إعجاز القرآن و أسرار التنزيل الموسوم فتح الجليل للعبد الذليل: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۴: خط ۴۴:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
به نظر ايشان در فقره '''«آمنوا»''' و '''«كفروا»''' '''«نور»''' و '''«ظلمات»''' جمع بين ضدين صورت گرفته و بين «الله و طاغوت» ولى و اولیاء، آمنوا و كفروا، من و إلى» مقابله است و معتقدند هشت مجاز در «يخرجهم، يخرجونهم، اصحاب النار، ظلمات و نور» وجود دارد و در مفرد آمدن نور و جمع بودن ظلمات، إفراد ولى المؤمنين و اولیاء، تفنّن و در سه مورد تقديم و تأخير است و جمله '''يخرجهم''' و '''يخرجونهم''' تفسير ولايت هستند كه البته اساتيد معانى آنرا استيناف بيانى مى‌گویند.
به نظر ايشان در فقره '''«آمنوا»''' و '''«كفروا»''' '''«نور»''' و '''«ظلمات»''' جمع بين ضدين صورت گرفته<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص30]</ref> و بين «الله و طاغوت» ولى و اولیاء، آمنوا و كفروا، من و إلى» مقابله است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص31]</ref> و معتقدند هشت مجاز در «يخرجهم، يخرجونهم، اصحاب النار، ظلمات و نور» وجود دارد و در مفرد آمدن نور و جمع بودن ظلمات، إفراد ولى المؤمنين و اولیاء، تفنّن و در سه مورد تقديم و تأخير است و جمله '''يخرجهم''' و '''يخرجونهم''' تفسير ولايت هستند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص69]</ref> كه البته اساتيد معانى آنرا استيناف بيانى مى‌گویند.


مؤلف پس از ذكر موارد ديگرى، قلب در لفظ طاغوت را به نقل از [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] بيان كرده امّا خود در «البيان في غريب اعراف القرآن» اعتراضى بر این مطلب دارد.
مؤلف پس از ذكر موارد ديگرى، قلب در لفظ طاغوت را به نقل از [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] بيان كرده امّا خود در «البيان في غريب اعراف القرآن» اعتراضى بر این مطلب دارد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص39]</ref>.


در '''«الله ولىّ الذين...»''' معتقد به حصر است يعنى هيچ ولى‌اى برای مؤمنين غير خداوند وجود ندارد و در '''«اولئك»''' خطاب را عام و احتمال هم مى‌دهد كه التفات باشد و مراد، نبى اكرم(ص) بوده از باب إضمار آنچه در ذهن است مثل '''(رفع بعضهم درجاتٍ)'''، در توصيف احتباك مى‌گوید: ذكر دو جمله است كه از هر دو قسمتى كه در جاى ديگر آمده، حذف شده‌اند مثلاً تقدير '''«الله ولى الذين آمنوا»'''، الله ولى الذين آمنوا و هم اصحاب الجنه است. در ادامه بر فرائد، اتّساع، استعمال لفظ در حقيقت، ابداع، إرسال المثل، انواع جناس‌ها، استعاره اشاره و تمام استخراجات را زائيده فكر خود با استناد به قواعد علم بلاغت مى‌دانند غير از دو مورد كه در «ترديد» از ابوحيّان کتاب بحرالمحيط و در '''«الطاغوت»''' از [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]] [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] نقل كرده است.
در '''«الله ولىّ الذين...»''' معتقد به حصر است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص40]</ref> يعنى هيچ ولى‌اى برای مؤمنين غير خداوند وجود ندارد و در '''«اولئك»''' خطاب را عام و احتمال هم مى‌دهد كه التفات باشد و مراد، نبى اكرم(ص) بوده از باب إضمار آنچه در ذهن است مثل '''(رفع بعضهم درجاتٍ)'''<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص43]</ref>، در توصيف احتباك مى‌گوید: ذكر دو جمله است كه از هر دو قسمتى كه در جاى ديگر آمده، حذف شده‌اند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص49]</ref> مثلاً تقدير '''«الله ولى الذين آمنوا»'''، الله ولى الذين آمنوا و هم اصحاب الجنه است. در ادامه بر فرائد، اتّساع، استعمال لفظ در حقيقت، ابداع، إرسال المثل، انواع جناس‌ها، استعاره اشاره و تمام استخراجات را زائيده فكر خود با استناد به قواعد علم بلاغت مى‌دانند غير از دو مورد كه در «ترديد» از ابوحيّان کتاب بحرالمحيط و در '''«الطاغوت»''' از [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]] [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] نقل كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص39]</ref>.


نگارنده با توجه به آيه، قائل به استعمال در حقيقت و مجاز، جواز وقوع معرّب در قرآن، جزء صيغه عموم بودن موصول و مضاف و دخول غايب در مغّيى شده‌اند.
نگارنده با توجه به آيه، قائل به استعمال در حقيقت و مجاز، جواز وقوع معرّب در قرآن، جزء صيغه عموم بودن موصول و مضاف و دخول غايب در مغّيى شده‌اند.


در استخراجات فقهى قائلند؛ مسلمان از كافر و بالعكس ارث نمى برد و ولىّ یکديگر هم چه در نكاح و چه در عقد نمى‌توانند باشند، ولايت دشمنان، حرام و هجر، ذم و غيب آنها به آنچه در شرع ذم شده‌اند جايز است.
در استخراجات فقهى قائلند؛ مسلمان از كافر و بالعكس ارث نمى برد و ولىّ یکديگر هم چه در نكاح و چه در عقد نمى‌توانند باشند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص71]</ref>، ولايت دشمنان، حرام و هجر، ذم و غيب آنها به آنچه در شرع ذم شده‌اند جايز است.


در علم نحو با توجه به آيه، مضاف به ضمیر را أعرف از معرف به لام، آمدن من در ابتداى غايت در غير مكان و مراعات معنا در ضمیر، استعمال جمع قلت به جاى كثرت و جواز تقديم معمول اسم فاعل بر خودش را معتقد شده‌اند.
در علم نحو با توجه به آيه، مضاف به ضمیر را أعرف از معرف به لام، آمدن من در ابتداى غايت در غير مكان و مراعات معنا در ضمیر، استعمال جمع قلت به جاى كثرت و جواز تقديم معمول اسم فاعل بر خودش را معتقد شده‌اند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص71]</ref>


در علم سلوك هم معتقدند: آيه انقطاع به سوى خداوند و تمسّك به او در هر امرى، دوستى اولیاء و تبرّا از دشمنان خدا، متخلّق شدن به خلق نیک و... را مى‌رساند.
در علم سلوك هم معتقدند: آيه انقطاع به سوى خداوند و تمسّك به او در هر امرى، دوستى اولیاء و تبرّا از دشمنان خدا، متخلّق شدن به خلق نیک و... را مى‌رساند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11119/%D8%A7%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص72]</ref>


==وضعيت کتاب==
==وضعيت کتاب==
خط ۸۶: خط ۸۶:
[[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
[[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
[[رده:علوم قرآنی]]
[[رده:علوم قرآنی]]
<references />
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش