۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' اين ' به ' این '
جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
مشتمل بر سه جزء است. جزء اول در فضل کتابت كه از برترى قلم و فضايل نویسندگى در آن ياد شده است. آن چه در | مشتمل بر سه جزء است. جزء اول در فضل کتابت كه از برترى قلم و فضايل نویسندگى در آن ياد شده است. آن چه در این جزء آمده، به ویژه مطالب مربوط به سابقه کتابت كه از برترى قلم و فضايل نویسندگى در آن ياد شده است. جزء دوم به لوازم کتابت اختصاص يافته است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
از آنجا كه در دربار عباسى دبيرى اعتبار و اهميت يافت، به همت خود كاتبان و اديبان، نوعى فرهنگ خاص برای تربيت كاتبان و تعليم اصول نویسندگى پديد آمد و رواج گرفت. [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] با تألیف ادب الكاتب از پيشگامان تكوین | از آنجا كه در دربار عباسى دبيرى اعتبار و اهميت يافت، به همت خود كاتبان و اديبان، نوعى فرهنگ خاص برای تربيت كاتبان و تعليم اصول نویسندگى پديد آمد و رواج گرفت. [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] با تألیف ادب الكاتب از پيشگامان تكوین این فرهنگ است. با این اثر صولى، كه آن را ادب الكاتب نيز خوانده‌اند، با همه اختصار در مقايسه با اثر ابن قيبه، از جهاتى حايز مزايايى به نظر مى‌رسد. مؤلف در آغاز کتاب كه نثر آن اديبانه و منشيانه است، مدعى شده است كه آن را جامع هر آنچه به ظرافت اشاره مى‌كند كه آن چه بسا همه جوانب موضوع را دربرنگيرد. سپس در اشاره‌اى نه چندان روشن به [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]]، مى‌گوید كه برخى مؤلفان در این باب، هرچند راه درستى پيموده‌اند، نظر ژرف و فراگير نداشته‌اند و او كوشيده است در حد امكان، با رعايت جانب اختصار، همه نكات مربوط به موضوع را ذكر كند. | ||
آنچه در | آنچه در این جزء اول آمده به ویژه مطالب مربوط به سابقه کتاب در زبان عربى و روايت‌هايى كه در این باب در دست است، حايز كمال اهميت است. همچنين، در آن، به دشوارى‌هاى موجود در قرائت و نگارش خط عربى اشاره رفته است. | ||
جزء دوم برای تحقيق در فرهنگ نویسندگى در عهد مؤلف مطالبى جالب دارد. مثلاًدر آن، از شيوه استنساخ و دقت‌هايى كه در | جزء دوم برای تحقيق در فرهنگ نویسندگى در عهد مؤلف مطالبى جالب دارد. مثلاًدر آن، از شيوه استنساخ و دقت‌هايى كه در این كار به كار مى‌برده‌اند، يا شده است، در جزء سوم به مسائل مالى ديوان و انواع ماليات‌ها پرداخته شده است. بخش‌هاى پایانى کتاب نيز به حروف و واژه‌هاى تصحيف پذير اختصاص يافته است. برخى آگاهى‌هاى تاريخى کتاب، مانند بازگرداندن زبان ديوان از فارسی به عربى، نيز در خور توجه است. | ||
منبع اصلى کتاب اخبار پراكنده‌اى است كه مؤلف از راویان شينده است. صولى، در بيشتر موارد، سلسله اسناد خود را ذكر مى‌كند، و از ميان آثار مكتوب، به البيان و التبيين [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] اشاره كرده است. | منبع اصلى کتاب اخبار پراكنده‌اى است كه مؤلف از راویان شينده است. صولى، در بيشتر موارد، سلسله اسناد خود را ذكر مى‌كند، و از ميان آثار مكتوب، به البيان و التبيين [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] اشاره كرده است. | ||