۸۱٬۶۵۴
ویرایش
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '| پس از =↵| پیش از =↵}}↵↵↵'''' به '| پس از = | پیش از = }} '''') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '= ' به '=') |
||
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲: | خط ۲: | ||
| تصویر =NUR10820J1.jpg | | تصویر =NUR10820J1.jpg | ||
| عنوان =آیین حکمرانی | | عنوان =آیین حکمرانی | ||
| عنوانهای دیگر =الاحکام السلطانیه و | | عنوانهای دیگر =الاحکام السلطانیه و الولایاتا لدینیه | ||
الاحکام السلطانیه و الولایاتا لدینیه. فارسی | |||
الاحکام السلطانیه و | | پدیدآوران = | ||
| پدیدآوران = | |||
[[صابری، حسین]] (مترجم و محقق) | [[صابری، حسین]] (مترجم و محقق) | ||
[[ماوردی، علی بن محمد]] (نویسنده) | [[ماوردی، علی بن محمد]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
خط ۱۳: | خط ۱۱: | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
احکام سلطانیه | احکام سلطانیه | ||
اسلام و سیاست | اسلام و سیاست | ||
علوم سیاسی (فقه) | علوم سیاسی (فقه) | ||
فقه شافعی - قرن 5ق. | فقه شافعی - قرن 5ق. | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
شرکت انتشارات علمی و فرهنگی | شرکت انتشارات علمی و فرهنگی | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | | مکان نشر =تهران - ایران | ||
| سال نشر = 1383 ش | | سال نشر =1383 ش | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10820AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10820AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
خط ۳۷: | خط ۳۱: | ||
==انگیزه تألیف== | ==انگیزه تألیف== | ||
تقريباً هر اثر جامع فقهى فصلى كوتاه يا بلند درباه امامت دارد و فقيهى كه بخواهد تمامى حوزه فقه را مطرح كند به ناچار مىبايست به این موضوع نيز در میان ساير موضوعات توجه داشته باشد. آثار ماوردى نشان مىدهد كه او به مطالعه رفتار سياسى علاقه داشته است و مىتوان چنين فرض كرد كه دليل دست زدن به چنين كارى ترجيح خود او بوده است. | تقريباً هر اثر جامع فقهى فصلى كوتاه يا بلند درباه امامت دارد و فقيهى كه بخواهد تمامى حوزه فقه را مطرح كند به ناچار مىبايست به این موضوع نيز در میان ساير موضوعات توجه داشته باشد. آثار ماوردى نشان مىدهد كه او به مطالعه رفتار سياسى علاقه داشته است و مىتوان چنين فرض كرد كه دليل دست زدن به چنين كارى ترجيح خود او بوده است. | ||
خط ۴۴: | خط ۳۶: | ||
ابویعلى محمد بن حسین الفراء (م458ق) نيز احكام السلطانيه نوشته است، كه در موارد بسيارى شباهت به کتاب ماوردى دارد بهطورى كه گاه جملات او عيناً جملات ماوردى است. اما در عين حال نوشته ماوردى با اثر فرا تفاوتهایى دارد كه از آن جمله است: | ابویعلى محمد بن حسین الفراء (م458ق) نيز احكام السلطانيه نوشته است، كه در موارد بسيارى شباهت به کتاب ماوردى دارد بهطورى كه گاه جملات او عيناً جملات ماوردى است. اما در عين حال نوشته ماوردى با اثر فرا تفاوتهایى دارد كه از آن جمله است: | ||
#ماوردى در کتاب خویش روش فقه مقايسهاى را در پيش گرفته و همراه با ذكر ديدگاههاى مذاهب مختلف در مسائلى كه به آنها مىپردازد نظريه فقه شافعى را نيز مطرح مىكند و غالباً ً همان نظر را برمىگزيند و به دفاع و استدلال به سود آن دست مىيازد. این در حالى است كه ابویعلى فراء در کتاب خود تنها مذهب ابن حنبل را مطرح مىكند. | #ماوردى در کتاب خویش روش فقه مقايسهاى را در پيش گرفته و همراه با ذكر ديدگاههاى مذاهب مختلف در مسائلى كه به آنها مىپردازد نظريه فقه شافعى را نيز مطرح مىكند و غالباً ً همان نظر را برمىگزيند و به دفاع و استدلال به سود آن دست مىيازد. این در حالى است كه ابویعلى فراء در کتاب خود تنها مذهب ابن حنبل را مطرح مىكند. | ||
#ویژگى ديگر کتاب ماوردى استناد فراوان مؤلف به آيات، احاديث نبوى و اخبار روايت شده از صحابه و تابعان و حتى گفتار برخى خلفا و فرمانروايان در اثبات مدعاى خویش است در حالیکه ابویعلى فراء در کتاب خود كمتر به آيات و روايات و اقوال و آثار پرداخته است. | #ویژگى ديگر کتاب ماوردى استناد فراوان مؤلف به آيات، احاديث نبوى و اخبار روايت شده از صحابه و تابعان و حتى گفتار برخى خلفا و فرمانروايان در اثبات مدعاى خویش است در حالیکه ابویعلى فراء در کتاب خود كمتر به آيات و روايات و اقوال و آثار پرداخته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب مشتمل بر يادداشتى به قلم مترجم، مقدمهاى به قلم مؤلف و بيست باب مشتمل بر | کتاب مشتمل بر يادداشتى به قلم مترجم، مقدمهاى به قلم مؤلف و بيست باب مشتمل بر فصلهایى است. ماوردى در مقدمه به طبقهبندى بيستگانه از مباحث حكومتى فقه تصريح كرده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
خط ۵۵: | خط ۴۶: | ||
ماوردى در الاحكام السلطانيه با شيوههاى فقهى و در چهارچوب فقه شافعى و با عصاى منابع فقه (قرآن، سنت، عقل، اجماع و قياس) به تحليل و تبيين مسائل سياسى پرداخته است. در عين حال مصلحت عمومى، عرف، رویه ادارى و عملى و شرايط زمان و مقتضيات آن برای وى اهمیت داشته است چرا كه ماوردى از یکسو در صدد نظريهپردازى و تأسيس نظام حقوقى خلافت و زمامدارى است و از سوى ديگر، واقعگرا و واقعبين مىباشد. برخلاف برخى از محققان كه الاحكام السلطانيه را آرمانى محض و تئورىپردازى بهدور از واقعيتها مىدانند، ماوردى در مقدمه خلافت را تمهيدى برای مصالح امت و تدبير امور كه برنامههاى عملى فرمانروايى مىباشند، معرفى كرده است. | ماوردى در الاحكام السلطانيه با شيوههاى فقهى و در چهارچوب فقه شافعى و با عصاى منابع فقه (قرآن، سنت، عقل، اجماع و قياس) به تحليل و تبيين مسائل سياسى پرداخته است. در عين حال مصلحت عمومى، عرف، رویه ادارى و عملى و شرايط زمان و مقتضيات آن برای وى اهمیت داشته است چرا كه ماوردى از یکسو در صدد نظريهپردازى و تأسيس نظام حقوقى خلافت و زمامدارى است و از سوى ديگر، واقعگرا و واقعبين مىباشد. برخلاف برخى از محققان كه الاحكام السلطانيه را آرمانى محض و تئورىپردازى بهدور از واقعيتها مىدانند، ماوردى در مقدمه خلافت را تمهيدى برای مصالح امت و تدبير امور كه برنامههاى عملى فرمانروايى مىباشند، معرفى كرده است. | ||
عمده آراى ماوردى در الاحكام السلطانيه وجوب رهبرى، شرايط انتخابكنندگان، شرايط انتخابشوندگان، روشهاى انعقاد زمامدارى، بيعت و ديگر مسائل حقوق اساسى و حقوق عمومى است. فقيهان ديگرى بودهاند كه به سياست روى آوردهاند ولى چون از آگاهىهاى غير فقه سياسى، تهى بودهاند، ناكام و ناموفق ماندهاند. بنابراین چهار عنصر فلسفه سياست، فقه سياسى، اخلاق سياسى و علم سياست (مديريت و چگونگى تمشيت امور) از ماوردى شخصيتى كامل و موفق ساخته است. | عمده آراى ماوردى در الاحكام السلطانيه وجوب رهبرى، شرايط انتخابكنندگان، شرايط انتخابشوندگان، روشهاى انعقاد زمامدارى، بيعت و ديگر مسائل حقوق اساسى و حقوق عمومى است. فقيهان ديگرى بودهاند كه به سياست روى آوردهاند ولى چون از آگاهىهاى غير فقه سياسى، تهى بودهاند، ناكام و ناموفق ماندهاند. بنابراین چهار عنصر فلسفه سياست، فقه سياسى، اخلاق سياسى و علم سياست (مديريت و چگونگى تمشيت امور) از ماوردى شخصيتى كامل و موفق ساخته است. | ||
خط ۶۱: | خط ۵۱: | ||
خلاصه ابواب بيستگانه کتاب به ترتيب به شرح ذيل است: | خلاصه ابواب بيستگانه کتاب به ترتيب به شرح ذيل است: | ||
#عقد امامت: | #عقد امامت: | ||
#:امامت برای جانشينى پيامبر در پاسدارى از دين و سياستورزى دنيايى وضع شده است. وجوب آن شرعى است. انتخاب خليفه به دو صورت است: 1. توسط اهل اختيار (خبرگان انتخاب كننده خليفه)، 2. ولايت-عهدى. اختياركنندگان و هم اختيارشونده بايد داراى شرايط خاصى باشند. دو شرط برجسته از شرايط خليفه عدالت و نسب قريشى داشتن است. | #:امامت برای جانشينى پيامبر در پاسدارى از دين و سياستورزى دنيايى وضع شده است. وجوب آن شرعى است. انتخاب خليفه به دو صورت است: 1. توسط اهل اختيار (خبرگان انتخاب كننده خليفه)، 2. ولايت-عهدى. اختياركنندگان و هم اختيارشونده بايد داراى شرايط خاصى باشند. دو شرط برجسته از شرايط خليفه عدالت و نسب قريشى داشتن است. | ||
خط ۱۰۹: | خط ۹۸: | ||
==وضعيت کتاب== | ==وضعيت کتاب== | ||
متن عربى کتاب؛ يعنى «الاحكام السلطانيه» توسط محمد بدرالدين النعسانى الحلبى تصحيح و منتشر (1327ق1909/م) شده است. | متن عربى کتاب؛ يعنى «الاحكام السلطانيه» توسط محمد بدرالدين النعسانى الحلبى تصحيح و منتشر (1327ق1909/م) شده است. | ||
خط ۱۲۲: | خط ۱۰۹: | ||
#اجاق فقيهى، بهرام، معرفى کتاب «الاحكام السلطانيه»، حكومت اسلامى، بهار 1376،ش 3. | #اجاق فقيهى، بهرام، معرفى کتاب «الاحكام السلطانيه»، حكومت اسلامى، بهار 1376،ش 3. | ||
#يادداشت مترجم. | #يادداشت مترجم. | ||
{{فقه سیاسی}} | {{فقه سیاسی}} | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |