۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
الاصل الاول في بيان الحقائق و العلوم: مؤلف در این اصل علم را تعريف كرده، آن را اثبات و اقسامش را بيان مىكند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=13&viewType=pdf متن کتاب، ص 13]</ref>. در ادامه علوم نظريه را اثبات و طرق حصول علم را بيان مىكند و در همین راستا پس از توضيح اخبار متواتر و اخبار آحاد، شروط الزامى اخبار را جهت حصول علم متذكر مىشود. همچنين از قياس سخن گفته و به ادلۀ مخالفين قياس جواب مىدهد. | الاصل الاول في بيان الحقائق و العلوم: مؤلف در این اصل علم را تعريف كرده، آن را اثبات و اقسامش را بيان مىكند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=13&viewType=pdf متن کتاب، ص 13]</ref>. در ادامه علوم نظريه را اثبات و طرق حصول علم را بيان مىكند و در همین راستا پس از توضيح اخبار متواتر و اخبار آحاد، شروط الزامى اخبار را جهت حصول علم متذكر مىشود. همچنين از قياس سخن گفته و به ادلۀ مخالفين قياس جواب مىدهد. | ||
الاصل الثانى في بيان حدوث العالم: مؤلف در این اصل برای اثبات حدوث عالم از مقدماتى نظير معنى عالم و اجزاء عالم؛ همچون اعراض، اجسام و هيولى زمین و آسمانها، نهایت عالم و جائز بودن فناء عالم سخن مىگوید. | الاصل الثانى في بيان حدوث العالم: مؤلف در این اصل برای اثبات حدوث عالم از مقدماتى نظير معنى عالم و اجزاء عالم؛ همچون اعراض، اجسام و هيولى زمین و آسمانها، نهایت عالم و جائز بودن فناء عالم سخن مىگوید<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>. | ||
الاصل الثالث في معرفة الصانع: در این اصل در ابتدا با برهان حدوث وجود صانع را اثبات كرده و بعد به اثبات بعضى از صفات او مىپردازد. او اثبات مىكند كه صانع قديم است، غنى است، حد و نهایت ندارد، مكان ندارد، متصف به رنگ و طعم و رائحه نمىشود و ازلى است. | الاصل الثالث في معرفة الصانع: در این اصل در ابتدا با برهان حدوث وجود صانع را اثبات كرده و بعد به اثبات بعضى از صفات او مىپردازد. او اثبات مىكند كه صانع قديم است، غنى است، حد و نهایت ندارد، مكان ندارد، متصف به رنگ و طعم و رائحه نمىشود و ازلى است<ref>ر.ک: همان، ص 59</ref>. | ||
الاصل الرابع في بيان الصفات القائمة بالإله: مؤلف در این اصل قدماء ثمانيه را اثبات مىكند. او ابتدا در تعداد این قدماء و سپس از تك تك آنها كه عبارتند از؛ قدرت، علم، سمع، رؤيت، اراده، حيات، كلام و بقاء بحث مىكند. | الاصل الرابع في بيان الصفات القائمة بالإله: مؤلف در این اصل قدماء ثمانيه را اثبات مىكند. او ابتدا در تعداد این قدماء و سپس از تك تك آنها كه عبارتند از؛ قدرت، علم، سمع، رؤيت، اراده، حيات، كلام و بقاء بحث مىكند<ref>ر.ک: همان، ص75</ref>. | ||
در ادامه، وجه، عين، يد و استواء را تأویل مىكند. | در ادامه، وجه، عين، يد و استواء را تأویل مىكند<ref>ر.ک: همان، ص91</ref>. | ||
الاصل الخامس في بيان اسماء الله و اوصافه: مؤلف در این اصل، اسم را تعريف كرده و حقيقت آن را شرح مىدهد. او پس از بيان تعداد اسماء و اثبات توفيقى بودنشان، آنها را به حسب معنى به اسماء ذات، اسماء صفات و اسماء افعال تقسيم و هر یک را توضيح مىدهد. | الاصل الخامس في بيان اسماء الله و اوصافه: مؤلف در این اصل، اسم را تعريف كرده و حقيقت آن را شرح مىدهد. او پس از بيان تعداد اسماء و اثبات توفيقى بودنشان، آنها را به حسب معنى به اسماء ذات، اسماء صفات و اسماء افعال تقسيم و هر یک را توضيح مىدهد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=93&viewType=html ر.ک: همان، ص93]</ref>. | ||
الاصل السادس في بيان عدل الصانع و حكمته: مسألۀ اول از این اصل در تعريف عدل و ظلم است. سپس خلق و كسب را تعريف كرده و اثبات مىكند كه خداوند خالق، أكساب بندگان مىباشد. او قول به تولد را باطل دانسته و قائل شده است كه هدايت و ضلالت بندگان از جانب خداست. در ادامه بحث مىكند از آجال، ارزاق، تكليف و اينكه رعايت مصلحت بر خداوند واجب نيست. | الاصل السادس في بيان عدل الصانع و حكمته: مسألۀ اول از این اصل در تعريف عدل و ظلم است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=108&viewType=html ر.ک: همان، ص108]</ref>. سپس خلق و كسب را تعريف كرده و اثبات مىكند كه خداوند خالق، أكساب بندگان مىباشد. او قول به تولد را باطل دانسته و قائل شده است كه هدايت و ضلالت بندگان از جانب خداست. در ادامه بحث مىكند از آجال، ارزاق، تكليف و اينكه رعايت مصلحت بر خداوند واجب نيست. | ||
الاصل السابع في معرفة الانبياء(ع): مؤلف در این بخش به ترتيب به بيان مباحثى نظير: تعريف نبوت و رسالت، اثبات جواز آن، تعداد انبياء، اثبات رسالت بعضى از آنها؛ مانند عيسى(ع)، موسى(ع) و پيامبر اكرم(ص)، خاتمیت، افضليت و عصمت رسولاللّه(ص) مىپردازد. | الاصل السابع في معرفة الانبياء(ع): مؤلف در این بخش به ترتيب به بيان مباحثى نظير: تعريف نبوت و رسالت، اثبات جواز آن، تعداد انبياء، اثبات رسالت بعضى از آنها؛ مانند عيسى(ع)، موسى(ع) و پيامبر اكرم(ص)، خاتمیت، افضليت و عصمت رسولاللّه(ص) مىپردازد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=125&viewType=html ر.ک: همان، ص125]</ref>. | ||
الاصل الثامن في المعجزات و الكرامات: مؤلف معنى و اقسام معجزه و كرامت را بيان كرده و فرق آنها را توضيح مىدهد. او از علت و دلالت معجزه و کیفیت علم به معجزه بحث مىكند. همچنين بعضى از معجزات موسى(ع)، عيسى(ع) و پيامبر خاتم(ص) را ذكر كرده و وجه اعجاز قرآن را بيان مىكند. | الاصل الثامن في المعجزات و الكرامات: مؤلف معنى و اقسام معجزه و كرامت را بيان كرده<ref>ر.ک: همان، ص138</ref> و فرق آنها را توضيح مىدهد. او از علت و دلالت معجزه و کیفیت علم به معجزه بحث مىكند. همچنين بعضى از معجزات موسى(ع)، عيسى(ع) و پيامبر خاتم(ص) را ذكر كرده و وجه اعجاز قرآن را بيان مىكند. | ||
الاصل التاسع في بيان معرفة اركان الاسلام: مؤلف در این اصل، عقائد اشعرىها را در مورد احكام شريعت بيان مىكند. او ابتدا از اركان خمسه (شهادة، صلاة، صوم، زكاة و حج) بحث مىكند و در ادامه به موضوعات جهاد، معاملات، فروج، حدود، محرمات و مباحات و مسائل مربوط به اموات مىپردازد. | الاصل التاسع في بيان معرفة اركان الاسلام: مؤلف در این اصل، عقائد اشعرىها را در مورد احكام شريعت بيان مىكند. او ابتدا از اركان خمسه (شهادة، صلاة، صوم، زكاة و حج) بحث مىكند و در ادامه به موضوعات جهاد، معاملات، فروج، حدود، محرمات و مباحات و مسائل مربوط به اموات مىپردازد<ref>ر.ک: همان، ص149</ref>. | ||
الاصل العاشر في معرفة احكام التكليف و الامر: در این اصل به بيان تعريف، اقسام، شروط و ترتيب تكليف مىپردازد و از اوصاف مكلّف و مكلّف، اقسام خطاب، اقسام و احكام اخبار و نسخ و شرائط آن بحث مىكند. | الاصل العاشر في معرفة احكام التكليف و الامر: در این اصل به بيان تعريف، اقسام، شروط و ترتيب تكليف مىپردازد و از اوصاف مكلّف و مكلّف، اقسام خطاب، اقسام و احكام اخبار و نسخ و شرائط آن بحث مىكند<ref>ر.ک: همان، ص165</ref>. | ||
الاصل الحادى عشر في معرفة العباد في المعاد: در این اصل، مؤلف از معاد و کیفیت آن بحث مىكند و از معاد اجسام، ارواح و حيوانات، وجوب معاد، بهشت و دوزخ و اهل آنها سخن مىگوید. او در نهایت، شفاعت، حوض، صراط، میزان و...را اثبات مىكند. | الاصل الحادى عشر في معرفة العباد في المعاد: در این اصل، مؤلف از معاد و کیفیت آن بحث مىكند و از معاد اجسام، ارواح و حيوانات، وجوب معاد، بهشت و دوزخ و اهل آنها سخن مىگوید. او در نهایت، شفاعت، حوض، صراط، میزان و...را اثبات مىكند. | ||
خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
[[رده:کلام و عقاید]] | [[رده:کلام و عقاید]] | ||
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | [[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | ||
<references /> |
ویرایش