۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
آكام المرجان في ذكر المدائن المشهورة في كل مكان (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۵:۲۵
، ۱۳ نوامبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می') |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| سال نشر = 1408 ق | | سال نشر = 1408 ق | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02202AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
از مضمون کتاب پيداست كه متن اصلى نيست، بلكه مختصرى از کتابى بزرگتر است كه انديشۀ اساسى آن توصيف شهرهاى بزرگ بوده و جزء رشته‌اى از نوشته‌هاى جغرافيايى است كه بعدها مورد علاقه فراوان مردم قرار گرفت. | از مضمون کتاب پيداست كه متن اصلى نيست، بلكه مختصرى از کتابى بزرگتر است كه انديشۀ اساسى آن توصيف شهرهاى بزرگ بوده و جزء رشته‌اى از نوشته‌هاى جغرافيايى است كه بعدها مورد علاقه فراوان مردم قرار گرفت. | ||
توصيف‌ها عموماًبسيار مختصر است و غالبا با تعيين محلّ جغرافيايى شهر؛ يعنى بيان خطهاى طول و عرض همراه است.گاهى از فتح شهرى سخن مى‌رود و اطلاعاتى كوتاه از جغرافياى طبيعى و سياسى مى‌دهد كه احيانا همچون قسمت مخصوص اندلس مفصّل مى‌شود.اطلاعات نژاد شناختى این کتاب بسيار كم است؛ ولى فصول مربوط به ترك وخزر | توصيف‌ها عموماًبسيار مختصر است و غالبا با تعيين محلّ جغرافيايى شهر؛ يعنى بيان خطهاى طول و عرض همراه است.گاهى از فتح شهرى سخن مى‌رود و اطلاعاتى كوتاه از جغرافياى طبيعى و سياسى مى‌دهد كه احيانا همچون قسمت مخصوص اندلس مفصّل مى‌شود.اطلاعات نژاد شناختى این کتاب بسيار كم است؛ ولى فصول مربوط به ترك وخزر اهمیّت خاص دارد. | ||
هرچند کتاب معجمى جغرافيايى است و قاعدتا بايد به ترتيب حروف معجم تنظيم شده باشد؛ اما مؤلف روش خاصى را كه ترتيب مطالب کتاب را درهم مى‌ريزد، در پيش گرفته است. | هرچند کتاب معجمى جغرافيايى است و قاعدتا بايد به ترتيب حروف معجم تنظيم شده باشد؛ اما مؤلف روش خاصى را كه ترتيب مطالب کتاب را درهم مى‌ريزد، در پيش گرفته است. | ||
وى ابتدا به يادكرد مراكز دينى؛ همچون مكه، مدينه و بيت‌المقدس پرداخته و سپس از بغداد سخن به | وى ابتدا به يادكرد مراكز دينى؛ همچون مكه، مدينه و بيت‌المقدس پرداخته و سپس از بغداد سخن به میان مى‌آورد و به دنبال آن از بلاد مشرق؛ همچون عراق، جزيرة العرب، فلسطين، ایران و غيره ياد مى‌كند. | ||
==ویژگى== | ==ویژگى== | ||
اين کتاب حاوى اطلاعات و معلوماتى است كه در منابع پيشين يافت نمى‌شود، از جمله این كه این کتاب اولين منبع عربى است كه هنگام معرفى «جرجان» از نهر «إيلى» سخن به | اين کتاب حاوى اطلاعات و معلوماتى است كه در منابع پيشين يافت نمى‌شود، از جمله این كه این کتاب اولين منبع عربى است كه هنگام معرفى «جرجان» از نهر «إيلى» سخن به میان مى‌آورد و تنها منبعى است كه برای خوارزم نام ديگرى؛ يعنی «جرجانية» ذكر مى‌كند. علاوه بر این مؤلف اطلاعاتى در باب خراج شهرهاى شرقى، صنايع مشهور آنها و غيره، به صورت بسيار مختصر، در اختيار خواننده قرار مى‌دهد. این اثر از چنان اهمیتى برخوردار بوده كه [[ادریسی، محمد بن محمد|ادريسى]] و [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] از آن بهره فراوان برده‌اند. | ||
==نسخه‌شناسى== | ==نسخه‌شناسى== | ||
اين کتاب از نگاشته‌هاى قرن چهارم هجرى است. بنا به گفته دكتر فهمى سعيد در «مقدمة التحقيق» این اثر، نسخه خطى آن توسط أحسن بن على بن عبيداللّه الأنسي الكوكباني در قرن دوازدهم هجرى تهيه شده و در پایان نسخه تاريخ إتمام آن ماه شعبان سال 1129ه ذكر شده است.اين کتاب با تلاش خانم آنجلاكوراتتسى برای نخستين بار منتشر شد؛ اما بسيارى از اغلاط از جمله كلمات غير منقوطه يا كلماتى كه به درستى نگاشته نشده بود، در آن باقى ماند. تنها نسخۀ خطى این کتاب در ضمن مجموعۀ معروف و اصيل | اين کتاب از نگاشته‌هاى قرن چهارم هجرى است. بنا به گفته دكتر فهمى سعيد در «مقدمة التحقيق» این اثر، نسخه خطى آن توسط أحسن بن على بن عبيداللّه الأنسي الكوكباني در قرن دوازدهم هجرى تهيه شده و در پایان نسخه تاريخ إتمام آن ماه شعبان سال 1129ه ذكر شده است.اين کتاب با تلاش خانم آنجلاكوراتتسى برای نخستين بار منتشر شد؛ اما بسيارى از اغلاط از جمله كلمات غير منقوطه يا كلماتى كه به درستى نگاشته نشده بود، در آن باقى ماند. تنها نسخۀ خطى این کتاب در ضمن مجموعۀ معروف و اصيل میلان است كه همۀ نسخه‌هاى خطى آن از جنوب جزيرة العرب به جا مانده است. | ||
نسخه حاضر توسط دكتر فهمى سعد به همراه استدراكات و تصحيح بسيارى از خطاهاى فوق‌الذكر، در قطع رقعى با جلد | نسخه حاضر توسط دكتر فهمى سعد به همراه استدراكات و تصحيح بسيارى از خطاهاى فوق‌الذكر، در قطع رقعى با جلد شومیز در 144 صفحه برای بارنخست در سال 1408ه، 1988م از سوى انتشارات «عالم الكتب» بيروت منتشر شده است. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||