آمدی، حسن بن بشر: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۴۰

نام	آمدی، حسن بن بشر
نام‎های دیگر	ابوالقاسم حسن بن بشر بن يحيي الآمدي
نام پدر	بشر
متولد
محل تولد	بصره
رحلت	371ق
اساتید	علی بن سلیمان اخفش ابواسحاق زجاج ابوبکر بن درید
برخی آثار	المؤتلف والمختلف (آمدی)
کد مؤلف	AUTHORCODE12842AUTHORCODE

ابوالقاسم حسن بن بشر آمدی (متوفی 371ق)، مکنی به ابوالقاسم، ادیب منتقد، نحوی، شاعر، کاتب و قاضی بصره. «المؤتلف والمختلف»، از جمله آثار اوست.

ولادت

اصل او از آمد، ولی تولد و وفاتش در بصره بود.

تحصیلات

گویا در همان‌ جا مقدمات علوم را فراگرفت، سپس به بغداد رفت و در آنجا نزد بزرگان و عالمانی چون: علی بن سلیمان اخفش، ابواسحاق زجاج، ابوبکر بن درید، ابوبکر بن سراج، ابراهیم بن عرفه معروف به نفطویه نحوی و دیگران، دانش آموخت و سرآمد اقران خویش گردید. آمدی شعر خوب می‌گفت و در نقد استاد و به گفته ابن ندیم «مليح التصنيف وجيد التأليف» بود و به گفته ذهبی روایت قدیم و اخبار در آخر عمرش به او در بصره منتهی شد و مقام قضاوت بصره را به‌عهده گرفت و از پیشوایان ادب بشمار می‌رفت.

یاقوت گوید: وی دارای فهمی نیکو، درایت و روایتی خوب و سریع الادراک بود. او در آغاز جوانی، در بغداد، کاتب ابوجعفر هارون بن محمد ضبی جانشین احمد بن هلال صاحب عمان در دربار مقتدربالله بود. در بصره برای ابوالحسن احمد و ابواحمد طلحة بن حسن بن مثنی و سپس برای قاضی بصره، ابوجعفر بن عبدالواحد هاشمی و برادرش ابوالحسن محمد بن عبدالواحد، کتابت کرد و در مجلس وی در محکمه حاضر می‌شد و در دستگاه اوقاف به خدمت مشغول گردید و پس از آن ملازم خانه خویش گردید تا در هفتادسالگی دیده از جهان فروبست.

آثار

آمدی دارای تألیفات و آثار بسیاری است. یاقوت و سیوطی برخی از اشعار وی را در آثار خویش آورده‌اند. از جمله آثار اوست:

كتاب الموازنة بين الطائبين أبي‌تمام والبحتري في الشعر (که مهم‌ترین اثر وی بشمار می‌رود و در 1870م، در آستانه (استانبول) به چاپ رسید و محمد ولد آن را به ترکی برگردانده و در 1311ق/1893م، منتشر کرده است. آمدی در این کتاب مضامین اشعار ابوتمام و بحتری را با هم سنجیده، بی‌آنکه به برتری یکی بر دیگری حکم کند، عظمت ادبی و هنری این دو شاعر را نشان داده است)؛
المؤتلف والمختلف (درباره اسامی و کنیه‌ها و القاب و انساب شاعران است و سیوطی در ضبط اسماء شاعران، در کتاب «شرح شواهد المغني» به این کتاب استناد کرده است)؛
معاني شعر التجري (که در واقع شرح دیوان تجری است)؛
النثر المنظوم؛
الخاص والمشترك (در معانی شعر)؛
تفضيل شعر امرئ القيس علی الجاهليين؛
تبيين غلط قدامة بن جعفر في كتاب نقد الشعر؛
كتاب فعلت وأفعلت؛
شرح الحماسة، كتاب الحماسة (گزیده‌هایی از اشعار عرب، تألیف ابوتمام طایی)؛
شدة حاجة الإنسان إلی أن يعرف نفسه؛
دیوان شعر (که یاقوت گوید: در صد برگ بوده است)؛
كتاب في أنّ الشاعرين لا يتفق خواطرهما؛
كتاب ما في عيار الشعر لابن طباطبا من الخطأ؛
كتاب الرد علی ابن عمار في ما فطأ فيه أباتمام؛
كتاب الحروف من الأصول في الأضداد^[۱]‏.

پانویس

↑ ر.ک: رفیعی علامرودشتی، علی، ص27

منابع مقاله

رفیعی علامرودشتی، علی، «شیفتگان کتاب»، میراث شهاب، زمستان 1379، شماره 22، ص‌23 تا 32، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز).

وابسته‌ها

المؤتلف والمختلف (آمدی)

الموازنة بین شعر أبی تمام و البحتری

معجم الشعراء

[1] ر.ک: رفیعی علامرودشتی، علی، ص27

[۱]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 |نام‎های دیگر
 | data-type="authorOtherNames" |ابوالقاسم حسن بن بشر بن يحيي الآمدي
 |-
 |نام پدر
-| data-type="authorfatherName" |
+| data-type="authorfatherName" |بشر
 |-
 |متولد
@@ خط ۱۶: / خط ۱۵: @@
 |-
 |محل تولد
-| data-type="authorBirthPlace" |
+| data-type="authorBirthPlace" |بصره
 |-
 |رحلت
@@ خط ۲۲: / خط ۲۱: @@
 |-
 |اساتید
-| data-type="authorTeachers" |
+| data-type="authorTeachers" |[[علی بن سلیمان اخفش]]
+[[زجاج، ابراهیم بن سری|ابواسحاق زجاج]]
+[[ابوبکر بن درید]]
 |-
 |برخی آثار
-| data-type="authorWritings" |[[المؤتلف و المختلف (آمدی)]]
+| data-type="authorWritings" |[[المؤتلف والمختلف (آمدی)]]
 |- class="articleCode"
 |کد مؤلف
@@ خط ۳۱: / خط ۳۲: @@
 |}
 </div>
+'''ابوالقاسم حسن بن بشر آمدی''' (متوفی 371ق)، مکنی به ابوالقاسم، ادیب منتقد، نحوی، شاعر، کاتب و قاضی بصره. «[[المؤتلف والمختلف (آمدی)|المؤتلف والمختلف]]»، از جمله آثار اوست.
+==ولادت==
+اصل او از آمد، ولی تولد و وفاتش در بصره بود.
+==تحصیلات ==
+گویا در همان‌ جا مقدمات علوم را فراگرفت، سپس به بغداد رفت و در آنجا نزد بزرگان و عالمانی چون: [[علی بن سلیمان اخفش]]، [[زجاج، ابراهیم بن سری|ابواسحاق زجاج]]، [[ابوبکر بن درید]]، [[ابن سراج، محمد بن سری|ابوبکر بن سراج]]، [[ابراهیم بن عرفه]] معروف به نفطویه نحوی و دیگران، دانش آموخت و سرآمد اقران خویش گردید.
+آمدی شعر خوب می‌گفت و در نقد استاد و به گفته [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]] «مليح التصنيف وجيد التأليف» بود و به گفته [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]] روایت قدیم و اخبار در آخر عمرش به او در بصره منتهی شد و مقام قضاوت بصره را به‌عهده گرفت و از پیشوایان ادب بشمار می‌رفت.
-'''حسن بن بشر آمدی''' (متوفی 371ق)، ادیب، نحوی، شاعر، کاتب و قاضی بصره. از تاریخ تولدش اطلاعی در دست نیست، اما در هفتادسالگی درگذشته است. «المؤتلف والمختلف»، از جمله آثار اوست.
+[[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت]] گوید: وی دارای فهمی نیکو، درایت و روایتی خوب و سریع الادراک بود. او در آغاز جوانی، در بغداد، کاتب ابوجعفر هارون بن محمد ضبی جانشین احمد بن هلال صاحب عمان در دربار مقتدربالله بود. در بصره برای ابوالحسن احمد و ابواحمد طلحة بن حسن بن مثنی و سپس برای قاضی بصره، ابوجعفر بن عبدالواحد هاشمی و برادرش ابوالحسن محمد بن عبدالواحد، کتابت کرد و در مجلس وی در محکمه حاضر می‌شد و در دستگاه اوقاف به خدمت مشغول گردید و پس از آن ملازم خانه خویش گردید تا در هفتادسالگی دیده از جهان فروبست.
-==زادگاه، تحصیل==
-اصل او از آمد، ولی تولد و وفاتش در بصره بود و گویا در همان‌ جا مقدمات علوم را فراگرفت، سپس به بغداد رفت و در آنجا نزد بزرگان و عالمانی چون: علی بن سلیمان اخفش، ابو اسحاق زجاج، ابوبکر بن درید، ابوبکر بن سراج، ابراهیم بن عرفه معروف به نفطویه نحوی و دیگران، دانش آموخت و سرآمد اقران خویش گردید.
-آمدی شعر خوب می‌گفت و در نقد استاد و به گفته ابن ندیم «مليح التصنيف وجيد التأليف» بود و به گفته ذهبی روایت قدیم و اخبار در آخر عمرش به او در بصره منتهی شد و مقام قضاوت بصره را به‌عهده گرفت و از پیشوایان ادب بشمار می‌رفت.
-یاقوت گوید: وی دارای فهمی نیکو، درایت و روایتی خوب و سریع الادراک بود. او در آغاز جوانی، در بغداد، کاتب ابوجعفر هارون بن محمد ضبی جانشین احمد بن هلال صاحب عمان در دربار مقتدربالله بود. در بصره برای ابوالحسن احمد و ابواحمد طلحة بن حسن بن مثنی و سپس برای قاضی بصره، ابوجعفر بن عبدالواحد هاشمی و برادرش ابوالحسن محمد بن عبدالواحد، کتابت کرد و در مجلس وی در محکمه حاضر می‌شد و در دستگاه اوقاف به خدمت مشغول گردید و پس از آن ملازم خانه خویش گردید تا در هفتادسالگی دیده از جهان فروبست.
 ==آثار==
@@ خط ۵۹: / خط ۶۰: @@
 ==پانویس==
-<references/>
+<references />
 ==منابع مقاله==
 [[:noormags:1236594|رفیعی علامرودشتی، علی، «شیفتگان کتاب»، میراث شهاب، زمستان 1379، شماره 22، ص‌23 تا 32، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]].
 ==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
+[[المؤتلف والمختلف (آمدی)]]
-[[المؤتلف و المختلف (آمدی)]]
 [[الموازنة بین شعر أبی تمام و البحتری]]
@@ خط ۷۶: / خط ۷۴: @@
 [[رده:زندگی‌نامه]]
-[[رده:مقالات جدید]]
+[[رده:آبان(1400)]]