۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابن ابی‌جمهور، محمد بن زین‌الدین: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'رده:25 اردیبهشت الی 24 خرداد' به ''
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
جز (جایگزینی متن - 'رده:25 اردیبهشت الی 24 خرداد' به '') |
||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" |شيخ زين‌الدين على احسائى، پدر بزرگوارش، | | data-type="authorTeachers" |شيخ زين‌الدين على احسائى، پدر بزرگوارش، سيد شمس‌الدين محمد موسوى احسائى، شيخ حسن بن عبدالكريم فتال | ||
|- | |- | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| data-type="authorCode" | | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00029AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ابوجعفر، محمد بن على بن | '''ابوجعفر، محمد بن على بن ابراهیم''' (متولد 835 یا 840- وفات 904ق)، معروف به '''ابن ابی‌جمهور احسائى''' فقیه، محدث، متکلم، صوفی مشرب امامی | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
در سال 840 هجرى در شهر احساء به دنيا آمد. | در سال 840 هجرى در شهر احساء به دنيا آمد. | ||
پدرش شيخ على و جد بزرگ وى | پدرش شيخ على و جد بزرگ وى ابراهیم، از علماى بزرگ احساء بودند. علما در وصف آنها جز مدح و ستايش هيچ ندارند. | ||
==تحصيلات== | ==تحصيلات== | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
ابن ابی‌جمهور، در سال‌هاى نخستين زندگى، از محضر پدر بزرگوار خود و برخى ديگر از علماى ديار احساء علوم مقدماتى را فراگرفت و در اندك زمانى سرآمد همه هم‌درس‌هاى خود شد. | ابن ابی‌جمهور، در سال‌هاى نخستين زندگى، از محضر پدر بزرگوار خود و برخى ديگر از علماى ديار احساء علوم مقدماتى را فراگرفت و در اندك زمانى سرآمد همه هم‌درس‌هاى خود شد. | ||
او كه قدمهاى | او كه قدمهاى اولیه تحصيل علم را به سرعت برداشته بود، با هجرت به عراق و اقامت در نجف اشرف، مهد علم و اجتهاد، حركت خود به سوى قله‌هاى رفيع پيشرفت را با يارى گرفتن از حضرت امیرالمؤمنين علی عليه‌السلام سريع‌تر كرد. | ||
در این ايام از محضر بزرگانى چون شيخ عبدالكريم فتال نيشابورى استفاده‌ها برد و كوله‌بار خود را مملو از اندوخته‌هاى ارزشمند نمود. | در این ايام از محضر بزرگانى چون شيخ عبدالكريم فتال نيشابورى استفاده‌ها برد و كوله‌بار خود را مملو از اندوخته‌هاى ارزشمند نمود. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
ابن ابی‌جمهور پس از سال‌ها تحصيل در محضر بزرگان، عازم سفر حج شد. بعد از مراجعت و اقامتى كوتاه در احساء به زيارت كربلا رفت و دوباره به نجف بازگشت. | ابن ابی‌جمهور پس از سال‌ها تحصيل در محضر بزرگان، عازم سفر حج شد. بعد از مراجعت و اقامتى كوتاه در احساء به زيارت كربلا رفت و دوباره به نجف بازگشت. | ||
شيخِ احساء كه حوزه | شيخِ احساء كه حوزه علمیه نجف را مملو از عالمان گرانقدر مى‌ديد، به قصد زيارت ثامن الحجج و افاضه علوم آل محمد صلوات‌الله‌عليهم اجمعين بسوى مشهد مقدس روانه شد. در طول مسير فرصت را غنيمت شمرده و کتاب «زاد المسافرين» را در اصول دين تأليف كرد. | ||
پس از ورود به مشهد مقدس | پس از ورود به مشهد مقدس «سيد محسن رضوى»، كه از فضلاى بزرگوار مشهد بود به استقبال او رفته و او را در خانه خود میهمان كرده و از همان زمان زانوى شاگردى در پيشگاه استاد به زمین زد. | ||
ورود ابن ابی‌جمهور به مشهد مقدس در سال 878 هجرى بوده است. | ورود ابن ابی‌جمهور به مشهد مقدس در سال 878 هجرى بوده است. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
از آنجا كه روش مناظره و مطالب آن بسيار ارزشمند بود از شيخ درخواست شد آنها را جاودانه كند، شيخ نيز مباحث مطرح شده در آن مناظرات را در کتابى به نام «مناظرة بين الغروی و الهروی» گرد آورد كه تا كنون بارها تجديد چاپ شده و بسيار مورد استقبال قرار گرفته است. | از آنجا كه روش مناظره و مطالب آن بسيار ارزشمند بود از شيخ درخواست شد آنها را جاودانه كند، شيخ نيز مباحث مطرح شده در آن مناظرات را در کتابى به نام «مناظرة بين الغروی و الهروی» گرد آورد كه تا كنون بارها تجديد چاپ شده و بسيار مورد استقبال قرار گرفته است. | ||
ابن ابی‌جمهور پس از 15 سال مجاورت امام رضا عليه‌السلام در سال 893 هجرى برای | ابن ابی‌جمهور پس از 15 سال مجاورت امام رضا عليه‌السلام در سال 893 هجرى برای دومین بار بسوى خانه خدا شتافت. در راه بازگشت از حج نيز، نزدیک به دو سال در جوار مولا امیرالمؤمنين عليه‌السلام بود و در اواخر سال 895 هجرى عازم مشهد الرضا عليه‌السلام گشته و تا پایان عمر شريف خود در آنجا باقى ماند. | ||
==اساتيد== | ==اساتيد== | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
#شيخ زين‌الدين على احسائى، پدر بزرگوارش | #شيخ زين‌الدين على احسائى، پدر بزرگوارش | ||
# | #سيد شمس‌الدين محمد موسوى احسائى | ||
#شيخ حسن بن عبدالكريم فتال | #شيخ حسن بن عبدالكريم فتال | ||
#شيخ على بن هلال جزائرى و... | #شيخ على بن هلال جزائرى و... | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
از جمله شاگردان ابن ابی‌جمهور هستند: | از جمله شاگردان ابن ابی‌جمهور هستند: | ||
# | # سيد محسن رضوى | ||
# شيخ ربيعة جزائرى | # شيخ ربيعة جزائرى | ||
# | # سيد شرف‌الدين طالقانى | ||
# شيخ محمد صالح غروى حلى | # شيخ محمد صالح غروى حلى | ||
# شيخ على كركى، [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق ثانى]] | # شيخ على كركى، [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق ثانى]] | ||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
# أسرار الحج | # أسرار الحج | ||
# الأنوار المشهدية | # الأنوار المشهدية | ||
# بداية | # بداية النهایة | ||
# التحفة الحسينية (شرح الفيه [[شهيد اول]]) | # التحفة الحسينية (شرح الفيه [[شهيد اول]]) | ||
# دُرر اللآلي العمادية (در احاديث فقهى) | # دُرر اللآلي العمادية (در احاديث فقهى) | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۳: | ||
عده‌اى نيز کتاب‌هاى او را قابل اعتماد ندانسته‌اند. | عده‌اى نيز کتاب‌هاى او را قابل اعتماد ندانسته‌اند. | ||
گروهى ديگر علاوه بر كتب، شخصيت مؤلف را نيز زير سؤال برده و او را چهره‌اى غير شيعى علوى دانسته‌اند و | گروهى ديگر علاوه بر كتب، شخصيت مؤلف را نيز زير سؤال برده و او را چهره‌اى غير شيعى علوى دانسته‌اند و نسبت‌هایى نظير تصوف و غلو به او داده‌اند. | ||
==جواب== | ==جواب== | ||
| خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
ادعاى اخبارى بودن او نيز مخالف چيزى است كه از كتب او به دست مى‌آيد؛ چرا كه اولاً رویه او حد وسطى است بين اصولى و اخبارى. | ادعاى اخبارى بودن او نيز مخالف چيزى است كه از كتب او به دست مى‌آيد؛ چرا كه اولاً رویه او حد وسطى است بين اصولى و اخبارى. | ||
ثانياً بر فرض كه او اخبارى باشد، روايات او بر حجيت خود باقى است زيرا ملاك در حجيت روايت | ثانياً بر فرض كه او اخبارى باشد، روايات او بر حجيت خود باقى است زيرا ملاك در حجيت روايت اطمینان به صدور آن است. | ||
همچنين اخبارى‌ها طيف عظيمى از علماى شيعه را تشكيل مى‌دهند مانند: [[شيخ صدوق]] و [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] و بسيارى ديگر از علما و هيچ عيبى بر آنها نيست بلكه مقتضاى تطور زمان ايجاد چنين | همچنين اخبارى‌ها طيف عظيمى از علماى شيعه را تشكيل مى‌دهند مانند: [[شيخ صدوق]] و [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] و بسيارى ديگر از علما و هيچ عيبى بر آنها نيست بلكه مقتضاى تطور زمان ايجاد چنين ديدگاههایى بوده و دقت در ضبط و نقل روايت هم از سراسر کتاب این بزرگوار نمايان است. | ||
اما اشكالات بر کتاب ايشان، مانند اينكه رواياتش مرسله است يا مطالب عرفانى دارد و يا روايات عامه را نقل كرده نيز مردود است زيرا: | اما اشكالات بر کتاب ايشان، مانند اينكه رواياتش مرسله است يا مطالب عرفانى دارد و يا روايات عامه را نقل كرده نيز مردود است زيرا: | ||
| خط ۱۴۹: | خط ۱۴۹: | ||
ابن ابی‌جمهور پس از حدود 70 سال تلاش در راه احياى سنت آل رسول صلى‌الله‌عليهم در دهه اول قرن دهم هجرى بسوى معبود شتافت و جهان اسلام را عزادار كرد. | ابن ابی‌جمهور پس از حدود 70 سال تلاش در راه احياى سنت آل رسول صلى‌الله‌عليهم در دهه اول قرن دهم هجرى بسوى معبود شتافت و جهان اسلام را عزادار كرد. | ||
سال دقیق وفات ابن ابی جمهور روشن نیست، امّا از قراین چنین بر می‌آید که شیخ تا ذیقعده سال ۹۰۴/ ژوئن ۱۴۹۹ زنده بوده است، زیرا در این تاریخ به درخواست دوستان و شاگردان خود شرحی به نام مُعین الفکر بر کتاب باب حادی عشر نوشته است. | |||
از محل قبر شريف آن بزرگوار اطلاعى در دست نيست، | از محل قبر شريف آن بزرگوار اطلاعى در دست نيست، | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# [http://lib.eshia.ir/23022/2/790 دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز | # [http://lib.eshia.ir/23022/2/790 دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن ابی الجمهور»، ج۲، ص۷۹۰]. | ||
#[http://wiki.ahlolbait.com/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%A8%D9%89_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%89 پایگاه دانشنامه اسلامی] | #[http://wiki.ahlolbait.com/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%A8%D9%89_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%89 پایگاه دانشنامه اسلامی] | ||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۱: | ||
[[مجلي مرآة المنجي في الكلام و الحكمتين و التصوف]] | [[مجلي مرآة المنجي في الكلام و الحكمتين و التصوف]] | ||
[[دو مجموعه خطي از آثار | [[دو مجموعه خطي از آثار کلامی، فلسفي، فقهي]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||