ویکی‌نور

أحسن الحديث في أحكام الوصايا و المواريث: تفاوت میان نسخه‌ها

مقاله بحث

أحسن الحديث في أحكام الوصايا و المواريث (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۲۸

۳۵۲ بایت اضافه‌شده ،  ۱۴ فوریه
جز
جایگزینی متن - '= ' به '='
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
جز (جایگزینی متن - '= ' به '=')
 
(۴۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR00707J1.jpg|بندانگشتی|احسن الحدیث فی احکام الوصایا و المواریث]]
| تصویر =NUR00707J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =احسن الحدیث فی احکام الوصایا و المواریث
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|احسن الحدیث فی احکام الوصایا و المواریث
[[کاشف‌الغطاء، احمد]] (نویسنده)
|-
| زبان =عربی
|نام های دیگر کتاب
| کد کنگره =
|data-type='otherBookNames'|
| موضوع =
|-
| ناشر =
|پدیدآورندگان
مؤسسه کاشف الغطاء العامة
|data-type='authors'|[[کاشف‌الغطاء، احمد]] (نويسنده)
| مکان نشر =نجف اشرف - عراق
|-
| سال نشر =1341 ق
|زبان  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00707AUTOMATIONCODE
|data-type='language'|عربی
| چاپ =1
|-
| تعداد جلد =1
|کد کنگره  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00707
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|
| کتابخوان همراه نور =00707
|-
| کد پدیدآور =
|موضوع  
| پس از =
|data-type='subject'|
| پیش از =
|-
}}
|ناشر  
'''أحسن الحدیث فی أحکام الوصایا و المواریث''' اثر آیت‌الله [[شيخ احمد بن على الكاشف الغطاء|شیخ احمد بن على الکاشف الغطاء]]، درباره دو فرع فقهى مهم (ارث و وصایا) تدوین و با قلم شیوا و روان نگارش یافته است.
|data-type='publisher'|مؤسسه کاشف الغطاء العامة
==انگیزه تألیف==
|-
طبق آنچه که در مقدمه کتاب آمده است، مؤلف، کتاب را در جواب مخاطبى که درباره ارث، سؤال داشته، نگاشته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?viewType=html ر.ک: مقدمه، ص1]</ref>.
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|نجف اشرف - عراق
|-
|سال نشر
|data-type='publishYear'| 1341 هـ.ق
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE707AUTOMATIONCODE
|}
</div>


==ساختار==
روش کتاب، استدلالى است و در آن از منابع عقلى و نقلى بهره گرفته شده که در قالب یک مقدمه<ref>ر.ک: همان، ص1</ref>، پنج مقصد، و چندین مسئله و یک افزوده (خاتمه) تدوین شده است.


== معرفى اجمالى ==
==گزارش محتوا==
 
در مقدمه، ضمن عنوان فایده، به مقدمات لازم برای بحث و فحص اساسى از مسئله ارث نظیر: ما ترک میت چه حق باشد و چه مال (در صورتى که مشروط نباشد) به وارث مى‌رسد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?viewType=html ر.ک: همان، ص1]</ref>، باید خمس و زکات و دیه‌هاى میت از ترکه پیش از تقسیم و واگذارى به وارثین آن پرداخت گردد و موجبات ارث و موانع سه گانه آن (بنده بودن، کفر و قتل عمد) مى‌پردازد.
 
در مقصد اول<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=14&viewType=html ر.ک: همان، ص14]</ref>، مرتبه اول از وراث نسبى (پدر، مادر و فرزندان) بررسى شده است. اگر از وارث میت فقط یک نفر از دسته اول باشد خواه پدر باشد و خواه مادر، یا یک پسر و یک دختر، همه ارث به او مى‌رسد. فرزندان مانع ارث آبا نمى‌شوند و آبا مانع ارث فرزندان نمى‌گردند.
'''أحسن الحديث في أحكام الوصايا و المواريث''' اثر آیت‌الله[[شيخ احمد بن على الكاشف الغطاء]]، درباره دو فرع فقهى مهم (ارث و وصايا) تدوين و با قلم شيوا و روان نگارش يافته است.
در ادامه به سهام شش‌گان و کسانى که این سهام به آنها تعلق مى‌گیرد و نیز مسئله بحث انگیز عول و تعصیب، پرداخته شده است.
 
مقصد دوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref> عهده‌دار تبیین میراث مرتبه دوم (پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهران و برادران) است و اینکه با وجود یکى از وراث طبقه اول، طبقه دوم از ارث محروم مى‌گردند.
== انگيزه تأليف ==
درباره اقسام کلاله و احکام هر یک؛ اقسام، احکام و اجتماع پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها در مسئله ارث، و اینکه اگر برادر و خواهر نباشند، فرزندان آنها وارث عمو یا خاله خواهند بود و نیز بررسى فروض و طبقه دوم.
 
مقصد سوم <ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=43&viewType=html ر.ک: همان، ص43]</ref>عهده‌دار تبیین فروض، شقوق و احکام میراث طبقه سوم وراث (عمو، عمه، دایى و خاله) است.
 
در صورت فرض نبود افراد طبقه اول و دوم، اگر یک عمه یا عمو یا دایى و خاله داشته باشد و بقیه نباشد همه ارث به او مى‌رسد. و اینکه اگر عموها و عمه‌ها و خاله‌ها نباشند، ارث به اولاد آنها خواهد رسید ‎و....  
طبق آنچه كه در مقدمه کتاب آمده است، مؤلف، کتاب را در جواب مخاطبى كه درباره ارث، سؤال داشته، نگاشته است.
مقصد چهارم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=58&viewType=html ر.ک: همان، ص58]</ref>، مسایل، فروض، شقوق و احکام میراث شوهر از همسر خود بررسى شده است.
 
اگر زن دایمى، بمیرد و فرزند نداشته باشد، نصف همه مال او را شوهر و بقیه را دیگر وارثان مى‌برند و اگر از آن شوهر و یا شوهر سابق خود فرزند داشته باشد، یک چهارم آن را شوهر و بقیه را دیگر وارثان مى‌برند.
== ساختار ==
اگر زن بمیرد و جز شوهر هیچ وارثى نداشته باشد، همه مال او به شوهر مى‌رسد.
 
در مقصد پنجم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=59&viewType=html ر.ک: همان، ص59]</ref>، ولا و اقسام آن بررسى شده است. در ابتداى کتاب، مؤلف این نکته را یادآور شده که اسباب و موجبات ارث سه چیز است: خویشاوندى نسبى، خویشاوندى سببى و ولا.
 
کسى که بر دیگرى یک نحوه ولایت دارد در صورت نبود خویشاوندان نسبى از او ارث مى‌برد.
روش کتاب، استدلالى است و در آن از منابع عقلى و نقلى بهره گرفته شده كه در قالب يك مقدمه، پنج مقصد، و چندين مسئله و يك افزوده (خاتمه) تدوين شده است.
 
== گزارش محتوا ==
 
 
در مقدمه، ضمن عنوان فايده، به مقدمات لازم براى بحث و فحص اساسى از مسئله ارث نظير: ما ترك ميت چه حق باشد و چه مال (در صورتى كه مشروط نباشد) به وارث مى‌رسد، بايد خمس و زكات و ديه‌هاى ميت از تركه پيش از تقسيم و واگذارى به وارثين آن پرداخت گردد و موجبات ارث و موانع سه گانه آن (بنده بودن، كفر و قتل عمد) مى‌پردازد.
 
در مقصد اول، مرتبه اول از وراث نسبى (پدر، مادر و فرزندان) بررسى شده است. اگر از وارث ميت فقط يك نفر از دسته اول باشد خواه پدر باشد و خواه مادر، يا يك پسر و يك دختر، همه ارث به او مى‌رسد. فرزندان مانع ارث آبا نمى‌شوند و آبا مانع ارث فرزندان نمى‌گردند.
 
در ادامه به سهام شش‌گان و كسانى كه اين سهام به آنها تعلق مى‌گيرد و نيز مسئله بحث انگيز عول و تعصيب، پرداخته شده است.
 
مقصد دوم عهده‌دار تبيين ميراث مرتبه دوم (پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهران و برادران) است و اينكه با وجود يكى از وراث طبقه اول، طبقه دوم از ارث محروم مى‌گردند.
 
درباره اقسام كلاله و احكام هر يك؛ اقسام، احكام و اجتماع پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها در مسئله ارث، و اينكه اگر برادر و خواهر نباشند، فرزندان آنها وارث عمو يا خاله خواهند بود و نيز بررسى فروض و طبقه دوم.
 
مقصد سوم عهده‌دار تبيين فروض، شقوق و احكام ميراث طبقه سوم وراث (عمو، عمه، دايى و خاله) است.
 
در صورت فرض نبود افراد طبقه اول و دوم، اگر يك عمه يا عمو يا دايى و خاله داشته باشد و بقيه نباشد همه ارث به او مى‌رسد. و اينكه اگر عموها و عمه‌ها و خاله‌ها نباشند، ارث به اولاد آنها خواهد رسيد و....  
 
مقصد چهارم، مسايل، فروض، شقوق و احكام ميراث شوهر از همسر خود بررسى شده است.
 
اگر زن دايمى، بميرد و فرزند نداشته باشد، نصف همه مال او را شوهر و بقيه را ديگر وارثان مى‌برند و اگر از آن شوهر و يا شوهر سابق خود فرزند داشته باشد، يك چهارم آن را شوهر و بقيه را ديگر وارثان مى‌برند.
 
اگر زن بميرد و جز شوهر هيچ وارثى نداشته باشد، همه مال او به شوهر مى‌رسد.
 
در مقصد پنجم، ولا و اقسام آن بررسى شده است. در ابتداى کتاب، مؤلف اين نكته را يادآور شده كه اسباب و موجبات ارث سه چيز است: خويشاوندى نسبى، خويشاوندى سببى و ولا.
 
كسى كه بر ديگرى يك نحوه ولايت دارد در صورت نبود خويشاوندان نسبى از او ارث مى‌برد.
 
ولا سه نوع است:
ولا سه نوع است:
#ولاء عتق؛ که به واسطه آن مولى از بنده خود که او را آزاد کرده است ارث مى‌برد به شرط آن که بنده، خویشاوند نسبى نداشته باشد.
#ولاء ضمان جریره یعنى اینکه انسان با کسى قرار مى‌گذارد که در زندگى کمک و عهده‌دار پرداخت دیه‌هایى که بر عهده او مى‌آید باشد و در عوض از او ارث ببرد.
#امامت: که به واسطه آن امام مسلمین از کسى که هیچ وارث ندارد ارث مى‌برد.
خاتمه کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=60&viewType=html ر.ک: همان، ص60]</ref> به مسایلى از ارث و وصایا اختصاص یافته است.
در ابتدا به یک سرى مسائل متفرقه ارث از قبیل: اگر کسى از دو راه با میت خویشاوندى داشته باشد از هر دو راه از او ارث مى‌برد؛ بنا بر این اگر زن و شوهر با یک‌دیگر خویشاوندى داشته باشند علاوه بر ارث زن و شوهرى، از جهت خویشاوندى نیز ارث مى‌برند. ارث دیه جنین و وارث آن، مسائل دو جنسیتى‌ها و ارث آنها.
و در پایان مسائل مختصرى درباره وصیت میت گفته شده است از قبیل اینکه وصیت به مقدار یک سوم دارایى میت صحیح است و نسبت به زاید بر آن وقتى درست است که وارثان میت آن را اجازه داده باشند. از مال میت ابتدا کفن او و بعد بدهى‌هاى او- خواه مردمی‌باشد یا مانند زکات و خمس الهى باشد برداشته مى‌شود و بعد از یک سوم باقى مانده وصیت‌هاى او انجام مى‌شود و سپس دو سوم باقى مانده به وارثان مى‌رسد و....
==پانويس ==
<references />


1. ولاء عتق؛ كه به واسطه آن مولى از بنده خود كه او را آزاد كرده است ارث مى‌برد به شرط آن كه بنده، خويشاوند نسبى نداشته باشد.
==منابع مقاله==
 
مقدمه و متن کتاب
2. ولاء ضمان جريره يعنى اينكه انسان با كسى قرار مى‌گذارد كه در زندگى كمك و عهده‌دار پرداخت ديه‌هايى كه بر عهده او مى‌آيد باشد و در عوض از او ارث ببرد.
 
3. امامت: كه به واسطه آن امام مسلمين از كسى كه هيچ وارث ندارد ارث مى‌برد.
 
خاتمه کتاب به مسايلى از ارث و وصايا اختصاص يافته است.
 
در ابتدا به يك سرى مسايل متفرقه ارث از قبيل: اگر كسى از دو راه با ميت خويشاوندى داشته باشد از هر دو راه از او ارث مى‌برد؛ بنا بر اين اگر زن و شوهر با يك‌ديگر خويشاوندى داشته باشند علاوه بر ارث زن و شوهرى، از جهت خويشاوندى نيز ارث مى‌برند. ارث ديه جنين و وارث آن، مسايل دو جنسيتى‌ها و ارث آنها.
 
و در پايان مسايل مختصرى درباره وصيت ميت گفته شده است از قبيل اينكه وصيت به مقدار يك سوم دارايى ميت صحيح است و نسبت به زايد بر آن وقتى درست است كه وارثان ميت آن را اجازه داده باشند. از مال ميت ابتدا كفن او و بعد بدهى‌هاى او- خواه مردمى باشد يا مانند زكات و خمس الهى باشد برداشته مى‌شود و بعد از يك سوم باقى مانده وصيت‌هاى او انجام مى‌شود و سپس دو سوم باقى مانده به وارثان مى‌رسد و....
 


== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/1485 مطالعه کتاب احسن الحدیث فی احکام الوصایا و المواریث در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:بهمن (1400)]]
برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/143531...712885»