إرشاد المبتدي و تذكرة المنتهي في القراءات العشر: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'وي' به 'وی'
جز (جایگزینی متن - '==ساختار== ' به '==ساختار== ')
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی')
خط ۶: خط ۶:
[[غزال، عثمان محمود]] (محقق)
[[غزال، عثمان محمود]] (محقق)


[[قلانسی، محمد بن حسین]] (نويسنده)
[[قلانسی، محمد بن حسین]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏75‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏8‎‏الف‎‏4
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏75‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏8‎‏الف‎‏4
خط ۳۰: خط ۳۰:


==ساختار==
==ساختار==
کتاب، مشتمل بر مقدمه محقق و متن کتاب است. مقدمه محقق، مشتمل بر شرح حال و حيات علمى مؤلف و كلياتى درباره علم قرائت، اهميت آن و قرّاء ده‌گانه است. پس از آن متن کتاب، به ترتيبى همانند ساير كتب علوم قرائات تدوين شده است: ابتدا اسامى قرّاء ده‌گانه ذكر شده، پس از آن مباحث مرتبط با علم قرائت در ضمن ابواب يا فصولى بيان و در آخر نيز «فرش الحروف» به ترتيب سوره‌هاى قرآن كريم ارائه شده است.
کتاب، مشتمل بر مقدمه محقق و متن کتاب است. مقدمه محقق، مشتمل بر شرح حال و حيات علمى مؤلف و كلياتى درباره علم قرائت، اهميت آن و قرّاء ده‌گانه است. پس از آن متن کتاب، به ترتيبى همانند ساير كتب علوم قرائات تدوین شده است: ابتدا اسامى قرّاء ده‌گانه ذكر شده، پس از آن مباحث مرتبط با علم قرائت در ضمن ابواب يا فصولى بيان و در آخر نيز «فرش الحروف» به ترتيب سوره‌هاى قرآن كريم ارائه شده است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
قرائات ده‌گانه، منسوب به قرّاء ده‌گانه‌اى است كه در تنظيم قرآن و نقطه‌گذارى آن و تجويد قرائت از جهت اعراب و بنا و ملاحظه مدّ و ادغام و نظاير اينها به مذهب آنان تمسك مى‌شود و براى هريك از آن قرائت‌ها راويانى هستند.
قرائات ده‌گانه، منسوب به قرّاء ده‌گانه‌اى است كه در تنظيم قرآن و نقطه‌گذارى آن و تجوید قرائت از جهت اعراب و بنا و ملاحظه مدّ و ادغام و نظاير اينها به مذهب آنان تمسك مى‌شود و براى هريك از آن قرائت‌ها راویانى هستند.


نويسنده در آغاز کتاب، اين‌گونه به معرفى اثرش مى‌پردازد كه در اين اثر قرائت حجاز و شام و عراق و بيان اختلاف آنها در همزه و ادغام و اماله و تفخيم و مد و قصر و... و غير آن از حروف مختلفه بيان شده است.<ref>متن کتاب، ص43</ref>
نویسنده در آغاز کتاب، اين‌گونه به معرفى اثرش مى‌پردازد كه در اين اثر قرائت حجاز و شام و عراق و بيان اختلاف آنها در همزه و ادغام و اماله و تفخيم و مد و قصر و... و غير آن از حروف مختلفه بيان شده است.<ref>متن کتاب، ص43</ref>


پس از آن اسامى قراء ده‌گانه قرآن كريم ذكر شده كه عبارتند از: ابوجعفر مدنى، نافع مدنى، [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] كنانى (مكى)، ابوعمرو بصرى، ابن عامر يَحصُبى (شامى)، عاصم كوفى، حمزه كوفى، على بن حمزه كسائى، يعقوب حضرمى و خلف بن هشام بزار.<ref>متن کتاب، ص43 - 108</ref>
پس از آن اسامى قراء ده‌گانه قرآن كريم ذكر شده كه عبارتند از: ابوجعفر مدنى، نافع مدنى، [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] كنانى (مكى)، ابوعمرو بصرى، ابن عامر يَحصُبى (شامى)، عاصم كوفى، حمزه كوفى، على بن حمزه كسائى، يعقوب حضرمى و خلف بن هشام بزار.<ref>متن کتاب، ص43 - 108</ref>


بديهى است همان‌گونه كه قرّاء ده‌گانه از پيشينيان خود به نقل قرائات پرداختند و خود به‌عنوان «إمام القرائة» مطرح گشتند، قاريان بعدى (راويان) قرائات را از آنان روايت كردند؛ به‌عنوان مثال از ميان راويان نافع: قالون.<ref>ص 57</ref>و ورش.<ref>ص 61</ref>و از ميان راويان عاصم: شعبة بن عياش.<ref>ص 86</ref>و حفص بن سليمان.<ref>ص 89</ref>مشهورترند.
بديهى است همان‌گونه كه قرّاء ده‌گانه از پيشينيان خود به نقل قرائات پرداختند و خود به‌عنوان «إمام القرائة» مطرح گشتند، قاريان بعدى (راویان) قرائات را از آنان روايت كردند؛ به‌عنوان مثال از ميان راویان نافع: قالون.<ref>ص 57</ref>و ورش.<ref>ص 61</ref>و از ميان راویان عاصم: شعبة بن عياش.<ref>ص 86</ref>و حفص بن سليمان.<ref>ص 89</ref>مشهورترند.


در ادامه کتاب در ضمن ابواب و فصولى، موضوعات ادغام و اظهار، همزه ساكن و متحرك، وقف، مدّ و قصر و اماله مورد مطالعه قرار گرفته است.<ref>متن کتاب، ص109 - 130</ref>
در ادامه کتاب در ضمن ابواب و فصولى، موضوعات ادغام و اظهار، همزه ساكن و متحرك، وقف، مدّ و قصر و اماله مورد مطالعه قرار گرفته است.<ref>متن کتاب، ص109 - 130</ref>


پس از آن نويسنده وارد مبحث مهم «فرش الحروف» شده و به ترتيب سوره‌هاى قرآن كريم به اين بحث پرداخته است.
پس از آن نویسنده وارد مبحث مهم «فرش الحروف» شده و به ترتيب سوره‌هاى قرآن كريم به اين بحث پرداخته است.


محقق کتاب در پاورقى.<ref>ص 131</ref>توضيح مختصرى درباره اين موضوع داده است كه تفصيل آن بدين شرح است: دانشمندان علم قرائات براى بازشناسى قرائت‌ها و تفكيك آنها از يكديگر و پيدا كردن نقاط اشتراك و افتراق آنها، دو دسته قاعده وضع كرده‌اند: الف. اصول «أصولُ القاري»؛ ب. فروع (فَرشُ الحروف).
محقق کتاب در پاورقى.<ref>ص 131</ref>توضيح مختصرى درباره اين موضوع داده است كه تفصيل آن بدين شرح است: دانشمندان علم قرائات براى بازشناسى قرائت‌ها و تفكيك آنها از يكديگر و پيدا كردن نقاط اشتراك و افتراق آنها، دو دسته قاعده وضع كرده‌اند: الف. اصول «أصولُ القاري»؛ ب. فروع (فَرشُ الحروف).
خط ۵۵: خط ۵۵:
اولين سوره‌اى كه اين مبحث در آن بررسى شده سوره فاتحةالکتاب است؛ به‌عنوان نمونه عاصم، كسائى، خلف و يعقوب كلمه «مالك» را با الف قرائت كرده‌اند.<ref>متن کتاب، ص131</ref>
اولين سوره‌اى كه اين مبحث در آن بررسى شده سوره فاتحةالکتاب است؛ به‌عنوان نمونه عاصم، كسائى، خلف و يعقوب كلمه «مالك» را با الف قرائت كرده‌اند.<ref>متن کتاب، ص131</ref>


آخرين فرش الحرفى كه نويسنده در کتاب ذكر كرده است، به اختلاف قرائت «كفوا أحد» اختصاص دارد كه از آن جمله حمزه و اسماعيل و خلف و يعقوب، به سكون فاء و همزه قرائت كرده‌اند.<ref>همان، ص353</ref>
آخرين فرش الحرفى كه نویسنده در کتاب ذكر كرده است، به اختلاف قرائت «كفوا أحد» اختصاص دارد كه از آن جمله حمزه و اسماعيل و خلف و يعقوب، به سكون فاء و همزه قرائت كرده‌اند.<ref>همان، ص353</ref>


==وضعيت کتاب==
==وضعيت کتاب==




در انتهاى کتاب، فهرست اعلام، منابع و مراجع و نيز فهرست مطالب آمده است. محقق اثر، در پاورقى‌هاى کتاب، الفاظ، عبارات و اصطلاحات نويسنده را شرح و توضيح بيشترى داده و منابعى كه خواننده مى‌تواند به آنها مراجعه كند را ذكر كرده است.
در انتهاى کتاب، فهرست اعلام، منابع و مراجع و نيز فهرست مطالب آمده است. محقق اثر، در پاورقى‌هاى کتاب، الفاظ، عبارات و اصطلاحات نویسنده را شرح و توضيح بيشترى داده و منابعى كه خواننده مى‌تواند به آنها مراجعه كند را ذكر كرده است.
==پانويس==
==پانویس==
<references />
<references />


خط ۶۷: خط ۶۷:


#مقدمه و متن کتاب.
#مقدمه و متن کتاب.
#علامى، ابوالفضل، مقاله علم قرائات، علم تجويد و رابطه آنها، مركز مطالعات و پاسخ‌گويى به شبهات حوزه علميه قم (انديشه قم)، به آدرس اينترنتى: http://www.andisheqom.com/Files/qurantajvid.php?idVeiw 4147&level 4&subid 4147
#علامى، ابوالفضل، مقاله علم قرائات، علم تجوید و رابطه آنها، مركز مطالعات و پاسخ‌گویى به شبهات حوزه علميه قم (انديشه قم)، به آدرس اينترنتى: http://www.andisheqom.com/Files/qurantajvid.php?idVeiw 4147&level 4&subid 4147




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش