إبطال العناد في أفعال العباد: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

إبطال العناد في أفعال العباد (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۲۸

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ، ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۳

جز

جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |'

A-esmaili

دیوان‌سالاران، مدیران

۱۳٬۶۶۴

ویرایش

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 [[عبدي، اسحاق بن محمد]] (نویسنده)
-[[قيلي، حسين مقبل ]] (محقق)
+[[قيلي، حسين مقبل]] (محقق)
 | زبان =عربی
 | کد کنگره =‏/ع2الف2 214 BP
@@ خط ۳۱: / خط ۳۰: @@
 ==گزارش محتوا==
-اختلاف در مسئله افعال عباد، محقق نمی‌گردد، مگر در میان قائلین به جبر و معتقدین به اختیار، اما کسانی که با اثبات امر دروغ و بی‌واقعیتی به نام «کسب»، خواسته‌اند راه میانه را برگزینند،در واقع خود و پیروانشان را فریفته‌اند. اینان مانند شترمرغند که وقتی از او درخواست باربری می‌شود، می‌گوید: من پرنده‌ام و وقتی به او می‌گویند: پرواز کن! در جواب می‌گوید: من شترم.
+اختلاف در مسئله افعال عباد، محقق نمی‌گردد، مگر در میان قائلین به جبر و معتقدین به اختیار، اما کسانی که با اثبات امر دروغ و بی‌واقعیتی به نام «کسب»، خواسته‌اند راه میانه را برگزینند، در واقع خود و پیروانشان را فریفته‌اند. اینان مانند شترمرغند که وقتی از او درخواست باربری می‌شود، می‌گوید: من پرنده‌ام و وقتی به او می‌گویند: پرواز کن! در جواب می‌گوید: من شترم.
 در واقع این اشخاص، معتقد به جبرند؛ همان ‌گونه که از عبارات روشن آنان مشخص است؛ زیرا خود می‌گویند: عبد، محل افعال خداوند است... عبد، هیچ نقش و اثری در افعال و اعمال خویش ندارد و هر حرکت و سکونی از جانب خداست...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/56027/%D8%A5%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D9%8A-%D8%A3%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF?pageNumber=13&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص13]</ref>.
@@ خط ۴۴: / خط ۴۳: @@
 نویسنده در ذیل این شبهه، به بحث حسن و قبح عقلی، به‌طور مفصل پرداخته است.
-مؤلف در ادامه، به ذکر ادله سمعی بر فساد اقوال مخالفین می‌پردازد؛ از جمله آیه شریفه 112 از سوره طه را که خداوند می‌فرماید: '''وَ مَنْ يعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلاَ يَخَافُ ظُلْماً وَ لاَ هَضْماً''' (و هرکس کارهاى شايسته كند، درحالى‌که مؤمن باشد، نه از ستمى مى‏هراسد و نه از کاسته شدن [حقّش])، ذکر می‌کند و می‌گوید: آیه شریفه از دو جهت، مذهب مجبره را باطل می‌کند: اول اینکه خداوند متعال، عدم پاداش بر اعمال بندگان را ظلم خوانده و این برخلاف گمان مجبره است که نفی حکمت از خدا نموده و پاداش دادن به کافر و کیفر دادن به مؤمن را ممکن دانسته‌اند...
+مؤلف در ادامه، به ذکر ادله سمعی بر فساد اقوال مخالفین می‌پردازد؛ از جمله آیه شریفه 112 از سوره طه را که خداوند می‌فرماید:'''وَ مَنْ يعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلاَ يَخَافُ ظُلْماً وَ لاَ هَضْماً''' (و هرکس کارهاى شايسته كند، درحالى‌که مؤمن باشد، نه از ستمى مى‌‏هراسد و نه از کاسته شدن [حقّش])، ذکر می‌کند و می‌گوید: آیه شریفه از دو جهت، مذهب مجبره را باطل می‌کند: اول اینکه خداوند متعال، عدم پاداش بر اعمال بندگان را ظلم خوانده و این برخلاف گمان مجبره است که نفی حکمت از خدا نموده و پاداش دادن به کافر و کیفر دادن به مؤمن را ممکن دانسته‌اند...
 دوم اینکه خداوند، عمل را به بنده نسبت داده و مترتب بر این نسبت، عدم پاداش به فاعل آن را ظلم خوانده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/56027/%D8%A5%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D9%8A-%D8%A3%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF?pageNumber=63&viewType=html ر.ک: همان، ص63]</ref>.
-یکی از آیاتی که مجبره برای اثبات مدعای خود، از بهره برده‌اند، آیه شریفه '''قل كل مِنْ عِنْدِ اللَّهِ''' (نساء: 78) است. آنان معتقدند که ظاهر این آیه دلالت بر جبر می‌کند. نویسنده در پاسخ می‌گوید: به نظر می‌رسد کسانی که به این آیه شریفه تمسک جسته‌اند، جاهل به کتب سیره و کتب اسباب نزول آیات هستند؛ زیرا سبب این آیه شریفه تطیر و فال بد زدن و سوء ظن نسبت به پیامبر بوده است که او را باعث خشک‌سالی می‌دانستند. خداوند در جواب فرموده‌اند: خشک‌سالی و ترسالی هردو از طرف خداوند است...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/56027/%D8%A5%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D9%8A-%D8%A3%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF?pageNumber=87&viewType=html ر.ک: همان، ص87]</ref>.
+یکی از آیاتی که مجبره برای اثبات مدعای خود، از بهره برده‌اند، آیه شریفه'''قل كل مِنْ عِنْدِ اللَّهِ''' (نساء: 78) است. آنان معتقدند که ظاهر این آیه دلالت بر جبر می‌کند. نویسنده در پاسخ می‌گوید: به نظر می‌رسد کسانی که به این آیه شریفه تمسک جسته‌اند، جاهل به کتب سیره و کتب اسباب نزول آیات هستند؛ زیرا سبب این آیه شریفه تطیر و فال بد زدن و سوء ظن نسبت به پیامبر بوده است که او را باعث خشک‌سالی می‌دانستند. خداوند در جواب فرموده‌اند: خشک‌سالی و ترسالی هردو از طرف خداوند است...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/56027/%D8%A5%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D9%8A-%D8%A3%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF?pageNumber=87&viewType=html ر.ک: همان، ص87]</ref>.
 نویسنده در بخشی از کتابش چنین می‌گوید: مجبره معتقدند که شیوخ و بزرگان معتزله، عقاید خویش را از فلاسفه آموخته‌اند، ولی جبریه از اصحاب و پیروان سنت محمدی هستند و عقاید آنان مطابق با شرع است؛ درحالی‌که کسانی که آشنا به مذهب جبریه هستند، می‌دانند که اتهام مزبور، با مذهب خود آنان سازگارتر است؛ زیرا آنان معتقدند که خداوند افعالش را بر اساس غرض انجام نمی‌دهد و این همان مذهب فلاسفه است...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/56027/%D8%A5%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D9%8A-%D8%A3%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF?pageNumber=111&viewType=html ر.ک: همان، ص111]</ref>. این در حالی است که ما عدلیه، معتقدیم که خداوند عادل و حکیم است و او تمام افعالش را بر اساس حکمت انجام می‌دهد و از انجام کارهای زشت و ناپسند به‌دور است و بر بندگان خویش هیچ ظلمی روا نمی‌دارد و کسی را بدون جهدت عقاب نمی‌کند. او کسی است که آسمان‌ها و زمین را عبث و بی‌دلیل نیافریده، بلکه بر اساس حکمت و غرض صحیح خلق نموده است. کارهای ناپسند و زشت از افعال ماست و اوست که به ما نعمت قدرت عطا کرده که بتوانیم کارهایمان را انجام دهیم؛ همچنان‌که سمع و بصر به ما عطا نموده است...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/56027/%D8%A5%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D9%8A-%D8%A3%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF?pageNumber=118&viewType=html ر.ک: همان، ص118-119]</ref>.