إنباء الهصر بأنباء العصر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''إنباء الهصر بأنباء العصر'''، اثر علی بن داود جوهری صیرفی معروف به ابن صیرفی یا صیرفی (متوفی 900ق)، در رابطه با حوادث بخشی از تاریخ ممالیک مصر است. حسن حبشی تحقیق و نگارش مقدمه کتاب به عربی را برعهده داشته است.

صیرفی آن‌گونه که محقق اثر نوشته چاره‌ای از قضاوت برای حنفیه در مصر نداشته است. او در 52 سالگی در قضاوت نیابت از محب‌الدین بن شحنه (متوفی 890 ق) را برعهده داشته است. ابن حجر در انباء الغمر از ابن شحنه به «علامه» و ابن خطیب ناصریة به «شیخنا الاسلام» یاد کرده است. از مطالعه کتاب «انباء الهصر» به این نتیجه می‌رسیم که ابن شحنه فراوان با جوهری مصاحبت داشته است؛ آنگاه‌که در اعیاد و یا در اوایل ماه‌های مبارک مانند رجب و شعبان و رمضان با دیگر قضات مذاهب و نواب ایشان برای عرض تبریک به سلطان قایتبای خدمت می‌رسیده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص16</ref>‏.

محقق اثر در بخشی از مقدمه به نگارش پر ایراد صیرفی اشاره کرده می‌نویسد: صیرفی به لحاظ نحوی و لغوی کثیر الخطاست و شیوه او هنگامی‌که تلاش می‌کند به عربی فصیح کامل سخن بگوید، گاه -اگر نگوییم فراوان- مبهم است. در پاورقی به برخی اشتباهات که در متن تصحیح شده اشاره کرده‌ایم. نهایت چیزی که می‌توان گفت این است که روش ابن صیرفی ابتدایی‌ترین شیوه کتابت تاریخی است که در مصر رایج شد. شیوه او همانند شیوه ابن ایاس حنفی است که عباراتی عامیانه و پر خطا دارد<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>‏؛ اما باوجوداین خطاها «انباء الهصر» ابن صیرفی و «بدائع الزهور» ابن ایاس هر دو از مصادر مهم تاریخ مصر در عصر اخیر پیش از سلطه عثمانی بر مصر است و لکن از حیث تاریخی مکمل «النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة» ابی المحاسن بزدی هستند<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>‏.

محقق اثر، قریب به ده صفحه از کتاب را به شرح‌حال و آثار صیرفی اختصاص داده است. پس‌ازآن به معرفی نسخه کتاب پرداخته است. اصل نسخه در کتابخانه پاریس و تصویر آن در کتابخانه تیموریه قاهره موجود است. خط نسخه خطی اگرچه واضح است اما دارای خطا و تصحیفات فراوانی است. عدم وجود نسخه دیگری برای مطابقات و استنباط سبب دشواری تصحیح آن شده است. این نسخه همچنین کامل نیست و حوادث انتهایی آن و وفیات آن از سال 877 تا اوایل 885ق به‌جز شرح‌حال ابراهیم بقاعی به دست ما نرسیده است<ref>ر.ک: همان</ref>‏.

<references/>