشد. ازاین‌رو مشاهده می‌شود که عقیده‌ای مرسوم در دوره احمد بن حنبل و در میان اصحاب حدیث چندان مسلم و مفروض واقع می‌شود که گویی همگی رجال اصحاب حدیث - که از دیدگاه ایشان همه «علمای امت» را شامل می‌شوند - بدان باور داشته‌اند و گفته‌ای دال بر آن عقیده از آنان نقل و ضبط شده است. بر این اساس به آسانی نمی‌توان دیدگاه‌های خاص احمد را درباره عقاید نشان داد؛ به‌ویژه که احمد در موضوع عقاید و اصول فکری اصحاب حدیث کتابی مفصل و روشن تألیف نکرده است و روایات شاگردان و پیروانش گاه متناقض و ناهمگون می‌نماید. ابن‌تیمیه در آثارش، از جمله در مجموعه فتاوای باقی مانده از وی گاه به نقطه‌نظرهای خاص احمد بن حنبل در موضوعات اعتقادی اشاره کرده، و گاه به اختلافات موجود میان روایات منسوب به احمد ابن حنبل و اینکه به کدام بیشتر می‌توان اعتماد کرد، پرداخته است.
احمد بن حنبل به‌عنوان محدثی برجسته و پیرو طریقه اصحاب حدیث با هرگونه روش تأویلی برای آیات قرآن و احادیث منسوب به پیامبر(ص) مخالف بود و با بزرگان اصحاب رأی مخالفت می‌ورزید. طبیعتاً احمد با تمامی گروه‌هایی که از سوی اصحاب حدیث کوفه، بغداد، شام و دیگر بلاد اسلام منحرف خوانده می‌شدند، دشمنی می‌ورزید و در این میان جهمیه، قدریه، معتزله و وابستگان آنان از هر فرقه دیگر، بیشتر مورد طعن و جرح احمد واقع می‌شدند. رافضه که عنوانی است از سوی اهل سنت بر گروه‌های متمایل به امامیه از شیعه، نیز سخت مورد انکار وی بودند. این گروه‌ها از خیلی پیش‌تر مورد طعن اصحاب حدیث واقع می‌شدند، ولی تردیدی نیست که احمد بن حنبل نقطه عطفی برای تاریخ مخالفت‌های اصحاب حدیث با این گروه‌ها به حساب می‌آید. ازاین‌رو پس از عصر احمد، مؤلفان شناخته‌شده اصحاب حدیث و اهل سنت به زعم خود جهت بیان انحرافات این گروه‌ها به اقوال و نوشته‌های احمد استناد کرده‌اند. ابن تیمیه در تمامی کتاب‌ها و فتاوی خود به وفور و به شکل چشمگیری در رد گفته‌های معتزله، جهمیه و رافضه به گفته‌های احمد استناد کرده است. در اینکه نقش احمد در تبیین معتقدات اصحاب حدیث تا چه اندازه است، جای سخن بسیار است. آنچه در میان مؤلفان آثار اعتقادی اصحاب حدیث معمول است و امکان دارد محقق را دچار شبهه و تردید نماید، این است که عموماً اینان سعی دارند اصول کلی تفکر اصحاب حدیث را بسیار قدیم و مربوط به دوره پیامبر(ص) و اصحاب ایشان بدانند، اگرچه موضوع موردبحث ازلحاظ تاریخی بدان دوره‌ها مربوط نباشد. ازاین‌رو مشاهده می‌شود که عقیده‌ای مرسوم در دوره احمد بن حنبل و در میان اصحاب حدیث چندان مسلم و مفروض واقع می‌شود که گویی همگی رجال اصحاب حدیث - که از دیدگاه ایشان همه «علمای امت» را شامل می‌شوند - بدان باور داشته‌اند و گفته‌ای دال بر آن عقیده از آنان نقل و ضبط شده است. بر این اساس به آسانی نمی‌توان دیدگاه‌های خاص احمد را درباره عقاید نشان داد؛ به‌ویژه که احمد در موضوع عقاید و اصول فکری اصحاب حدیث کتابی مفصل و روشن تألیف نکرده است و روایات شاگردان و پیروانش گاه متناقض و ناهمگون می‌نماید. ابن‌ تیمیه در آثارش، از جمله در مجموعه فتاوای باقی مانده از وی گاه به نقطه‌نظرهای خاص احمد بن حنبل در موضوعات اعتقادی اشاره کرده، و گاه به اختلافات موجود میان روایات منسوب به احمد ابن حنبل و اینکه به کدام بیشتر می‌توان اعتماد کرد، پرداخته است.


احمد بن حنبل به «سنت» اهمیت بسیار می‌داد و اساس اصول فکری وی را می‌توان پس از قرآن، سنت پیامبر(ص) و اقوال صحابه و تابعین دانست. وی مخالفت با سنت را «بدعت» می‌خواند و با «اهل الاهواء و البدع» مخالفت می‌ورزید. وی تعظیم اصحاب حدیث را تعظیم پیامبر(ص) می‌پنداشت و مخالفان اصحاب حدیث را زندیق می‌خواند.
احمد بن حنبل به «سنت» اهمیت بسیار می‌داد و اساس اصول فکری وی را می‌توان پس از قرآن، سنت پیامبر(ص) و اقوال صحابه و تابعین دانست. وی مخالفت با سنت را «بدعت» می‌خواند و با «اهل الاهواء و البدع» مخالفت می‌ورزید. وی تعظیم اصحاب حدیث را تعظیم پیامبر(ص) می‌پنداشت و مخالفان اصحاب حدیث را زندیق می‌خواند.
خط ۱۳۹: خط ۱۳۵:
[[ثلاث رسائل في الاعتقاد]]
[[ثلاث رسائل في الاعتقاد]]


[[المسائل و الرسائل المرویة عن الإمام أحمد بن حنبل في العقیدة]]  
[[المسائل و الرسائل المرویة عن الإمام أحمد بن حنبل في العقیدة]]
 
[[مسائل الإمام أحمد بن حنبل رواية ابنه أبي‌الفضل صالح]]
 
[[مسند الامام احمد بن محمد بن حنبل ابي عبدالله الشیباني]]  


[[أحاديث المهدي عليه‌السلام من مسند أحمد بن حنبل و يليه كتاب البيان في أخبار صاحب الزمان عليه‌السلام]]  
[[أحاديث المهدي عليه‌السلام من مسند أحمد بن حنبل و يليه كتاب البيان في أخبار صاحب الزمان عليه‌السلام]]  


[[فضائل أهل‌البیت علیهم‌السلام من کتاب فضائل الصحابة]]  
[[فضائل أهل‌البیت علیهم‌السلام من کتاب فضائل الصحابة]]  
[[جزء فيه مسند أهل البيت]]


[[طرق حديث الغدير]]  
[[طرق حديث الغدير]]  
[[مسند الامام احمد بن محمد بن حنبل ابی‌عبدالله الشیبانی]]


[[الزهد (ابن حنبل، احمد بن محمد)]]  
[[الزهد (ابن حنبل، احمد بن محمد)]]  


[[السنة]]  
[[السنة]]  
[[الأشربة]]
[[ثلاث رسائل في علم الجرح و التعديل]]
[[الأسامي و الكنی]]
[[العلل و معرفة الرجال]]
[[رسالة الصلاة (احمد بن حنبل)]]
[[النص الصحيح لكتاب أحكام النساء]]


[[کتاب المسائل عن إمامی أهل الحديث أحمد بن حنبل و إسحاق إبن راهویة]]  
[[کتاب المسائل عن إمامی أهل الحديث أحمد بن حنبل و إسحاق إبن راهویة]]  


[[الجامع في العلل و معرفة الرجال]]  
[[الجامع في العلل و معرفة الرجال]]


[[فضائل أمیر المؤمنين علي بن أبي‌طالب عليه‌السلام]]  
[[سؤالات أبي‌بكر الأثرم في الجرح و التعديل و علل الحديث]]  


[[المسند]]  
[[المسند]]  


[[فضائل أمیر المؤمنين علي بن أبي‌طالب عليه‌السلام]]
[[المسائل عن إمامي أهل الحديث أحمد بن حنبل و إسحاق بن راهويه]]  
 
[[فضائل أهل‌البیت علیهم‌السلام من کتاب فضائل الصحابة]]  


[[مسند الإمام أحمد بن حنبل]]  
[[مسند الإمام أحمد بن حنبل]]  
خط ۱۷۰: خط ۱۸۰:


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:محدثان]]