۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی') |
جز (جایگزینی متن - 'براى' به 'برای') |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
مقدمه، به تعريف موضوع علم و وجه تمايز علوم از يكديگر اختصاص يافته و ساير مباحث، به ترتيب زير ارائه شده است: | مقدمه، به تعريف موضوع علم و وجه تمايز علوم از يكديگر اختصاص يافته و ساير مباحث، به ترتيب زير ارائه شده است: | ||
«تعريف وضع و اقسام آن»: نویسنده، به تعاريف مختلفى، از جمله: تخصيص لفظ | «تعريف وضع و اقسام آن»: نویسنده، به تعاريف مختلفى، از جمله: تخصيص لفظ برای دلالت بر معنا، نحوهاى از اختصاص بين لفظ و معنا و ارتباط خاص ميان آن دو كه ناشى از تخصيص يا كثرت استعمال مىباشد، اشاره كرده و در آخر، اين تعريف را پذيرفته است: «تعهد واضع به اراده معنايى از لفظ هنگام تكلم به آن». | ||
«معانى حرفيه»: در مورد حقيقت آن، سه قول زير، بررسى شده است: | «معانى حرفيه»: در مورد حقيقت آن، سه قول زير، بررسى شده است: | ||
1. حروف، داراى معنا نيستند، بلكه در حقيقت علاماتى | 1. حروف، داراى معنا نيستند، بلكه در حقيقت علاماتى برای متعلق خود مىباشند، همچنانكه رفع، علامت فاعليّت و نصب، علامت مفعوليّت مىباشد؛ | ||
2. حروف، | 2. حروف، برای دلالت بر معناى في غيره، وضع شدهاند؛ | ||
3. حروف و اسمهاى موافق با آنها از نظر معنا و مستعملفيه عين يكديگرند و فرق ميان آنها، فقط در نحوه استعمال است. | 3. حروف و اسمهاى موافق با آنها از نظر معنا و مستعملفيه عين يكديگرند و فرق ميان آنها، فقط در نحوه استعمال است. | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
«حقيقت شرعيه»: در مورد ثبوت يا عدم ثبوت آن، به چهار قول زير اشاره شده است: | «حقيقت شرعيه»: در مورد ثبوت يا عدم ثبوت آن، به چهار قول زير اشاره شده است: | ||
1. شارع ماهيت عبادات را اختراع كرده و | 1. شارع ماهيت عبادات را اختراع كرده و برای آنها، الفاظى از لغت عرب را به وضع تعيينى يا تعيّنى، وضع كرده است؛ | ||
2. ماهيت عبادات توسط شارع اختراع شده، ولى شارع در زمان خود | 2. ماهيت عبادات توسط شارع اختراع شده، ولى شارع در زمان خود برای آنها، لفظى را وضع نكرده است، بلكه الفاظ عبادات، بهصورت مجازى استعمال شده و بعد از عصر پيامبر(ص)، بهصورت حقيقت درآمده است؛ | ||
3. چنانكه از آيات و روايات نيز فهميده مىشود، ماهيات عبادات، در شرايع سابق، اختراع شده و اعراب، | 3. چنانكه از آيات و روايات نيز فهميده مىشود، ماهيات عبادات، در شرايع سابق، اختراع شده و اعراب، برای آنها الفاظى را وضع كردهاند؛ | ||
4. اين الفاظ در معانى لغوى خویش استعمال شده و شارع فقط شروطى را در مورد استعمال آنها نهاده است. | 4. اين الفاظ در معانى لغوى خویش استعمال شده و شارع فقط شروطى را در مورد استعمال آنها نهاده است. | ||
«صحيح و اعم»: بحث از اين است كه آيا الفاظ عبادات و معاملات، | «صحيح و اعم»: بحث از اين است كه آيا الفاظ عبادات و معاملات، برای صحيح آنها وضع شده است يا برای اعم از صحيح و فاسد. نویسنده، معتقد است كه ظاهر عنوان بحث، اختصاص نزاع بنا بر قول به ثبوت حقيقت شرعيه مىباشد. | ||
«مشتق»: مباحث مطرح شده در آن عبارتند از: | «مشتق»: مباحث مطرح شده در آن عبارتند از: | ||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
«اجزاء»: بحث از اين است كه اتيان مأموربه با تمام اجزاء و شرايط آن، مقتضى اجزاء مىباشد يا نه. | «اجزاء»: بحث از اين است كه اتيان مأموربه با تمام اجزاء و شرايط آن، مقتضى اجزاء مىباشد يا نه. | ||
«تقسيمات واجب»: از جمله آنها، تقسيم به مطلق و مشروط بوده كه | «تقسيمات واجب»: از جمله آنها، تقسيم به مطلق و مشروط بوده كه برای آنها، تعاريف مختلفى ارائه شده است، ولى نویسنده، همه آنها را صرف شرح الاسم دانسته است. تقسيمات ديگر، عبارتند از: منجز و معلق، نفسى و غيرى و تبعى و اصلى به اعتبار اراده يا انشاء امر يا به اعتبار دلالت لفظ. | ||
«امر به شىء و اقتضاى نهى از ضد آن»: بحث از اين است كه آيا امر به چيزى، مقتضى نهى از ضد آن مىباشد يا نه؟. در اين رابطه، به نكات زير اشاره شده است: | «امر به شىء و اقتضاى نهى از ضد آن»: بحث از اين است كه آيا امر به چيزى، مقتضى نهى از ضد آن مىباشد يا نه؟. در اين رابطه، به نكات زير اشاره شده است: |
ویرایش