أسماء الأمكنة في تدمر و باديتها؛ معجم تاريخي جغرافي

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    الأسماء الأمکنة في تدمر و بادیتها
    أسماء الأمكنة في تدمر و باديتها؛ معجم تاريخي جغرافي
    پدیدآورانمثقال قشعم، احمد (نويسنده)
    عنوان‌های دیگرمعجم تاریخي جغرافي
    ناشرالارشاد
    مکان نشرسوریه - دمشق
    سال نشر2006م
    چاپ1
    شابک-
    موضوعپالیمر - فرهنگ جغرافیایی
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏ق‎‏5‎‏الف‎‏5 99 ‏DS‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    أسماء الأمكنة في تدمر و باديتها؛ معجمٌ تاريخي جغرافي، نوشته تاریخ‌نگار و جغرافی‌دان معاصر، احمد مثقال قشعم، فرهنگ‌نامه‌ای الفبایی است که شهر قدیمی تَدْمُر (پالمیرا) و بیابان آن را از نظر تاریخ و جغرافیا می‌شناساند و موقعیت‌ها و مکان‌های گوناگونش را شرح می‌دهد.

    هدف و روش

    • احمد مثقال قشعم، با اشاره به مشکل فقدان اطلاعات کافی درباره مناطق واقع در صحرای تدمر امروزی، افزوده است:
    • من دریافتم که اندیشوری نکوشیده که تحقیقی درباره اسامی مناطق قدیمی این شهر انجام دهد و علتش را نمی‌دانم و هر پژوهشگری که تاریخ تدمر را نوشته، فقط به دوران شکوفایی آن قبل از اسلام پرداخته و از سایر مباحث چشم پوشیده است.
    • پژوهشگری که در منابع به تحقیق بپردازد اسامی بسیاری از امکنه (کوه‌ها، درّه‌ها چشمه‌ها و...) را می‌یابد که در کتب قدیمی و اشعار و تاریخ وجود دارد و در دوران جدید، خیلی از این مناطق در معجم‌های جغرافیایی و در آثار گوناگون، مشخصات و حدودش معین شده، ولی در یک کتاب مستقلّ نیامده است.
    • هدف من گردآوری همه مطالب مربوط به موضوع «اسامی مکان‌های تدمر» در یک اثر جداگانه است و من نهایت سعی خودم را انجام دادم، ولی ادعا ندارم که به موفقیت کامل رسیدم[۱].
    • یکی از امتیازات این کتاب، استفاده بجا و فراوان از نقشه‌های جغرافیایی است. احمد مثقال قشعم، تأکید کرده است: باید این مُصوّرات (نقشه‌ها) برای پژوهشگران ترسیم شود تا موقعیت و مشخصات بادیه و منطقه تدمر و مکان‌های آن برایش روشن گردد[۲].

    ساختار و محتوا

    • نویسنده، نخست به توضیح دقیق و تعریف بادیه (صحراء) و اقسام آن و جایگاه تدمر در آن پرداخته است[۳]. برخی دیگر از مباحث مهمّ کتاب حاضر عبارت است از: عمران و آبادانی در منطقه تدمر و ماورای آن، ریشه‌های اولیه ساکنان و جامعه در استان تدمر، معرفی 35 جایگاه از 111 موقعیت بیابان تدمر و فرهنگ الفبایی امکنه تدمر.

    نمونه مباحث

    • «الأبيض»: نام کوهی در بادیه شام است و چون رنگ خاکش، مایل به سفیدی است به این اسم نامیده شده است[۴].
    • «تَدْمُر» (با فتحه، بعد سکون و آنگاه ضمه): شهری قدیمی و مشهور از بیابان شام که تا حلب، 5 روز فاصله دارد[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه نویسنده، ص5-6
    2. ر.ک: همان، ص12
    3. ر.ک: همان، ص6-11
    4. ر.ک: متن کتاب، ص104
    5. ر.ک: همان، ص143

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها