ویکی‌نور

ابن العربي المالكي الإشبيلي و تفسيره أحكام القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

مقاله بحث

ابن العربي المالكي الإشبيلي و تفسيره أحكام القرآن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۲۱

۸٬۱۷۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا')
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =و تفسيره احکام القرآن  
| عنوان‌های دیگر =و تفسيره احکام القرآن  
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[مشني، مصطفي ابراهيم]] (نويسنده)
[[مشني، مصطفي ابراهیم]] (نويسنده)
 
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏92‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏5‎‏م‎‏2 ‏
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏92‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏5‎‏م‎‏2 ‏
خط ۱۱: خط ۱۰:


تفاسير ادبي - قرن 6ق.  
تفاسير ادبي - قرن 6ق.  
| ناشر =دار عمار  
| ناشر =دار عمار  
| مکان نشر =اردن - عمان  
| مکان نشر =اردن - عمان  
| سال نشر =مجلد1: 1991م , 1411ق ,  
| سال نشر =مجلد1: 1991م , 1411ق ,  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE22007AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE22007AUTOMATIONCODE
| چاپ =
| چاپ =
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =22007
| کتابخوان همراه نور =22007
| کد پدیدآور =14321  
| کد پدیدآور =14321  
| پس از =
| پس از =
خط ۲۷: خط ۲۴:
}}  
}}  


'''ابن العربي المالكي الإشبيلي و تفسيره أحكام القرآن'''، اثر [[مشني، مصطفي ابراهيم|مصطفی ابراهیم مشنی]]، کتابی است در شرح حال [[ابن عربی، محمد بن عبدالله|ابوبکر محمد بن عبدالله بن محمد بن عبدالله بن احمد بن عربی]]، معروف به [[ابن عربی، محمد بن عبدالله|ابن عربی]] (468 -‎543ق) و معرفی شخصیت علمی و اجتماعی او و نیز معرفی کتاب تفسیر او به نام «[[أحكام القرآن (ابن العربي)|أحكام القرآن]]».
'''ابن العربي المالكي الإشبيلي و تفسيره أحكام القرآن'''، اثر [[مشني، مصطفي ابراهیم|مصطفی ابراهیم مشنی]]، کتابی است در شرح حال [[ابن عربی، محمد بن عبدالله|ابوبکر محمد بن عبدالله بن محمد بن عبدالله بن احمد بن عربی]]، معروف به [[ابن عربی، محمد بن عبدالله|ابن عربی]] (468 -‎543ق) و معرفی شخصیت علمی و اجتماعی او و نیز معرفی کتاب تفسیر او به نام «[[أحكام القرآن (ابن العربي)|أحكام القرآن]]».


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۳: خط ۳۰:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه، ابتدا به اهمیت کتاب و نویسنده آن اشاره گردیده و سپس، موضوع ابواب کتاب، مختصرا توضیح داده شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>.
در مقدمه، ابتدا به اهمیت کتاب و نویسنده آن اشاره گردیده و سپس، موضوع ابواب کتاب، مختصرا توضیح داده شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=5&viewType=pdf ر.ک: مقدمه، ص5]</ref>.


در قسم اول، در سه فصل زیر، به شرح ‎حال ابن عربی و زندگی‎نامه وی، پرداخته شده است:
در قسم اول، در سه فصل زیر، به شرح ‎حال ابن عربی و زندگی‌نامه وی، پرداخته شده است:
در فصل نخست، به نام، کنیه، تاریخ و نحوه ولادت و چگونگی رشد و بلوغ ابن عربی اشاره شده و به تشریح و توضیح اوضاع سیاسی و علمی عصر او و جایگاه و موقعیت اهل فقه در آن دوران، پرداخته شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15</ref>.
در فصل نخست، به نام، کنیه، تاریخ و نحوه ولادت و چگونگی رشد و بلوغ ابن عربی اشاره شده و به تشریح و توضیح اوضاع سیاسی و علمی عصر او و جایگاه و موقعیت اهل فقه در آن دوران، پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=15&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص15]</ref>.


در فصل دوم، به‎منظور توضیح زندگانی علمی وی، به معرفی عوامل مؤثر در تکوین شخصیت علمی او نظیر شیوخ و اساتید، سفرهای علمی به‎منظور کسب عمل و دانش و تولیت منصب قضاوت توسط وی، پرداخته شده است.
در فصل دوم، به‌منظور توضیح زندگانی علمی وی، به معرفی عوامل مؤثر در تکوین شخصیت علمی او نظیر شیوخ و اساتید، سفرهای علمی به‌منظور کسب عمل و دانش و تولیت منصب قضاوت توسط وی، پرداخته شده است.
برخی از شیوخ وی در بعضی از محافل علمی در مشرق اسلامی، عبارت بوده‌اند از:
برخی از شیوخ وی در بعضی از محافل علمی در مشرق اسلامی، عبارت بوده‌اند از:
# در مصر: می‎توان از افرادی همچون ابوالحسن خلعی، ابوالحسن بن مشرف و مهدی وراق؛
# در مصر: می‌توان از افرادی همچون ابوالحسن خلعی، ابوالحسن بن مشرف و مهدی وراق؛
# در بغداد: ابوالحسن مبارک عبدالجبار صیرفی، ابوالحسن علی بن ایوب بزاز و ابوبکر بن طرخان؛
# در بغداد: ابوالحسن مبارک عبدالجبار صیرفی، ابوالحسن علی بن ایوب بزاز و ابوبکر بن طرخان؛
# در مکه: عبدالله بن حسین بن علی طبری<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>.
# در مکه: عبدالله بن حسین بن علی طبری<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=21&viewType=pdf ر.ک: همان، ص21]</ref>.


در فصل سوم، به‎منظور معرفی تراث علمی ابن عربی، به معرفی تألیفات و تصنیفات و شاگردانی که نزد وی، به تلمذ و کسب علم پرداخته‌اند، پرداخته شده است. همچنین در این فصل، از عقاید و اخلاقیات وی نیز سخن به میان آمده و در نهایت، به تاریخ و نحوه وفات او، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>.
در فصل سوم، به‌منظور معرفی تراث علمی ابن عربی، به معرفی تألیفات و تصنیفات و شاگردانی که نزد وی، به تلمذ و کسب علم پرداخته‌اند، پرداخته شده است. همچنین در این فصل، از عقاید و اخلاقیات وی نیز سخن به میان آمده و در نهایت، به تاریخ و نحوه وفات او، اشاره شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=27&viewType=pdf ر.ک: همان، ص27]</ref>.


تألیفات و تصنیفات وی در این فصل، به هفت بخش زیر تقسیم شده که به‎عنوان نمونه، به برخی از آنها، اشاره می‌شود:
تألیفات و تصنیفات وی در این فصل، به هفت بخش زیر تقسیم شده که به‌عنوان نمونه، به برخی از آنها، اشاره می‌شود:
# تفسیر و علوم قرآنی: «أنوار الفجر في التفسير»، «[[أحكام القرآن (ابن العربي)|أحكام القرآن]]» و «واضح السبيل إلی معرفة قانون التأويل بفوائد التنزيل»<ref>ر.ک: همان، ص27-28</ref>.
# تفسیر و علوم قرآنی: «أنوار الفجر في التفسير»، «[[أحكام القرآن (ابن العربي)|أحكام القرآن]]» و «واضح السبيل إلی معرفة قانون التأويل بفوائد التنزيل»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=27&viewType=pdf ر.ک: همان، ص27-28]</ref>.
# علوم حدیث: «القبس، شرح موطأ الإمام مالك بن أنس»، «المسالك في شرح موطأ مالك» و «النيرين في شرح الصحيحين»<ref>ر.ک: همان، ص29</ref>.
# علوم حدیث: «القبس، شرح موطأ الإمام مالك بن أنس»، «المسالك في شرح موطأ مالك» و «النيرين في شرح الصحيحين»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=29&viewType=pdf ر.ک: همان، ص29]</ref>.
# فقه و اصول: «المحصول في علم الأصول» و «الإنصاف في مسائل الخلاف»<ref>ر.ک: همان، ص32</ref>.
# فقه و اصول: «المحصول في علم الأصول» و «الإنصاف في مسائل الخلاف»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=32&viewType=pdf ر.ک: همان، ص32]</ref>.
# اصول عقاید: «قانون التأويل»، «المتوسط في الاعتقاد» و «المقسط»<ref>ر.ک: همان</ref>.
# اصول عقاید: «قانون التأويل»، «المتوسط في الاعتقاد» و «المقسط»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=32&viewType=pdf ر.ک: همان]</ref>.
# زهد و سلوک: «سراج المريدين»<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>.
# زهد و سلوک: «سراج المريدين»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=33&viewType=pdf ر.ک: همان، ص33]</ref>.
# نحو و لغت و ادب: «ملجئة المتفقهين إلی معرفة غوامض النحويين»<ref>ر.ک: همان</ref>.
# نحو و لغت و ادب: «ملجئة المتفقهين إلی معرفة غوامض النحويين»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=33&viewType=pdf ر.ک: همان]</ref>.
# سفرنامه: «الرحلة للترغيب في الملة»<ref>ر.ک: همان</ref>.
# سفرنامه: «الرحلة للترغيب في الملة»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=33&viewType=pdf ر.ک: همان]</ref>.


در قسم دوم، در ده باب به شرح زیر، به معرفی تفسیر ابن عربی پرداخته شده است:
در قسم دوم، در ده باب به شرح زیر، به معرفی تفسیر ابن عربی پرداخته شده است:


مصادر و منابع مفسر، از ارکان اساسی تفسیر محسوب گردیده که تفسیر بر اساس آن، بنا نهاده شده و از اصولی است که بر اساس آن، روش و منهج مفسر، تبیین می‌شود؛ لذا در باب نخست، مصادر تفسیر ابن عربی، معرفی شده است. این مصادر در هفت فصل زیر، تقسیم‎بندی شده است:
مصادر و منابع مفسر، از ارکان اساسی تفسیر محسوب گردیده که تفسیر بر اساس آن، بنا نهاده شده و از اصولی است که بر اساس آن، روش و منهج مفسر، تبیین می‌شود؛ لذا در باب نخست، مصادر تفسیر ابن عربی، معرفی شده است. این مصادر در هفت فصل زیر، تقسیم‌بندی شده است:
# منابع تفسیری: مانند: تفسیر امام طبری که مهم‎ترین کتاب تفسیری است که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] از آن تأثیر پذیرفته است. در این قسمت، به مواضع تأثیر ابن عربی از این تفسیر، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص44</ref>.
# منابع تفسیری: مانند: تفسیر امام طبری که مهم‎ترین کتاب تفسیری است که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] از آن تأثیر پذیرفته است. در این قسمت، به مواضع تأثیر ابن عربی از این تفسیر، اشاره شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=44&viewType=pdf ر.ک: همان، ص44]</ref>.
# علم قرائت: به‎عنوان مثال، وی در تفسیر آیه 161 سوره آل عمران: '''وَ مَا كانَ لِنَبِي أَنْ يغُلَّ وَ مَنْ يغْلُلْ يأْتِ بِمَا غَلَّ يوْمَ الْقِيامَةِ''' (و هیچ پیامبرى را نَسِزَد که خیانت ورزد و هرکس خیانت ورزد، روز قیامت با آنچه در آن خیانت کرده بیاید)، به قرائت «يغل» توسط ابن کثیر، ابوعمر و عاصم، اشاره نموده و بر اساس آن، این آیه را تفسیر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص57</ref>.
# علم قرائت: به‌عنوان مثال، وی در تفسیر آیه 161 سوره آل عمران:'''وَ مَا كانَ لِنَبِي أَنْ يغُلَّ وَ مَنْ يغْلُلْ يأْتِ بِمَا غَلَّ يوْمَ الْقِيامَةِ''' (و هیچ پیامبرى را نَسِزَد که خیانت ورزد و هرکس خیانت ورزد، روز قیامت با آنچه در آن خیانت کرده بیاید)، به قرائت «يغل» توسط ابن کثیر، ابوعمر و عاصم، اشاره نموده و بر اساس آن، این آیه را تفسیر کرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=57&viewType=pdf ر.ک: همان، ص57]</ref>.
# لغت و نحو: از جمله کتب نحوی و لغوی که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] به آنها اشاره نموده است، می‎توان از «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] و «إصلاح المنطق» یعقوب بن سکیت نام برد<ref>ر.ک: همان، ص60</ref>.
# لغت و نحو: از جمله کتب نحوی و لغوی که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] به آنها اشاره نموده است، می‌توان از «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] و «إصلاح المنطق» یعقوب بن سکیت نام برد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=60&viewType=pdf ر.ک: همان، ص60]</ref>.
# حدیث: از جمله معروف‎ترین کتب در این زمینه عبارتند از: «الموطأ» مالک بن انس (متوفی 179ق)، «[[مسند الإمام أحمد بن حنبل|المسند]]» [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] (متوفی 241ق) و «[[الجامع الصحیح و هو سنن الترمذي|السنن]]» [[ترمذی، محمد بن عیسی|ترمذی]] (متوفی 297ق)<ref>ر.ک: همان، ص67</ref>.
# حدیث: از جمله معروف‎ترین کتب در این زمینه عبارتند از: «الموطأ» مالک بن انس (متوفی 179ق)، «[[مسند الإمام أحمد بن حنبل|المسند]]» [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] (متوفی 241ق) و «[[الجامع الصحیح و هو سنن الترمذي|السنن]]» [[ترمذی، محمد بن عیسی|ترمذی]] (متوفی 297ق)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=67&viewType=pdf ر.ک: همان، ص67]</ref>.
# فقه و اصول: مانند: «المختصر» عبدالله بن حکم (متوفی 214ق)، «الواضحة» عبدالملک بن حبیب اندلسی (متوفی 238ق) و «المدونة» عبدالسلام بن سعید، معروف به سحنون (متوفی 240ق)<ref>ر.ک: همان، ص73</ref>.
# فقه و اصول: مانند: «المختصر» عبدالله بن حکم (متوفی 214ق)، «الواضحة» عبدالملک بن حبیب اندلسی (متوفی 238ق) و «المدونة» عبدالسلام بن سعید، معروف به سحنون (متوفی 240ق)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=73&viewType=pdf ر.ک: همان، ص73]</ref>.
# عقاید: مانند «الأمد الأقصی في أسماء الله الحسنی» اثر خود [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>.
# عقاید: مانند «الأمد الأقصی في أسماء الله الحسنی» اثر خود [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=77&viewType=pdf ر.ک: همان، ص77]</ref>.
# تاریخ و سیره: در این‎باره، ابن عربی از دو مصدر اساسی استفاده کرده است که عبارتند از «سيرة الرسول» ابوبکر محمد بن اسحاق مطلبی (متوفی 150ق) و «[[المغازي|مغازي الرسول]]» [[واقدی، محمد بن عمر|ابوعبدالله بن عمر واقدی]] (متوفی 207ق)<ref>ر.ک: همان، ص79</ref>.
# تاریخ و سیره: در این‌باره، ابن عربی از دو مصدر اساسی استفاده کرده است که عبارتند از «سيرة الرسول» ابوبکر محمد بن اسحاق مطلبی (متوفی 150ق) و «[[المغازي|مغازي الرسول]]» [[واقدی، محمد بن عمر|ابوعبدالله بن عمر واقدی]] (متوفی 207ق)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=79&viewType=pdf ر.ک: همان، ص79]</ref>.


در باب دوم، در دو فصل، اسلوب علمی و تربیتی ابن عربی، تشریح شده<ref>ر.ک: همان، ص85</ref> و در باب سوم، در چهار فصل، دیدگاه وی پیرامون تفسیر به مأثور شامل تفسیر قرآن با قرآن، تفسیر قرآن با حدیث، تفسیر به‎وسیله اقوال صحابه و تابعین و تفسیر به رأی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص101</ref>.
در باب دوم، در دو فصل، اسلوب علمی و تربیتی ابن عربی، تشریح شده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=85&viewType=pdf ر.ک: همان، ص85]</ref> و در باب سوم، در چهار فصل، دیدگاه وی پیرامون تفسیر به مأثور شامل تفسیر قرآن با قرآن، تفسیر قرآن با حدیث، تفسیر به‌وسیله اقوال صحابه و تابعین و تفسیر به رأی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=101&viewType=pdf ر.ک: همان، ص101]</ref>.


در باب سوم تا نهم، به‎ترتیب، به بحث و بررسی رویکردها و جنبه‎های لغوی و نحوی، علوم قرآنی، فقهی و اصولی، اعتقادی و فرقه‌ای، تصوف و رد اسرائیلیات پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص101-‎361</ref>.
در باب سوم تا نهم، به‌ترتیب، به بحث و بررسی رویکردها و جنبه‌های لغوی و نحوی، علوم قرآنی، فقهی و اصولی، اعتقادی و فرقه‌ای، تصوف و رد اسرائیلیات پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=101&viewType=pdf ر.ک: همان، ص101-‎361]</ref>.


در آخرین فصل، به تبیین جایگاه علمی و اهمیت این تفسیر پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا به گواهی و شهادت برخی از مورخین و صاحبان تراجم، مانند قاضی عیاض یحصبی (متوفی 544ق) در کتاب «الغنیة»، ضبی احمد بن یحیی ضبی (متوفی 559ق) در «تاريخ رجال الأندلس»، [[اِبْن بَشْكُوال|ابن بشکوال]] (587ق) در «كتاب الصلة»، ابن سعید (متوفی 673ق) در کتاب «المعرب في حلی المغرب»، ذهبی (748ق) در «تذكرة الحفاظ» و... به عظمت و اهمیت این کتاب اشاره شده<ref>همان، ص387-389</ref> و سپس، به بیان تأثیر این کتاب بر مفسرین پس از ابن عربی، پرداخته شده است که از جمله این مفسرین، می‎توان از [[قرطبی، محمد بن احمد|قرطبی]]، [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسی]]، [[شوکانی، محمد|شوکانی]]، قاسمی، شنقیطی، طاهر بن عاشور، زرکشی و [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، نام برد<ref>ر.ک: همان، ص393-405</ref>.
در آخرین فصل، به تبیین جایگاه علمی و اهمیت این تفسیر پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا به گواهی و شهادت برخی از مورخین و صاحبان تراجم، مانند قاضی عیاض یحصبی (متوفی 544ق) در کتاب «الغنیة»، ضبی احمد بن یحیی ضبی (متوفی 559ق) در «تاريخ رجال الأندلس»، [[اِبْن بَشْكُوال|ابن بشکوال]] (587ق) در «كتاب الصلة»، ابن سعید (متوفی 673ق) در کتاب «المعرب في حلی المغرب»، ذهبی (748ق) در «تذكرة الحفاظ» و... به عظمت و اهمیت این کتاب اشاره شده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=387&viewType=pdf همان، ص387-389]</ref> و سپس، به بیان تأثیر این کتاب بر مفسرین پس از ابن عربی، پرداخته شده است که از جمله این مفسرین، می‌توان از [[قرطبی، محمد بن احمد|قرطبی]]، [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسی]]، [[شوکانی، محمد|شوکانی]]، قاسمی، شنقیطی، طاهر بن عاشور، زرکشی و [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، نام برد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=393&viewType=pdf ر.ک: همان، ص393-405]</ref>.


در خاتمه، به بیان خلاصه مطالب مطرح‎شده و نتیجه مباحث، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص409</ref>.
در خاتمه، به بیان خلاصه مطالب مطرح‌شده و نتیجه مباحث، اشاره شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/22007/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A-468-543-%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=409&viewType=pdf ر.ک: همان، ص409]</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
فهرست مصادر و منابع مورد استفاده نویسنده، به‎همراه فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.
فهرست مصادر و منابع مورد استفاده نویسنده، به‌همراه فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.


در پاورقی‎ها، به ذکر منابع پرداخته شده است.
در پاورقی‌ها، به ذکر منابع پرداخته شده است.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۸۵: خط ۸۲:
مقدمه و متن کتاب.
مقدمه و متن کتاب.
   
   
== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 
[[أحكام القرآن (ابن العربي)]]
[[أحكام القرآن (ابن العربي)]]
   
   
خط ۹۵: خط ۹۴:
   
   
[[رده:تاریخ تفسیر، تراجم و طبقات مفسران، متون تفاسیر (مجموعه‌ها، برگزیده‌ها)]]
[[رده:تاریخ تفسیر، تراجم و طبقات مفسران، متون تفاسیر (مجموعه‌ها، برگزیده‌ها)]]
[[رده:اردیبهشت (1401)]]
[[رده: تیر(98)]]
 
[[رده:25 خرداد الی 24 تیر(98)]]
برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/443390...692218»