۸۱٬۶۲۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '= ' به '= '
جز (جایگزینی متن - 'مظفر الدین' به 'مظفرالدین') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '= ' به '= ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR11241J1.jpg | | تصویر =NUR11241J1.jpg | ||
| عنوان = | | عنوان =أفضل التواريخ | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[افضل الملک، غلامحسین]] (نویسنده) | [[افضل الملک، غلامحسین]] (نویسنده) | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
مظفرالدین قاجار، شاه ایران، 1269 - 1324ق. | مظفرالدین قاجار، شاه ایران، 1269 - 1324ق. | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
نشر تاريخ ایران | نشر تاريخ ایران | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | | مکان نشر =تهران - ایران | ||
| سال نشر = 1361 ش | | سال نشر = 1361 ش | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11241AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11241AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =11241 | ||
| کتابخوان همراه نور =11241 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''افضل التواريخ'''، تألیف [[میرزا غلامحسین افضل‌الملک شیرازی]] است. وی در سال 1314 هجرى قمرى از طرف مظفرالدين شاه مامور نوشتن تاريخ دوره‌ى مظفرى شد. میرزا غلامحسين خان پس از اتمام رساندن کتاب آن را افضل التواريخ نام نهاد و از این جهت خود افضل نيز به «افضل الملك» شهرت يافت. | |||
'''افضل التواريخ'''، تألیف [[میرزا | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۲: | ||
از فصول ديگر در مجلدات افضل‌التواريخ، جغرافياى ايالات شش گانه ایران، ترجمه سفرنامه میسو بابن و هوسه فرانسوى، شرح حال صفى عليشاه و ترجمه بخش‌هایى از اعلام‌الناس بما وقع للبرامكه من بنى عباس ياد كردنى است. افضل‌الملك در مطاوى اثر خود، گاه اصطلاحات ديوانى را معنى و شرح مى‌كند، تا پس از منسوخ شدن، برای آيندگان ناآشنا نباشد. نيز در هر مجلد افرادى را نام مى‌برد كه سمت‌هاى وزارت يا پيشكارى يا حكومت ايالات را داشته‌اند يا به دريافت لقب يا عنوان جديد نايل گشته‌اند. | از فصول ديگر در مجلدات افضل‌التواريخ، جغرافياى ايالات شش گانه ایران، ترجمه سفرنامه میسو بابن و هوسه فرانسوى، شرح حال صفى عليشاه و ترجمه بخش‌هایى از اعلام‌الناس بما وقع للبرامكه من بنى عباس ياد كردنى است. افضل‌الملك در مطاوى اثر خود، گاه اصطلاحات ديوانى را معنى و شرح مى‌كند، تا پس از منسوخ شدن، برای آيندگان ناآشنا نباشد. نيز در هر مجلد افرادى را نام مى‌برد كه سمت‌هاى وزارت يا پيشكارى يا حكومت ايالات را داشته‌اند يا به دريافت لقب يا عنوان جديد نايل گشته‌اند. | ||
افضل‌التواريخ، در پرتو گرايش مؤلف آن به حق‌گویى، از اخبار مهم و پشت پرده خالى نيست. افضل‌الملك خود را از مورخان رسمى و متملق برتر مى‌شمارد و به صراحت مى‌گوید كه از دوره صدرات امین‌السطان يا ديگر صدراعظم‌ها همچنان كه از دوران معزولى آنان به انصاف سخن رانده است. هر چند این ادعا خالى از مبالغه نيست، شيوه این مورخ با سبک مورخان ديگر آن روزگار، چون هدايت به ویژه سپهر، فرق دارد. افضل‌الملك حتى در چند مورد، به انتقاد از دولت و تلویحا از شاه پرداخته است، مضرات استقراض دولت ایران از دول خارجه را برشمرده و از ايجاد مراكز صنعتى و كارخانه به دست كمپانى‌هاى خارجى انتقاد كرده است. به نظر او پيش از تاسيس كارخانه‌هایى مثل قندسازى يا كبريت‌سازى، كارخانه ماشين سازى و | افضل‌التواريخ، در پرتو گرايش مؤلف آن به حق‌گویى، از اخبار مهم و پشت پرده خالى نيست. افضل‌الملك خود را از مورخان رسمى و متملق برتر مى‌شمارد و به صراحت مى‌گوید كه از دوره صدرات امین‌السطان يا ديگر صدراعظم‌ها همچنان كه از دوران معزولى آنان به انصاف سخن رانده است. هر چند این ادعا خالى از مبالغه نيست، شيوه این مورخ با سبک مورخان ديگر آن روزگار، چون هدايت به ویژه سپهر، فرق دارد. افضل‌الملك حتى در چند مورد، به انتقاد از دولت و تلویحا از شاه پرداخته است، مضرات استقراض دولت ایران از دول خارجه را برشمرده و از ايجاد مراكز صنعتى و كارخانه به دست كمپانى‌هاى خارجى انتقاد كرده است. به نظر او پيش از تاسيس كارخانه‌هایى مثل قندسازى يا كبريت‌سازى، كارخانه ماشين سازى و ريخترى در ایران ايجاد شود تا به وارد كردن كليه تجهيزات كارخانه‌هاى مذكور از خارج نيازى نباشد. وى از تمدن دولت غرب و استغراق آن در ماديات نيز انتقاد كرده است. همچنين افضل‌الملك به مواجب هنگفتى كه رجال آن دوره دريافت مى‌كرده‌اند، به سختى اعتراض كرده است. وى، ضمن تمجيد از كفايت و بزرگى كسانى؛ چون عبدالحسين میرزا فرمانفرما، جاه‌طلبى‌هاى فراوان آنان را آماج فراون ساخته است. در افضل‌التواريخ، از ناصرالملك همدانى به نیکى و به عنوان یکى از سياست‌مداران مطلع و بزرگ عصر مظفرى ياد شده است. اظهار نظر جالب‌تر او درباره دكتر مصدق است، در زمانى كه وى در سال‌هاى آغاز جوانى و گمنامى بوده است. | ||
وى مى‌نویسند، میرزا محمدخان مصدق‌السلطنه را امروز، از طرف شغل، مستوفى و محاسب خراسان گویند؛ لكن، رتبه، حسب، نسب، استعداد، هوش، فضل، حساب دانى و عاملى این طفل كه یک شبه ره صد ساله مى‌رود، بالاتراز استيفاى اول و محاسب بودن ايالات و ولايات است. هر شخص قابل و لايقى مى‌تواند خود را با بضاعت مالى به استيفا و محاسبه نویسى ولايتى برساند، لكن مشاراليه مراتب ديگر دارند... | وى مى‌نویسند، میرزا محمدخان مصدق‌السلطنه را امروز، از طرف شغل، مستوفى و محاسب خراسان گویند؛ لكن، رتبه، حسب، نسب، استعداد، هوش، فضل، حساب دانى و عاملى این طفل كه یک شبه ره صد ساله مى‌رود، بالاتراز استيفاى اول و محاسب بودن ايالات و ولايات است. هر شخص قابل و لايقى مى‌تواند خود را با بضاعت مالى به استيفا و محاسبه نویسى ولايتى برساند، لكن مشاراليه مراتب ديگر دارند... | ||
افضل‌الملك در زبان فارسی تعصب داشت و در مواردى برای پرهيز از لغات خارجى، كلمات جديد پيشنهاد مى‌كرد. در اثر خود ضروت تشكيل فرهنگستان را برای | افضل‌الملك در زبان فارسی تعصب داشت و در مواردى برای پرهيز از لغات خارجى، كلمات جديد پيشنهاد مى‌كرد. در اثر خود ضروت تشكيل فرهنگستان را برای جلوگیرى از ورود بى رویه كلمات خارجى توصيه و وزير علوم را به دليل كوتاهى در تاسيس آن نكوهش كرده است. | ||
اين شخص برحسب دستخط مظفرالدين شاه مأمور بوده است كه هر سال وقايع سلطنت وى و اخبار مملكت را در کتابى فراهم آورد. جلد اول این کتاب در شرح وقايع نخستين مظفرالدين شاه؛ يعنى سال 1313ه.ق، است، كه آن را جلوس مظفرى نام نهاده، و جلد دوم را، كه مربوط است به سال 1314ه.ق، افضل التواريخ نامیده و جلد سوم مخصوص وقايع سال 1315هق، است. | اين شخص برحسب دستخط مظفرالدين شاه مأمور بوده است كه هر سال وقايع سلطنت وى و اخبار مملكت را در کتابى فراهم آورد. جلد اول این کتاب در شرح وقايع نخستين مظفرالدين شاه؛ يعنى سال 1313ه.ق، است، كه آن را جلوس مظفرى نام نهاده، و جلد دوم را، كه مربوط است به سال 1314ه.ق، افضل التواريخ نامیده و جلد سوم مخصوص وقايع سال 1315هق، است. | ||
همین جلد سوم كه با شرح عزادارى محرم (1315) آغاز مى‌شود، در کتابخانه اعزاز ثقفى، فرزند دكتر خليل‌خان اعلم‌الدوله، موجود است و به اظهار | همین جلد سوم كه با شرح عزادارى محرم (1315) آغاز مى‌شود، در کتابخانه اعزاز ثقفى، فرزند دكتر خليل‌خان اعلم‌الدوله، موجود است و به اظهار جهانگیر قائم مقامى دوره چهار ساله این کتاب در کتابخانه مجلس شوراى ملى وجود دارد. | ||
سبک نگارش کتاب افضل‌التواريخ پخته و روان و دلكش است. | سبک نگارش کتاب افضل‌التواريخ پخته و روان و دلكش است. | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۷: | ||
اين اثر به اهتمام «سيروس سعدونديان» و | اين اثر به اهتمام «سيروس سعدونديان» و «[[اتحادیه، منصوره|منصوره‌ى اتحاديه]]» تصحيح گشته است. | ||
در پایان کتاب فهرستى از اعلام مذكور در کتاب ذكر شده است. | در پایان کتاب فهرستى از اعلام مذكور در کتاب ذكر شده است. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۳: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
فرهنگ آثار ایرانى - اسلامى جلد اول. | فرهنگ آثار ایرانى - اسلامى جلد اول. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: تاریخ]] | [[رده: تاریخ]] | ||
[[رده: تاریخ ایران]] | [[رده: تاریخ ایران]] | ||