۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
جز (جایگزینی متن - ' ق' به 'ق') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE3091AUTHORCODE | |data-type='authorCode'|AUTHORCODE3091AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div>«ابوجعفر احمد بن ابراهيم بن ابى خالد جزار» معروف به اِبن جزّار، پزشک و مورخ مشهور مغربى است. نخستين گزارش‌گر زندگى اين دانشمند، ابن جلجل است كه گزاش او با اندكى كاستى و افزودگى منشأ نوشته‌هاى بعدى شده است. ابن جلجل با اين كه معاصر ابن جزار بود، تاريخ تولد و وفات او را ياد نكرده و منابع بعدى نيز غالباً متذكر آن نشده‌اند، اما ابن عذارى كه حدود 3 قرن پس از ابن جزار مى‌زيسته، تاريخ مرگ او را ضبط كرده است و از آنجا كه به اخبار مغرب دسترسى داشته، گفته او دور از اعتبار به نظر نمى‌رسد. | ||
«ابوجعفر احمد بن ابراهيم بن ابى خالد جزار» معروف به اِبن جزّار، پزشک و مورخ مشهور مغربى است. نخستين گزارش‌گر زندگى اين دانشمند، ابن جلجل است كه گزاش او با اندكى كاستى و افزودگى منشأ نوشته‌هاى بعدى شده است. ابن جلجل با اين كه معاصر ابن جزار بود، تاريخ تولد و وفات او را ياد نكرده و منابع بعدى نيز غالباً متذكر آن نشده‌اند، اما ابن عذارى كه حدود 3 قرن پس از ابن جزار مى‌زيسته، تاريخ مرگ او را ضبط كرده است و از آنجا كه به اخبار مغرب دسترسى داشته، گفته او دور از اعتبار به نظر نمى‌رسد. | |||
به هر حال ابن جزار در قيروان زاده شد. از تاريخ تولد او اطلاعى در دست نيست، اما با توجه به اين كه در هنگام مرگ كمى بيش از 80 سال از عمر او مى‌گذشت، مى‌بايست چند سال پيش از 289ق (902م) متولد شده باشد. پدر و عمويش طبيب بودند. ظاهراً او نيز پزشکى را از آنان و احتمالاً نزد استادان ديگر آموخت و سپس نزد اسحاق بن سليمان اسرائيلى، طبيب مشهور عبيدالله المهدى (296ق-322ق)، به تكميل دانش خود پرداخت. | به هر حال ابن جزار در قيروان زاده شد. از تاريخ تولد او اطلاعى در دست نيست، اما با توجه به اين كه در هنگام مرگ كمى بيش از 80 سال از عمر او مى‌گذشت، مى‌بايست چند سال پيش از 289ق (902م) متولد شده باشد. پدر و عمويش طبيب بودند. ظاهراً او نيز پزشکى را از آنان و احتمالاً نزد استادان ديگر آموخت و سپس نزد اسحاق بن سليمان اسرائيلى، طبيب مشهور عبيدالله المهدى (296ق-322ق)، به تكميل دانش خود پرداخت. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۱: | ||
ابن جزار از ويژگى‌هاى رفتارى برجسته‌اى برخوردار بود. هيچ گاه با بزرگان و وابستگان دولت انس نگرفت. داستانى از او نقل شده است كه بى‌اعتنايى او را به دولتمردان مى‌رساند: فرزند بيمار قاضى نعمان را كه از مردان برجسته دستگاه خلافت المعزلدين الله (341ق- 365ق) بود، بى آن كه به ديدار بيمار رود، تنها با مشاهده تفسره‌اش معالجه كرد. چون قاضى نعمان پس از بهبود فرزند، براى وى نامه تشكرآميزى همراه با چندين جامه و 300 دينار زر فرستاد، ابن جزار نپذيرفت و گفت: به خدا هيچ يك از دولتمردان معد (المعز لدين الله) را بر من نعمتى نيست. به گفته ياقوت و [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]، داروهايش را به رايگان مى‌داد. در هنگام مرگ ثروت هنگفتى شامل پول نقد و کتاب‌هاى طبى و غير طبى بسيار از او به جاى ماند. ابوحفص عمر بن بريق اندلسى كه 6 ماه نزد وى شاگردى كرده بود، کتاب «زاد المسافر» او را به اندلس برد و از اين طريق نام ابن جزار را به آن ديار رسانيد. گفته‌اند خود ابن جزار نيز در زمان حيات، قصد سفر به اندلس داشت، اما هرگز بدان اقدام نكرد. | ابن جزار از ويژگى‌هاى رفتارى برجسته‌اى برخوردار بود. هيچ گاه با بزرگان و وابستگان دولت انس نگرفت. داستانى از او نقل شده است كه بى‌اعتنايى او را به دولتمردان مى‌رساند: فرزند بيمار قاضى نعمان را كه از مردان برجسته دستگاه خلافت المعزلدين الله (341ق- 365ق) بود، بى آن كه به ديدار بيمار رود، تنها با مشاهده تفسره‌اش معالجه كرد. چون قاضى نعمان پس از بهبود فرزند، براى وى نامه تشكرآميزى همراه با چندين جامه و 300 دينار زر فرستاد، ابن جزار نپذيرفت و گفت: به خدا هيچ يك از دولتمردان معد (المعز لدين الله) را بر من نعمتى نيست. به گفته ياقوت و [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]، داروهايش را به رايگان مى‌داد. در هنگام مرگ ثروت هنگفتى شامل پول نقد و کتاب‌هاى طبى و غير طبى بسيار از او به جاى ماند. ابوحفص عمر بن بريق اندلسى كه 6 ماه نزد وى شاگردى كرده بود، کتاب «زاد المسافر» او را به اندلس برد و از اين طريق نام ابن جزار را به آن ديار رسانيد. گفته‌اند خود ابن جزار نيز در زمان حيات، قصد سفر به اندلس داشت، اما هرگز بدان اقدام نكرد. | ||
== تأليفات == | == تأليفات ==چنان كه از عنوان آثار ابن جزار و نقل قول نويسندگان و دانشمندان بعد از او از آن آثار برمى‌آيد، ابن جزار گذشته از پزشکى كه در آن مشهور بود، به ويژه در تاريخ و نيز در مطالعات جغرافيايى و حكمت و فلسفه دستى داشت. كثرت اين آثار نشان دهنده آن است كه وى زندگى عزلت‌جويانه و فراغتى را كه در سايه ثروت خويش داشت، به خدمت علم و تحرير آثارى ارزشمند درآورده بود: | ||
چنان كه از عنوان آثار ابن جزار و نقل قول نويسندگان و دانشمندان بعد از او از آن آثار برمى‌آيد، ابن جزار گذشته از پزشکى كه در آن مشهور بود، به ويژه در تاريخ و نيز در مطالعات جغرافيايى و حكمت و فلسفه دستى داشت. كثرت اين آثار نشان دهنده آن است كه وى زندگى عزلت‌جويانه و فراغتى را كه در سايه ثروت خويش داشت، به خدمت علم و تحرير آثارى ارزشمند درآورده بود: | |||
1. الاعتماد في الادويه المفرده در طب. اين کتاب را استفانوس سرقسطى به لاتين ترجمه كرد و سپس به يونانى و عبرى نيز برگردانده شد. | 1. الاعتماد في الادويه المفرده در طب. اين کتاب را استفانوس سرقسطى به لاتين ترجمه كرد و سپس به يونانى و عبرى نيز برگردانده شد. | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۱: | ||
19. رساله في النوم و اليقظه. | 19. رساله في النوم و اليقظه. | ||
20. مغازى افريقيا في فتوحات العرب لتونس. | 20. مغازى افريقيا في فتوحات العرب لتونس.== وابسته‌ها == | ||
== وابسته‌ها == | |||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||