۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '| تعداد جلد =14 | کد پدیدآور =' به '| تعداد جلد =14 | کتابخانۀ دیجیتال نور = | کد پدیدآور = ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| شابک =964-5843-03-0 | | شابک =964-5843-03-0 | ||
| تعداد جلد =14 | | تعداد جلد =14 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =35140 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
'''أطيب البيان في تفسير القرآن'''، به زبان فارسی، اثر سيد[[عبدالحسين طيب]] است. | '''أطيب البيان في تفسير القرآن'''، به زبان فارسی، اثر سيد[[عبدالحسين طيب]] است. | ||
مؤلف درباره وجه تسمیه این تفسير به أطيب البيان مى‌گوید: «چون در تفسير آيات قرآن از احاديث و بيانات خاندان نبوت و معادن علم و حكمت حضرت احديت استفاده نمودم و حقا كه بيانات ايشان بهترين و پاکيزه‌ترين بيانات در تفسير قرآن بوده و این جامه تنها به قامت اينان راست آمده، لذا این کتاب را أطيب البيان في تفسير القرآن نامیدم» .<ref>مقدمه کتاب، ج1، ص3</ref> | مؤلف درباره وجه تسمیه این تفسير به أطيب البيان مى‌گوید: «چون در تفسير آيات قرآن از احاديث و بيانات خاندان نبوت و معادن علم و حكمت حضرت احديت استفاده نمودم و حقا كه بيانات ايشان بهترين و پاکيزه‌ترين بيانات در تفسير قرآن بوده و این جامه تنها به قامت اينان راست آمده، لذا این کتاب را أطيب البيان في تفسير القرآن نامیدم» .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35140/1/3 مقدمه کتاب، ج1، ص3]</ref> | ||
مؤلف، در شروع تفسير، مباحثى در قالب ده گفتار درباره علوم قرآنى دارد به شرح زير: | مؤلف، در شروع تفسير، مباحثى در قالب ده گفتار درباره علوم قرآنى دارد به شرح زير: | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
#ترجمه آيات در این تفسير، صرف نظر از اشكالات خيلى جزئى، ترجمه‌اى عالمانه و محققانه و دقيق است. متأسفانه نویسنده، همه آيات را ترجمه نكرده است (به‌عنوان مثال، در سوره بقره، آيات 121، 122، 253 تا 266 و 270 تا 286 ترجمه نشده است) و اگر همه آيات را ترجمه كرده بود، مى‌توانست خود ترجمه‌اى كامل بر قرآن باشد. | #ترجمه آيات در این تفسير، صرف نظر از اشكالات خيلى جزئى، ترجمه‌اى عالمانه و محققانه و دقيق است. متأسفانه نویسنده، همه آيات را ترجمه نكرده است (به‌عنوان مثال، در سوره بقره، آيات 121، 122، 253 تا 266 و 270 تا 286 ترجمه نشده است) و اگر همه آيات را ترجمه كرده بود، مى‌توانست خود ترجمه‌اى كامل بر قرآن باشد. | ||
#:در مجموع، ترجمه مؤلف بسيار دقيق و محققانه است و بسيارى از اشتباهات مترجمین قرآن در آن وجود ندارد. | #:در مجموع، ترجمه مؤلف بسيار دقيق و محققانه است و بسيارى از اشتباهات مترجمین قرآن در آن وجود ندارد. | ||
#مفردات و عبارات استفاده‌شده تقريبا امروزى و سليس و روان است؛ هرچند استفاده نشانه مفعولى «مر» (كه در قديم مرسوم بوده) و مانند آن در این تفسير ديده مى‌شود و برخى نكات نيز رعايت نشده است؛ از باب نمونه در ترجمه آيه 78 سوره بقره: ''' «و منهم أمیون لا يعلمون الکتاب إلا أماني...» '''، آمده است: «و بعضى از اهل کتاب، سواد خواندن و نوشتن را ندارند و از کتاب نمى‌دانند جز دروغ‌ها و به‌هم‌بافته‌هاى مزوران را .<ref>متن کتاب، ج2، ص66</ref> | #مفردات و عبارات استفاده‌شده تقريبا امروزى و سليس و روان است؛ هرچند استفاده نشانه مفعولى «مر» (كه در قديم مرسوم بوده) و مانند آن در این تفسير ديده مى‌شود و برخى نكات نيز رعايت نشده است؛ از باب نمونه در ترجمه آيه 78 سوره بقره: ''' «و منهم أمیون لا يعلمون الکتاب إلا أماني...» '''، آمده است: «و بعضى از اهل کتاب، سواد خواندن و نوشتن را ندارند و از کتاب نمى‌دانند جز دروغ‌ها و به‌هم‌بافته‌هاى مزوران را .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35141/1/66 متن کتاب، ج2، ص66]</ref> | ||
#: «أماني» را، «دروغ‌ها و به‌هم‌بافته‌هاى مزوران» ترجمه كرده است، درصورتى‌كه «أماني» جمع «أمنية» و به معنى آمال و آرزوهاست و مربوط به آمال و آرزوهایى است كه يهوديان داشتند، مانند اينكه بهشت را مخصوص خود مى‌دانند كه همین آرزوها را مفسر در صفحه 68 ذكر كرده است، ولى در ترجمه رعايت ننموده است و يا آيه 188 ''' «... لتأكلوا فريقا من أموال الناس بالإثم...» '''، چنين ترجمه شده است: «... برای اينكه قسمتى از اموال مردم را بخوريد...» .<ref>همان، ص344</ref>كه «بالإثم» از ترجمه ساقط شده است. | #: «أماني» را، «دروغ‌ها و به‌هم‌بافته‌هاى مزوران» ترجمه كرده است، درصورتى‌كه «أماني» جمع «أمنية» و به معنى آمال و آرزوهاست و مربوط به آمال و آرزوهایى است كه يهوديان داشتند، مانند اينكه بهشت را مخصوص خود مى‌دانند كه همین آرزوها را مفسر در صفحه 68 ذكر كرده است، ولى در ترجمه رعايت ننموده است و يا آيه 188 ''' «... لتأكلوا فريقا من أموال الناس بالإثم...» '''، چنين ترجمه شده است: «... برای اينكه قسمتى از اموال مردم را بخوريد...» .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35141/1/344 همان، ص344]</ref>كه «بالإثم» از ترجمه ساقط شده است. | ||
#از خصوصيات بارز این تفسير، مقيد بودن مؤلف به دلالت لفظى آيات قرآن است و از مسائلى كه منجر به تطبيق و تأویل مى‌گردد و محلى برای دخالت انگيزه‌ها و ذوقيات است، جدا پرهيز دارد. مؤلف، با تسلطى كه بر ادبيات عرب دارد، كيفيت استعمال‌ها و دلالت‌هاى آن را خوب مى‌شناسد و در همه جا وضع لغوى و حدود دلالت و موازين لغت را مراعات مى‌كند. | #از خصوصيات بارز این تفسير، مقيد بودن مؤلف به دلالت لفظى آيات قرآن است و از مسائلى كه منجر به تطبيق و تأویل مى‌گردد و محلى برای دخالت انگيزه‌ها و ذوقيات است، جدا پرهيز دارد. مؤلف، با تسلطى كه بر ادبيات عرب دارد، كيفيت استعمال‌ها و دلالت‌هاى آن را خوب مى‌شناسد و در همه جا وضع لغوى و حدود دلالت و موازين لغت را مراعات مى‌كند. | ||
#آنچه را كه مفسران در ذيل آيات آورده‌اند، بعضا بدون اظهار نظر و اكثرا با مقايسه و سنجش نقل كرده است؛ البته در مواردى كه نظر مفسران اختلاف دارد، به ارائه نظرات ديگران اكتفا نمى‌كند، بلكه به سنجش آنها پرداخته و اگر خود بيانى مستقل داشته باشد بدان مى‌افزايد. | #آنچه را كه مفسران در ذيل آيات آورده‌اند، بعضا بدون اظهار نظر و اكثرا با مقايسه و سنجش نقل كرده است؛ البته در مواردى كه نظر مفسران اختلاف دارد، به ارائه نظرات ديگران اكتفا نمى‌كند، بلكه به سنجش آنها پرداخته و اگر خود بيانى مستقل داشته باشد بدان مى‌افزايد. | ||
#نویسنده در تفسير آيات، به آيات ديگر نيز استدلال مى‌كند؛ يعنى همان تفسير قرآن به قرآن. | #نویسنده در تفسير آيات، به آيات ديگر نيز استدلال مى‌كند؛ يعنى همان تفسير قرآن به قرآن. | ||
#وى احكام شرعى را شرح و بسط مى‌دهد و اقوال مختلف را در هر باب، به‌صورت فتوايى نقل مى‌كند. آنجا كه اختلاف نظرى باشد، مى‌سنجد و جرح و تعديل مى‌كند و نظرى مى‌دهد و جهت برترى یک فتوى را بر ديگرى بيان مى‌كند؛ اما در همه موارد به نظر شيعه اكتفا كرده و نظر ديگران را به‌ندرت ذكر مى‌كند. | #وى احكام شرعى را شرح و بسط مى‌دهد و اقوال مختلف را در هر باب، به‌صورت فتوايى نقل مى‌كند. آنجا كه اختلاف نظرى باشد، مى‌سنجد و جرح و تعديل مى‌كند و نظرى مى‌دهد و جهت برترى یک فتوى را بر ديگرى بيان مى‌كند؛ اما در همه موارد به نظر شيعه اكتفا كرده و نظر ديگران را به‌ندرت ذكر مى‌كند. | ||
[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35141/1/103 103]103 و 120</ref>؛ اما نه در حد [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]]. | |||
#نویسنده در بيان قصص قرآن، غالبا نقل تفاسير ديگر را ملاك قرار داده و در مواردى، ذكر مأخذ نيز كرده است؛ البته قصص را تا آنجايى كه از روايات و اخبار استفاده مى‌شود، آورده و از مابقى صرف نظر مى‌كند و به اندازه كافى هم تفصيل مى‌دهد. | #نویسنده در بيان قصص قرآن، غالبا نقل تفاسير ديگر را ملاك قرار داده و در مواردى، ذكر مأخذ نيز كرده است؛ البته قصص را تا آنجايى كه از روايات و اخبار استفاده مى‌شود، آورده و از مابقى صرف نظر مى‌كند و به اندازه كافى هم تفصيل مى‌دهد. | ||
#:برای تتمیم و تكمیل بعضى از قصص، به كتب ديگر هم مراجعه و از منابع اصلى استفاده مى‌نمايد و اگر در ديگر آثارش بيان كرده باشد، بدانجا احاله مى‌دهد. | #:برای تتمیم و تكمیل بعضى از قصص، به كتب ديگر هم مراجعه و از منابع اصلى استفاده مى‌نمايد و اگر در ديگر آثارش بيان كرده باشد، بدانجا احاله مى‌دهد. | ||
#مؤلف از تمثيلات و اصطلاحات عامیانه نيز در جاى‌جاى تفسير بهره برده است .<ref>همان، ج12، ص5 و | #مؤلف از تمثيلات و اصطلاحات عامیانه نيز در جاى‌جاى تفسير بهره برده است .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/2/5 همان، ج12، ص5] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/2/25 25]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35152/1/248 ج13، ص248]</ref> | ||
#رجال يادشده در این تفسير، همه مورد اعتماد شيعه است و به غير كارى ندارد و حتى مراجعه به تفاسير عامه را جايز نمى‌داند .<ref>همان، مقدمه جلد اوّل، ص23</ref> | #رجال يادشده در این تفسير، همه مورد اعتماد شيعه است و به غير كارى ندارد و حتى مراجعه به تفاسير عامه را جايز نمى‌داند .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35140/1/23 همان، مقدمه جلد اوّل، ص23]</ref> | ||
#مؤلف به مسائل اخلاقى توجه فراوانى دارد و به هر بهانه‌اى آنها را طرح مى‌كند و بعضا احساس مى‌شود كه از کتاب تفسير خارج شده و به یک کتاب اخلاقى نزدیک تر است. | #مؤلف به مسائل اخلاقى توجه فراوانى دارد و به هر بهانه‌اى آنها را طرح مى‌كند و بعضا احساس مى‌شود كه از کتاب تفسير خارج شده و به یک کتاب اخلاقى نزدیک تر است. | ||
#اندكى مباحث فلسفى، در این تفسير به چشم مى‌خورد، اما منظور اصلى مفسر نيست و در ضمن مباحث، استشهادات زيادى، به منظومه [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] دارد .<ref>همان، ج4، | #اندكى مباحث فلسفى، در این تفسير به چشم مى‌خورد، اما منظور اصلى مفسر نيست و در ضمن مباحث، استشهادات زيادى، به منظومه [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] دارد .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35143/1/329 همان، ج4، ص329]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35144/1/123 ج5، ص123]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35146/1/133 ج7، ص133] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35146/1/271 271]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35149/1/451 ج10، ص451]</ref>در مواردى هم كلام حكما را طرح و جرح و تعديل مى‌كند .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35152/1/342 همان، ج13، 342]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/1/7 ج12، ص7] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/1/338 338]</ref> | ||
#مؤلف برای بيان و اثبات منظور خویش از تمامى اخبار و احاديث اهل‌بيت(ع) استفاده مى‌كند و از سلسله روات و رجال آنها زياد ياد نمى‌نمايد، ولى همه را از طريقى مى‌گيرد كه رجال آن مورد اعتماد شيعه‌اند. | #مؤلف برای بيان و اثبات منظور خویش از تمامى اخبار و احاديث اهل‌بيت(ع) استفاده مى‌كند و از سلسله روات و رجال آنها زياد ياد نمى‌نمايد، ولى همه را از طريقى مى‌گيرد كه رجال آن مورد اعتماد شيعه‌اند. | ||
#مؤلف به احاديثى كه مستند نباشد توجهى ندارد؛ چنان‌كه خود مى‌گوید: اخبار زيادى از خواص القرآن از پيامبر و از حضرت باقر(ع) نقل كرده‌اند، صرف نظر كرده‌ايم؛ چون سند نداشت .<ref>همان، ج12، ص104</ref> | #مؤلف به احاديثى كه مستند نباشد توجهى ندارد؛ چنان‌كه خود مى‌گوید: اخبار زيادى از خواص القرآن از پيامبر و از حضرت باقر(ع) نقل كرده‌اند، صرف نظر كرده‌ايم؛ چون سند نداشت .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/1/104 همان، ج12، ص104]</ref> | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۶: | ||
[[رده: تفسیر]] | [[رده: تفسیر]] | ||
[[رده:متون تفاسیر]] | [[رده:متون تفاسیر]] | ||
[[رده:25 دی الی 24 بهمن(97)]] | |||