۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '،ن' به '، ن'
جز (جایگزینی متن - '،ح' به '، ح') |
جز (جایگزینی متن - '،ن' به '، ن') |
||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
2-امام اساس: | 2-امام اساس: | ||
از جانشين هريك از پيامبران به اساس دوره،صامت و وصى تعبير آورده مى‌شود. | از جانشين هريك از پيامبران به اساس دوره،صامت و وصى تعبير آورده مى‌شود. | ||
علوم تأويل شريعت و اسرار بواطن به خلايق پيش اوست و امامان بعدى از نسل اويند.اساس ممكن است مستقر يا مستودع باشد.امام مستقر امامى است كه امامت در فرزندان او ادامه مى‌يابد و امام مستودع امامى است كه همه صفات و خصوصيات امام را داراست ولى سلسله امامت بعد از او در فرزندانش ادامه نمى‌يابد و به برادرش مى‌رسد.براساس نظر اسماعيليان فقط امامت مستقر در همه دوره‌ها وجود داشته | علوم تأويل شريعت و اسرار بواطن به خلايق پيش اوست و امامان بعدى از نسل اويند.اساس ممكن است مستقر يا مستودع باشد.امام مستقر امامى است كه امامت در فرزندان او ادامه مى‌يابد و امام مستودع امامى است كه همه صفات و خصوصيات امام را داراست ولى سلسله امامت بعد از او در فرزندانش ادامه نمى‌يابد و به برادرش مى‌رسد.براساس نظر اسماعيليان فقط امامت مستقر در همه دوره‌ها وجود داشته است، نه مستودع.امام مستقر مى‌تواند در هر دو دوره بهتر و كشف عهده‌دار امامت باشد. | ||
3-امام متمّ | 3-امام متمّ | ||
هفتمين امام در هر دوره را گويند كه وظيفه او نسخ شريعت قبلى و بيان كننده باطن شريعت است و اين امام متمّ فقط محمد بن اسماعيل كه در دوره ششم كه دور آخر امامت است مى‌باشد كه شريعت قبلى را نسخ مى‌كند ولى شريعت جديد نمى‌آورد بلكه باطن همه شرايع سابق را بيان و در اختيار مؤمنان اسماعيلى قرار مى‌دهد. | هفتمين امام در هر دوره را گويند كه وظيفه او نسخ شريعت قبلى و بيان كننده باطن شريعت است و اين امام متمّ فقط محمد بن اسماعيل كه در دوره ششم كه دور آخر امامت است مى‌باشد كه شريعت قبلى را نسخ مى‌كند ولى شريعت جديد نمى‌آورد بلكه باطن همه شرايع سابق را بيان و در اختيار مؤمنان اسماعيلى قرار مى‌دهد. | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
امامى است كه از ديده پيروانش پنهان است، از نظر اسماعيليان با هجرت محمد بن اسماعيل از مدينه دوران ستر امامت آغاز و با استقرار خلافت فاطمى به پايان رسيده است و از آنجا كه لفظ دور مطرح شد و در كتاب كرارا خواهد آمد مورد بررسى قرار مى‌دهيم. | امامى است كه از ديده پيروانش پنهان است، از نظر اسماعيليان با هجرت محمد بن اسماعيل از مدينه دوران ستر امامت آغاز و با استقرار خلافت فاطمى به پايان رسيده است و از آنجا كه لفظ دور مطرح شد و در كتاب كرارا خواهد آمد مورد بررسى قرار مى‌دهيم. | ||
اسماعيليان قديم معتقد بودند كه تاريخ بشر در هفت دوره هريك با طول زمان معينى به پايان مى‌رسد هر دوره با پيامبرى كه آورنده وحى و شريعتى دارد آغاز مى‌شود. | اسماعيليان قديم معتقد بودند كه تاريخ بشر در هفت دوره هريك با طول زمان معينى به پايان مى‌رسد هر دوره با پيامبرى كه آورنده وحى و شريعتى دارد آغاز مى‌شود. | ||
براساس اين نظريه در شش دوره تاريخ اوليه بشر شش ناطق ظهور كرده است كه اينان همان پيامبران اولو العزم، حضرت آدم(ع) | براساس اين نظريه در شش دوره تاريخ اوليه بشر شش ناطق ظهور كرده است كه اينان همان پيامبران اولو العزم، حضرت آدم(ع)، نوح(ع)، ابراهيم(ع) موسى (ع)، عيسى (ع)و حضرت محمد(ص)هستند.امامان متمّم اين 6 دوره عبارتند از هنيد، هود، تارخ ادّ، حزيمه و جناب ابوطالب و براى هريك از اين 6 باطن نخستين يك وصى روحانى كه اساس وصايت و يا امام مستقر هست كه عبارتند از شيث، سام، اسماعيل، هارون، ايوشح،شمعون و حضرت على (ع).هابيل براى دوره اوّل و اسحاق براى دوره سوم عهده‌دار نقش اساس(امام مستودع)بوده‌اند.مبدأ دوره ششم از نظر اسماعيليان با رسالت حضرت محمد(ص)آغاز مى‌شود. | ||
در اين دوره نيز دو گروه امامان مستقر و مستودع به انجام وظيفه پرداخته‌اند، امامان مستقر كه هفت نفرند عبارتند از:امام حسين (ع)، امام على بن الحسن (ع)، امام محمد بن على (ع)، امام جعفر بن محمّد(ع)، اسماعيل بن جعفر و محمد بن اسماعيل براساس اختلاف انظار ميان برخى از انشعابات اسماعيلى گاه [[امام على (ع)]]سر سلسله امامان هفت‌گانه ياد مى‌شود و در نتيجه امام حسن (ع) مستودع خواهد بود و گاه [[امام على (ع)]] اساس دوره شناخته مى‌شود و آنگاه سلسله امامان مستقر از امام حسن (ع) | در اين دوره نيز دو گروه امامان مستقر و مستودع به انجام وظيفه پرداخته‌اند، امامان مستقر كه هفت نفرند عبارتند از:امام حسين (ع)، امام على بن الحسن (ع)، امام محمد بن على (ع)، امام جعفر بن محمّد(ع)، اسماعيل بن جعفر و محمد بن اسماعيل براساس اختلاف انظار ميان برخى از انشعابات اسماعيلى گاه [[امام على (ع)]]سر سلسله امامان هفت‌گانه ياد مى‌شود و در نتيجه امام حسن (ع) مستودع خواهد بود و گاه [[امام على (ع)]] اساس دوره شناخته مى‌شود و آنگاه سلسله امامان مستقر از امام حسن (ع) | ||
آغاز مى‌گردد و آنچه مسلم است در اين دوره(پيامبرى حضرت محمد(ص))، محمد بن اسماعيل امام هفتم دوره، امام متمّم، اساس،صامت وصى و ناطق دوره بعدى (دور هفتم كه دور معادى آخر ناميده مى‌شود)است كه مقاله «رسالة تحفة المرتاد و غصة الاضداد» به‌طور كامل شرح اين ادوار پرداخته است. | آغاز مى‌گردد و آنچه مسلم است در اين دوره(پيامبرى حضرت محمد(ص))، محمد بن اسماعيل امام هفتم دوره، امام متمّم، اساس،صامت وصى و ناطق دوره بعدى (دور هفتم كه دور معادى آخر ناميده مى‌شود)است كه مقاله «رسالة تحفة المرتاد و غصة الاضداد» به‌طور كامل شرح اين ادوار پرداخته است. | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
ركّع و سجود در آيه'''بيتى للطائفين و العاكفين و الرّكّع و السّجود''' | ركّع و سجود در آيه'''بيتى للطائفين و العاكفين و الرّكّع و السّجود''' | ||
4-تأويل آيات به امامان (ع) | 4-تأويل آيات به امامان (ع) | ||
العالمين عليها توبه60/-زبور، | العالمين عليها توبه60/-زبور، حجّ، نمل، عاكفين، آيات محكمات و مساجد در سوره انبياء105/ | ||
حجّ27/ | حجّ27/، نحل68/، بقرة125/، آل عمران7/، توبه18/ و جنّ18/ | ||
بعضى از آيات به‌طور خالص به هريك از ائمه تأويل شده است آيه'''التين و الزيتون'''و'''الشفع و الوتر'''به | بعضى از آيات به‌طور خالص به هريك از ائمه تأويل شده است آيه'''التين و الزيتون'''و'''الشفع و الوتر'''به | ||
امام حسن (ع)و امام حسين (ع)و در آيه'''الّذين يؤمنون بالغيب و يقيمون الصلوة'''(بقرة3/) مراد از صلوةامام حسين (ع)و امامان از ذريه او هستند.عنبا و قضبا،زيتونا و نخلا و حدائق غلبا و فاكهة و ابّا در | امام حسن (ع)و امام حسين (ع)و در آيه'''الّذين يؤمنون بالغيب و يقيمون الصلوة'''(بقرة3/) مراد از صلوةامام حسين (ع)و امامان از ذريه او هستند.عنبا و قضبا،زيتونا و نخلا و حدائق غلبا و فاكهة و ابّا در | ||
| خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
1)تأويل لفظ جلاله اللّه | 1)تأويل لفظ جلاله اللّه | ||
كلمه اللّه چهار حرف دارد و انسان مركب از چهار طبع(صفرا، سودا، خون، بلغم)است.و چهار حرف اللّه با سه گشادگى كه ميان حرفهاست(ا-ل-ل-ه)هفت است كه پايدارى مردم به هفت اعضاى رئيسه است كه اندروست. | كلمه اللّه چهار حرف دارد و انسان مركب از چهار طبع(صفرا، سودا، خون، بلغم)است.و چهار حرف اللّه با سه گشادگى كه ميان حرفهاست(ا-ل-ل-ه)هفت است كه پايدارى مردم به هفت اعضاى رئيسه است كه اندروست. | ||
در انسان سه نفس است:نامى، | در انسان سه نفس است:نامى، حسى، ناطقى، كلمه اللّه نيز از سه حرف است، الف، ل، هاء | ||
2)بسم اللّه الرّحمن الرّحيم | 2)بسم اللّه الرّحمن الرّحيم | ||
بسم اللّه هفت حرف است دليل بر هفت امام و پس از آن الرحمن الرحيم دوازده حرف است | بسم اللّه هفت حرف است دليل بر هفت امام و پس از آن الرحمن الرحيم دوازده حرف است | ||
| خط ۱۳۶: | خط ۱۳۶: | ||
چهار كلمه شهادت،دليل است بر چهار اصل، لا دليل است براساس، اله دليل است بر ناطق، الاّ دليل است بر ثانى (نفس كل)و اللّه دليل است بر عقل كل كه او نهايت همه مخلوقات است از لطيف و كثيف لا اله الاّ الله دوازده حرف دارد،در آسمانها دوازده برج است،در زمين دوازده جزيره است و دوازده ملائكه داراى بال وجود دارد. | چهار كلمه شهادت،دليل است بر چهار اصل، لا دليل است براساس، اله دليل است بر ناطق، الاّ دليل است بر ثانى (نفس كل)و اللّه دليل است بر عقل كل كه او نهايت همه مخلوقات است از لطيف و كثيف لا اله الاّ الله دوازده حرف دارد،در آسمانها دوازده برج است،در زمين دوازده جزيره است و دوازده ملائكه داراى بال وجود دارد. | ||
4)تأويل كلمه امر خداوند(كن) | 4)تأويل كلمه امر خداوند(كن) | ||
خداى تعالى امر خويش را به دو حرف بسته و اين دو حرف گواهى مى‌دهد كه همه آفريدگار جفتند.كاف و نون كه اوّل پديد آيد، مثل است بر دو اصل لطيف( | خداى تعالى امر خويش را به دو حرف بسته و اين دو حرف گواهى مى‌دهد كه همه آفريدگار جفتند.كاف و نون كه اوّل پديد آيد، مثل است بر دو اصل لطيف(عقل، نفس)و لام و ميم كز ميان ايشان پديد آيدش است بر دو اصل كثيف(ناطق، اساس). | ||
از نظر اسماعيليه از كلمه امر (كن)بارى تعالى عقل كل با عقل اول كه از آن به قلم نيز تعبير شده است.اوّل ما خلق اللّه العقل و اول ما خلق اللّه من خلقه بالقلم.پس از آفرينش عقل اوّل يا نفس كل، از كلمه امر، توسط عقل وجود يافت از آن به ثانى، تالى، | از نظر اسماعيليه از كلمه امر (كن)بارى تعالى عقل كل با عقل اول كه از آن به قلم نيز تعبير شده است.اوّل ما خلق اللّه العقل و اول ما خلق اللّه من خلقه بالقلم.پس از آفرينش عقل اوّل يا نفس كل، از كلمه امر، توسط عقل وجود يافت از آن به ثانى، تالى، معلول، نفس،قدر و لوح نيز تعبير شده است. | ||
اسماعيليان از عقل كل و نفس كل به عنوان اصلين ياد مى‌كنند كه همه موجودات روحانى و جسمانى به واسطهآنها وجود يافته‌اند بعد از اين مرتبه دو اصل روحانى، سه فرع روحانى جدّ،فتح و خيال كه همان اسرافيل، ميكائيل و جبرئيل هستند به شمار مى‌آيند.جدّ،قوّت امر را از نفس كل مى‌پذيرد و به فتح مى‌رساند و فتح آن را به خيال مى‌رساند. | اسماعيليان از عقل كل و نفس كل به عنوان اصلين ياد مى‌كنند كه همه موجودات روحانى و جسمانى به واسطهآنها وجود يافته‌اند بعد از اين مرتبه دو اصل روحانى، سه فرع روحانى جدّ،فتح و خيال كه همان اسرافيل، ميكائيل و جبرئيل هستند به شمار مى‌آيند.جدّ،قوّت امر را از نفس كل مى‌پذيرد و به فتح مى‌رساند و فتح آن را به خيال مى‌رساند.عقل، نفس،جدّ،فتح و خيال حدود عالم روحانى به حساب مى‌آيند. | ||
يكى ديگر از اصول محورى در عقايد باطنيه، تطبيق عوالم انسانى و جسمانى بر عوالم روحانى است. | يكى ديگر از اصول محورى در عقايد باطنيه، تطبيق عوالم انسانى و جسمانى بر عوالم روحانى است. | ||
حدود عالم جسمانى (انسانى)ناطق، اساس، امام، باب و حجت كه تطبيق شده به حدود عالم روحانى | حدود عالم جسمانى (انسانى)ناطق، اساس، امام، باب و حجت كه تطبيق شده به حدود عالم روحانى عقل، نفس،جدّ،فتح، خيال حدود عالم جسمانى (غير انسانى)آسمان،زمين، معدن، نبات، حيوان كه تطبيق شده به حدود عالم روحانى عقل، نفس،جدّ،فتح، خيال.آنچه كه در بالا آمد كه اسماعيليه وجود موجودات با كلمه كن كه اراده و مشيّت الهى انعكاس يافته به وجود آمده است كه آنها قائل به ابداع هستند برخلاف فلاسفه كه وجود موجودات را از طريق فيض مى‌دانند. | ||
با پايان شاخص‌هاى انديشه اسماعيليان مقاله اوّل مسائل فى الحائق و جواباتها كه مشتمل بر 179 سؤال در 13 بخش جداگانه آمده بخش اعظم سؤالات حول تأويل، امامت و ابداع است مقاله دوم رسالة الايضاح و التبيين حول بحث دور كه هفت دور و خصوصيّات آن در بحث امامت آمد از دوره كشف و ستر و تطبيق اينها بر هفت مرحله در خلقت انسان و اين دو عالم دليل بر قدرت الهى است.مقاله سوم تحفة المرتاد و غصّة الاضداد حول بحث ادوار است كهگانه منظور پيامبران اولو العزم و براى هركدام از اينها 6 امام متمّ و 6 اساس،صامت و امام مستقر و دوره ششم كه دوره‌حضرت محمد(ص)است نيز دو گروه امامان مستقر و مستودع به انجام وظيفه پرداخته‌اند تفصيلات خواهد آمد و يكى هم بحث از آنها ذكر شد. | با پايان شاخص‌هاى انديشه اسماعيليان مقاله اوّل مسائل فى الحائق و جواباتها كه مشتمل بر 179 سؤال در 13 بخش جداگانه آمده بخش اعظم سؤالات حول تأويل، امامت و ابداع است مقاله دوم رسالة الايضاح و التبيين حول بحث دور كه هفت دور و خصوصيّات آن در بحث امامت آمد از دوره كشف و ستر و تطبيق اينها بر هفت مرحله در خلقت انسان و اين دو عالم دليل بر قدرت الهى است.مقاله سوم تحفة المرتاد و غصّة الاضداد حول بحث ادوار است كهگانه منظور پيامبران اولو العزم و براى هركدام از اينها 6 امام متمّ و 6 اساس،صامت و امام مستقر و دوره ششم كه دوره‌حضرت محمد(ص)است نيز دو گروه امامان مستقر و مستودع به انجام وظيفه پرداخته‌اند تفصيلات خواهد آمد و يكى هم بحث از آنها ذكر شد. | ||
| خط ۱۵۳: | خط ۱۵۳: | ||
1-تاريخ انديشه‌هاى كلامى در | 1-تاريخ انديشه‌هاى كلامى در اسلام، نويسنده عبدالرحمن بدوى، ترجمه حسين صابرى، بنياد پژوهشهاى آستان قدس رضوى،چاپ اول 1374 | ||
2-مجموعه مقالات اسماعيليه، مركز مطالعات و تحقيقات اديان و مذاهب،چاپ اول،1381 | 2-مجموعه مقالات اسماعيليه، مركز مطالعات و تحقيقات اديان و مذاهب،چاپ اول،1381 | ||
3-كتاب‌شناسى اسماعيليه، مهدى انصارى، انتشارات فروزان روز،چاپ اول،1383 | 3-كتاب‌شناسى اسماعيليه، مهدى انصارى، انتشارات فروزان روز،چاپ اول،1383 | ||
4-دايرة المعارف بزرگ اسلامى،ج 81؟؟؟،9، مركز دايرة المعارف بزرگ اسلامى،چاپ اول،1372 | 4-دايرة المعارف بزرگ اسلامى،ج 81؟؟؟،9، مركز دايرة المعارف بزرگ اسلامى،چاپ اول،1372 | ||
5-تاريخ و عقايد اسماعيليه، ترجمه فريدون | 5-تاريخ و عقايد اسماعيليه، ترجمه فريدون بدره‌اى، نشر فروزان روز، تهران،چاپ اول،1378 | ||