۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'وي' به 'وی'
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی') |
|||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| data-type="authorTeachers" |ابوالحرم مكى بن ريان نحوى | | data-type="authorTeachers" |ابوالحرم مكى بن ريان نحوى | ||
عبداللّه بن | عبداللّه بن سویده | ||
ابن فضل الزمان | ابن فضل الزمان | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
پدرش در دستگاه سلاطين آن زنگى موقعيت | پدرش در دستگاه سلاطين آن زنگى موقعيت ویژه‌اى داشت و مناصبى را از سوى آنان بر عهده داشت. او به جهت دارايى و ثروت زيادش، از مالكان و تجار مشهور جزيره بود و بين موصل و شام سفرهاى تجارى متعدد كرد و بارها از سوى فرنگيان به اموال و كاروانهاى تجارى او تعرض شد. سه فرزند او از عالمان و مؤلفان مشهورند. مجد الدين مبارک فرزند بزرگتر به علوم حديث پرداخت و دو کتاب جامع الاصول في احاديث الرسول و النهاية في غريب الحديث را نوشت. برادر كوچكتر ضياء الدين نصر اللّه به ادبيات روى آورد و کتابهاى المثل السائر في ادب الكاتب و الشاعر، ديوان ترسل و الجامع الكبير في صناعة المنظوم را تأليف كرد. | ||
عز الدين على برادر وسطى در اوايل سال 555 در جزيرۀ ابن عمر از منطقۀ جزيره در شمال رود فرات متولد شد. از كودكى و جوانى او اطلاع چندانى در دست نيست جز آنكه خود ذيل | عز الدين على برادر وسطى در اوايل سال 555 در جزيرۀ ابن عمر از منطقۀ جزيره در شمال رود فرات متولد شد. از كودكى و جوانى او اطلاع چندانى در دست نيست جز آنكه خود ذيل رویدادهاى سال 571 در الكامل مى‌نویسد: در ماه رمضان كسوف رخ داد و من آن هنگام 16 سال داشتم و نزد استادم حساب مى‌خواندم كه از ترس به او پناه بردم چون از علم نجوم نيز بهره‌مند بود. همچنين ذيل حوادث سال 575 نوشته است: نزد يكى از علماء رفتم تا حديث پيامبر را از او بشنوم. | ||
== هجرت به موصل == | == هجرت به موصل == | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
== اساتید == | == اساتید == | ||
اولين ارتباطش با اديب و مقرئى، ابوالحرم مكى بن ريان نحوى بود كه ذيل حوادث سال 603 از او تجليل كرده است. او در موصل، شام و بغداد نزد استادانى چون عبداللّه بن | اولين ارتباطش با اديب و مقرئى، ابوالحرم مكى بن ريان نحوى بود كه ذيل حوادث سال 603 از او تجليل كرده است. او در موصل، شام و بغداد نزد استادانى چون عبداللّه بن سویده، ابن فضل الزمان، يعيش بن صدقه، عبدالمنعم بن كليب، ابن ريان بن شعبه، عمر بن طبرزد، عبدالمحسن بن عبداللّه و ابن غنايم حلبى دانش آموخت. وى برخى از اين استادان را در الكامل معرفى كرده است. | ||
ابن اثير در علوم و فنون مختلف از جمله حديث، قراءت، خطاب به، لغت، مغازى و سير پيش رفت و در زمرۀ مشاهير و فقهاى موصل قرار گرفت و كم كم به دربار سلطان راه يافت. | ابن اثير در علوم و فنون مختلف از جمله حديث، قراءت، خطاب به، لغت، مغازى و سير پيش رفت و در زمرۀ مشاهير و فقهاى موصل قرار گرفت و كم كم به دربار سلطان راه يافت. | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
به جهت موقعيتى كه بغداد در آن زمان داشت ابن اثير به آنجا رفت ولى محل سكونت خود را نيز رها نكرده و هر از چند گاهى به موصل برمى‌گشت و شاگردان از او استفاده مى‌بردند. | به جهت موقعيتى كه بغداد در آن زمان داشت ابن اثير به آنجا رفت ولى محل سكونت خود را نيز رها نكرده و هر از چند گاهى به موصل برمى‌گشت و شاگردان از او استفاده مى‌بردند. | ||
مؤلف الكامل به دار الاماره زياد رفت و آمد داشت و براى نور الدين، حديث و تاريخ مى‌گفت. بخصوص در شبهاى ماه رمضان كه مجلس دربار به شب نشينى و فكاهت و داستان | مؤلف الكامل به دار الاماره زياد رفت و آمد داشت و براى نور الدين، حديث و تاريخ مى‌گفت. بخصوص در شبهاى ماه رمضان كه مجلس دربار به شب نشينى و فكاهت و داستان گویى و رقص و آوازه خوانى مى‌گذشت! | ||
ابن اثير مدتى را نيز در حلب و دمشق و قدس گذرانيد و نزد بزرگان آنجا ميهمان بود. | ابن اثير مدتى را نيز در حلب و دمشق و قدس گذرانيد و نزد بزرگان آنجا ميهمان بود. | ||
در حلب همراه پدر [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] و [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] مجالس علمى داشت و ياقوت به او وصيت كرد نوشته‌هايش را به بغداد ببرد و به محل وقف مخصوص بسپارد. قفطى در انباه الرواة ذيل ترجمۀ ياقوت | در حلب همراه پدر [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] و [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] مجالس علمى داشت و ياقوت به او وصيت كرد نوشته‌هايش را به بغداد ببرد و به محل وقف مخصوص بسپارد. قفطى در انباه الرواة ذيل ترجمۀ ياقوت مى‌نویسد: ابن اثير در آن نوشته‌ها تصرف كرد و آنها را به محل تعيين شده نرساند بلكه نزد گروهى پخش كرد تا از آن بهره برند! اگر اين گفتۀ قفطى درست باشد اتهام صريحى بر تدّين و امانتدارى ابن اثير خواهد بود. | ||
ابن اثير در سال 628 به خانه‌اش در موصل بازگشت و تا هنگام مرگ در آنجا مشغول تدريس و تأليف بود. [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] كه وى را در حلب ملاقات كرده او را ستوده و | ابن اثير در سال 628 به خانه‌اش در موصل بازگشت و تا هنگام مرگ در آنجا مشغول تدريس و تأليف بود. [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] كه وى را در حلب ملاقات كرده او را ستوده و مى‌گوید: | ||
ابن اثير حافظ حديث و تاريخ و آگاه به انساب و اخبار عرب بود. [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] از او به عنوان استاد ياد كرده و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] و ابن عمار حنبلى او را ستوده‌اند. | ابن اثير حافظ حديث و تاريخ و آگاه به انساب و اخبار عرب بود. [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] از او به عنوان استاد ياد كرده و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] و ابن عمار حنبلى او را ستوده‌اند. | ||