آینه دانشوران: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'سيد ' به 'سيد‌‎'
جز (جایگزینی متن - 'براي' به 'برای')
جز (جایگزینی متن - 'سيد ' به 'سيد‌‎')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''آيينه‌ى دانشوران''' اثر سيد عليرضا ريحان يزدى، دايرةالمعارف گونه‌اى است به زبان فارسى، حاوى بيوگرافى علماى يزد و معاصران نویسنده در قم و تاريخ تاسيس حوزه.
'''آيينه‌ى دانشوران''' اثر سيد‌‎عليرضا ريحان يزدى، دايرةالمعارف گونه‌اى است به زبان فارسى، حاوى بيوگرافى علماى يزد و معاصران نویسنده در قم و تاريخ تاسيس حوزه.


انگيزه نویسنده از نگارش اين اثر، ارائه شرح حالى مختصر از مدرسين و محصلين حوزه علميه بوده تا بدين وسيله نام و ياد ايشان ثبت گرديده و از آفت به فراموشى سپرده‌شدن مصون بماند. مؤلف همچنين به جهت نقصى كه در آثار نگاشته شده توسط تاريخ‌نگاران مى‌ديده، دست به كار نگارش اين اثر شده است. وى اين نقص را طفره رفتن مورخان از نقل حقايق تاريخى‌اى مى‌داند كه به نفع و صلاح آنان نبوده است.
انگيزه نویسنده از نگارش اين اثر، ارائه شرح حالى مختصر از مدرسين و محصلين حوزه علميه بوده تا بدين وسيله نام و ياد ايشان ثبت گرديده و از آفت به فراموشى سپرده‌شدن مصون بماند. مؤلف همچنين به جهت نقصى كه در آثار نگاشته شده توسط تاريخ‌نگاران مى‌ديده، دست به كار نگارش اين اثر شده است. وى اين نقص را طفره رفتن مورخان از نقل حقايق تاريخى‌اى مى‌داند كه به نفع و صلاح آنان نبوده است.
خط ۴۵: خط ۴۵:
چهره اول كتاب با شرح حال موسس حوزه قم، آيت‌الله [[حائری یزدی، عبدالکریم|شيخ عبدالكريم حائرى]] يزدى آغاز شده است. در اين فصل، درباره اقدامات خيريه ايشان در قم، اصول تعليم و تعلم محصلين قديم در دوران معاصر، تعطيلات مدارس علميه، ممرّ معاش طلاب، مباشرين شهريه طلاب، معرفى اساتيد فقه و اصول معروف قم و توصيف جلسات درس ايشان، معرفى اساتيد و مجالس تدريس تفسير و معقول در حوزه قم مطالبى نوشته شده است.
چهره اول كتاب با شرح حال موسس حوزه قم، آيت‌الله [[حائری یزدی، عبدالکریم|شيخ عبدالكريم حائرى]] يزدى آغاز شده است. در اين فصل، درباره اقدامات خيريه ايشان در قم، اصول تعليم و تعلم محصلين قديم در دوران معاصر، تعطيلات مدارس علميه، ممرّ معاش طلاب، مباشرين شهريه طلاب، معرفى اساتيد فقه و اصول معروف قم و توصيف جلسات درس ايشان، معرفى اساتيد و مجالس تدريس تفسير و معقول در حوزه قم مطالبى نوشته شده است.


از جمله عالمانى كه در چهره دوم به بيان شرح حال آن‌ها پرداخته شده، مى‌توان از آقا مير سيد على مدرس بزرگ، آقا سيد يحيى، شيخ فضل‌الله نورى، مير سيد محمد اصفهانى فشاركى و... نام برد.
از جمله عالمانى كه در چهره دوم به بيان شرح حال آن‌ها پرداخته شده، مى‌توان از آقا مير سيد‌‎على مدرس بزرگ، آقا سيد‌‎يحيى، شيخ فضل‌الله نورى، مير سيد‌‎محمد اصفهانى فشاركى و... نام برد.


در چهره سوم، به بيان شرح حال دانشمندانى كه پيش از ورود موسس حوزه علميه قم، از ساير شهرها به شهر قم وارد شده و يا زادگاه ايشان همين شهر بوده، پرداخته شده و از شخصيت‌هايى چون حاج ميرزا جواد ملكى تبريزى، شيخ ابوالقاسم قمى، ميرزا محمد فيض قمى، آقا محمد كبير، سيد فخرالدين قمى و سيد على شبّر سخن به ميان آمده است.
در چهره سوم، به بيان شرح حال دانشمندانى كه پيش از ورود موسس حوزه علميه قم، از ساير شهرها به شهر قم وارد شده و يا زادگاه ايشان همين شهر بوده، پرداخته شده و از شخصيت‌هايى چون حاج ميرزا جواد ملكى تبريزى، شيخ ابوالقاسم قمى، ميرزا محمد فيض قمى، آقا محمد كبير، سيد‌‎فخرالدين قمى و سيد‌‎على شبّر سخن به ميان آمده است.


چهره چهارم به يادكرد عالمان و اساتيدى چون سيد صدرالدين محمدعلى الموسوى، سيد محمدتقى خوانسارى، سيد محمد حجت تبريزى، [[موسوی خوانساری، احمد|سيد احمد خوانسارى]]، شيخ محمدعلى عراقى (اراكى)، سيد شهاب‌الدين مرعشى نجفى، سيد ابوالحسن قزوینى، ميرزا محمدعلى شاه آبادى، سيد روح‌الله خمينى، سيد محمدرضا گلپايگانى، سيد احمد زنجانى و... اختصاص يافته است.
چهره چهارم به يادكرد عالمان و اساتيدى چون سيد‌‎صدرالدين محمدعلى الموسوى، سيد‌‎محمدتقى خوانسارى، سيد‌‎محمد حجت تبريزى، [[موسوی خوانساری، احمد|سيد‌‎احمد خوانسارى]]، شيخ محمدعلى عراقى (اراكى)، سيد‌‎شهاب‌الدين مرعشى نجفى، سيد‌‎ابوالحسن قزوینى، ميرزا محمدعلى شاه آبادى، سيد‌‎روح‌الله خمينى، سيد‌‎محمدرضا گلپايگانى، سيد‌‎احمد زنجانى و... اختصاص يافته است.


چهره پنجم به يادكرد برخى از دانشجویان (طلاب) و نيز برخى ديگر از اساتيد و دانشمندان حوزه علميه قم اختصاص يافته و از كسانى چون سيد على‌رضا مدرسى، آقا على گلپايگانى صفا، شيخ محمد صدوقى، شيخ غلام‌رضا يزدى، آقا سيد حسين بدلاء، آقا سيد رضا بهاء الدينى و... ياد شده است.
چهره پنجم به يادكرد برخى از دانشجویان (طلاب) و نيز برخى ديگر از اساتيد و دانشمندان حوزه علميه قم اختصاص يافته و از كسانى چون سيد‌‎على‌رضا مدرسى، آقا على گلپايگانى صفا، شيخ محمد صدوقى، شيخ غلام‌رضا يزدى، آقا سيد‌‎حسين بدلاء، آقا سيد‌‎رضا بهاء الدينى و... ياد شده است.


چهره پنجم داراى چهار تذييل است كه در تذييل نخست، مؤلف به بيان شرح حال خود مى‌پردازد و طى آن، خلاصه‌اى از كتاب «شيعه در هند» را كه خود نگاشته، ارائه مى‌كند. همچنين در اين تذييل، مقدمه‌هايى كه مؤلف بر سه كتاب خویش؛ يعنى: «درس انشاء يا علم بيان»، «ترجمه فارسى كتاب بلوهر» و «بازرگانى محمد»، نگاشته، درج گرديده است.
چهره پنجم داراى چهار تذييل است كه در تذييل نخست، مؤلف به بيان شرح حال خود مى‌پردازد و طى آن، خلاصه‌اى از كتاب «شيعه در هند» را كه خود نگاشته، ارائه مى‌كند. همچنين در اين تذييل، مقدمه‌هايى كه مؤلف بر سه كتاب خویش؛ يعنى: «درس انشاء يا علم بيان»، «ترجمه فارسى كتاب بلوهر» و «بازرگانى محمد»، نگاشته، درج گرديده است.
خط ۵۷: خط ۵۷:
در تذييل شماره دو، به بيان شرح حال مرحوم [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] پرداخته شده و از توجه ویژه ايشان به نشر تعاليم اسلامى در مغرب زمين سخن به ميان آمده است.
در تذييل شماره دو، به بيان شرح حال مرحوم [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] پرداخته شده و از توجه ویژه ايشان به نشر تعاليم اسلامى در مغرب زمين سخن به ميان آمده است.


در تذييل شماره سه، مؤلف به جريان سفر خود از قم به تهران در 23 دى ماه1314ش اشاره كرده و از عالمانى چون [[موسوی خوانساری، احمد|سيد احمد خوانسارى]]، ميرزا خليل كمره‌اى، شيخ اسماعيل چاپلقى، سيد حسين رسولى محلاتى، سيد محمود طالقانى و...ياد مى‌كند.
در تذييل شماره سه، مؤلف به جريان سفر خود از قم به تهران در 23 دى ماه1314ش اشاره كرده و از عالمانى چون [[موسوی خوانساری، احمد|سيد‌‎احمد خوانسارى]]، ميرزا خليل كمره‌اى، شيخ اسماعيل چاپلقى، سيد‌‎حسين رسولى محلاتى، سيد‌‎محمود طالقانى و...ياد مى‌كند.


نویسنده در تذييل شماره چهار، ابتدا درباره يزد و اطراف آن سخن گفته و سپس به معرفى كتاب «تذكره ميكده»، نوشته ميرزا محمدعلى وامق كه حاوى شرح حال و آثار بيش از پنجاه شاعر معاصر كه در يزد می‌زيسته‌اند، مى‌باشد، پرداخته و يادداشت‌هايى را كه خود ضمن مطالعه اين كتاب نوشته درج كرده است. اين تذكره در آن زمان هنوز به چاپ نرسيده بود، بنابراین نقل مندرجات آن به محققان تاريخ و ادب شهر يزد كمك موثرى بوده است. مؤلف قريب به شصت زندگى‌نامه را از تذكره ميكده و احوال پنجاه و پنج سراينده قديم يزد را از بخش دانشمندان جامع مفيدى، كه پس از سال‌ها به همت [[افشار، ایرج|ايرج افشار]] تصحيح و منتشر شد و در زمان نگارش آيينه دانشوران كمتر شناخته بود، نقل كرده است.
نویسنده در تذييل شماره چهار، ابتدا درباره يزد و اطراف آن سخن گفته و سپس به معرفى كتاب «تذكره ميكده»، نوشته ميرزا محمدعلى وامق كه حاوى شرح حال و آثار بيش از پنجاه شاعر معاصر كه در يزد می‌زيسته‌اند، مى‌باشد، پرداخته و يادداشت‌هايى را كه خود ضمن مطالعه اين كتاب نوشته درج كرده است. اين تذكره در آن زمان هنوز به چاپ نرسيده بود، بنابراین نقل مندرجات آن به محققان تاريخ و ادب شهر يزد كمك موثرى بوده است. مؤلف قريب به شصت زندگى‌نامه را از تذكره ميكده و احوال پنجاه و پنج سراينده قديم يزد را از بخش دانشمندان جامع مفيدى، كه پس از سال‌ها به همت [[افشار، ایرج|ايرج افشار]] تصحيح و منتشر شد و در زمان نگارش آيينه دانشوران كمتر شناخته بود، نقل كرده است.
خط ۷۹: خط ۷۹:
2- سايت راسخون،1388/9/8.
2- سايت راسخون،1388/9/8.


3- آل داود، سيد على، فرهنگ آثار ايرانى- اسلامى، ج1، ص110.
3- آل داود، سيد‌‎على، فرهنگ آثار ايرانى- اسلامى، ج1، ص110.


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش