آشنایی با علوم قرآنی (رکنی یزدی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '= ' به '='
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR02894J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.)
 
جز (جایگزینی متن - '= ' به '=')
 
(۷۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR02894J1.jpg|بندانگشتی|آشنایی با علوم قرآنی]]
| تصویر =NUR02894J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =آشنایی با علوم قرآنی
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|آشنایی با علوم قرآنی
[[رکنی یزدی، محمد مهدی]] (نویسنده)
|-
| زبان =فارسی
|نام های دیگر کتاب
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏8‎‏آ‎‏5
|data-type='otherBookNames'|
| موضوع =
|-
قرآن - علوم قرآنی
|پدیدآورندگان
| ناشر =
|data-type='authors'|[[رکنی یزدی، محمد مهدی]] (نويسنده)
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی
|-
| مکان نشر =تهران - ایران
|زبان  
| سال نشر =1379 ش
|data-type='language'|فارسی
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02894AUTOMATIONCODE
|-
| چاپ =1
|کد کنگره  
| شابک =964-459-441-x
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏8‎‏آ‎‏5
| تعداد جلد =1
|-
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02894
|موضوع  
| کتابخوان همراه نور =02894
|data-type='subject'|قرآن - علوم قرآنی
| کد پدیدآور =
|-
| پس از =
|ناشر  
| پیش از =
|data-type='publisher'|سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی
}}
|-
{{کاربردهای دیگر|علوم قرآنی (ابهام زدایی)}}
|مکان نشر  
{{کاربردهای دیگر|آشنایی با علوم قرآنی (ابهام زدایی)}}
|data-type='publishPlace'|تهران - ایران
'''آشنايى با علوم قرآنى''' تألیف [[محمد مهدى ركنى يزدى]] پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه کتاب برای دانشجویان دانشگاه‌ها تهيه شده مطالب آن به صورت خلاصه و گذرا بيان شده و از همین جهت نام آن آشنايى با علوم قرآن گذاشته شده است.
|-
|سال نشر
|data-type='publishYear'| 1379 هـ.ش
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|2894
|}
</div>


==ساختار ==
وى مطالب را در یک پیشگفتار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=3&viewType=html ر.ک: رکنی یزدی، محمد مهدی، ص3]</ref> و ده فصل ارائه نموده است، کتاب علاوه بر داشتن نمایه آیات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=191&viewType=html ر.ک: همان، ص191]</ref>، کسان و جایها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=200&viewType=html ر.ک: همان، ص200]</ref>، دارای فهرست موضوعی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=207&viewType=html ر.ک: همان، ص207]</ref> و کتابنامه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=216&viewType=html ر.ک: همان، ص216]</ref> است که صفحات پایانی این کتاب را تشکیل می‌دهد.


==معرفى كتاب==
==گزارش محتوا ==
در پیشگفتار کتاب به بررسی تاریخ قرآن، علوم قرآنی و نیز ضرورت شناخت قرآن پرداخته است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=3&viewType=html ر.ک: رکنی یزدی، محمد مهدی، ص3]</ref>
در فصل اول پيرامون معناى وحى و تفاوت آن با الهام سخن گفته<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=7&viewType=html ر.ک: همان، ص7]</ref>، در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث:اسباب نزول و گستردگى معنى آيات قرآن بررسى كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=27&viewType=html ر.ک: همان، ص27]</ref>. در فصل سوم دربارۀ قرائت قرآن و قاريان مشهور بحث نموده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36]</ref> آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌هارا بيان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذكر مى‌كند. مسالۀ کتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسى قرار داده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=57&viewType=html ر.ک: همان، ص57]</ref> و در این رابطه ابتدا وضعيت خط در عربستان تجزيه و تحليل شده، سپس نوشت افزارهایى را كه در آن زمان بر روى آن کتابت می‌كردند نام مى‌برد، و در ادامه كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص) را نام برده و شخصيت‌هایى كه داراى مصحف مى‌باشند معرفى و پيرامون مصحف آنها نكاتى را متذكر مى‌شود در پایان این فصل‌ سرگذشت مصحف عثمانى كه معروف به مصحف امام است بيان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=69&viewType=html ر.ک: همان، ص69]</ref>. در فصل پنجم دربارۀ متواتر بودن قرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=83&viewType=html ر.ک: همان، ص83]</ref> و در فصل ششم اسامى و اوصاف آن را توضيح مى‌دهد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=89&viewType=html ر.ک: همان، ص89]</ref>. در فصل هفتم مسالۀ ترتيب آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا این دو توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه انجام شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=95&viewType=html ر.ک: همان، ص95]</ref>. در فصل هشتم، موضوع محكم و متشابه را با استفاده از آيات قرآنى بيان مى‌كند و پس از تعريف محكم و متشابه، فايدۀ وجود آيات متشابه را ذكر نموده است. از آنجا كه قرآن نيازمند به تفسير مى‌باشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=114&viewType=html ر.ک: همان، ص114]</ref> در فصل نهم ضرورت آن مورد بحث قرار گرفته و وضعيت آن را در برخى از زمانها بررسى و بعضى از تفاسير را همراه با روش آن معرفى مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=126&viewType=html ر.ک: همان، ص 126]</ref>. در فصل آخر (فصل دهم) به مسالۀ اعجاز قرآن پرداخته و برخى از وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت، اشارات علمى، اعجاز عددى...مورد بحث قرار گرفته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=153&viewType=html ر.ک: همان، ص153]</ref>.


==ویژگى‌ها==
#مطالب کتاب به صورت روان بيان شده به گونه‌ایى كه برای عموم مردم قابل فهم مى‌باشد.
#از آنجا كه مطالب کتاب برای تدريس در دانشگاه‌ها تهيه شده، مباحث به صورت خلاصه همراه با ذكر مثال، بيان شده است.
#در این کتاب سعى شده، مباحث اتفاقى بيان و از مواردى كه مورداختلاف است همچون حادث و قديم بودن قرآن، پرهيز شود.
#برخى از واژه‌ها كه نيازمند به توضيح بيشترى مى‌باشند در پاورقى توضيحاتى دربارۀ آنها ارائه شده است.
#در پایان کتاب، كليۀ مباحث مطرح شده به صورت جزئى فهرست‌بندى شده و با عنوان فهرست موضوعى آمده است تا مراجعه كنندگان به راحتى بتوانند به موضوعات مطرح شده در کتاب دسترسى پيدا كنند.
#مطالب به صورت مرتب بيان شده و داراى سير منطقى مى‌باشند.


نام كتاب:آشنايى با علوم قرآنى
==اشكالات==
 
#در این کتاب از منابع اولیه كمتر استفاده شده است و منابع استفاده شده بيشتر از کتاب‌هاى معاصرين مى‌باشد.
مؤلف:دكتر محمد مهدى ركنى يزدى
#لازم بود پيرامون «نسخ» نيز -همانگونه كه دربارۀ محكم و متشابه بحث شده است- در فصل جداگانه‌ای بحث شود.
 
كتاب پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه كتاب
 
براى دانشجويان دانشگاهها تهيه شده مطالب آن به صورت
 
خلاصه و گذرا بيان شده و از همين جهت نام آن آشنايى با
 
علوم قرآن گذاشته شده است.وى مطالب را در ده(10)فصل
 
ارائه نموده كه در فصل اول پيرامون معناى وحى و تفاوت آن با الهام
 
سخن گفته،در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث:اسباب نزول
 
و گستردگى معنى آيات قرآن بررسى كرده است در فصل سوم دربارۀ
 
قرائت قرآن و قاريان مشهور بحث نموده آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌ها
 
را بيان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذكر مى‌كند
 
مسالۀ كتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسى قرار داده و در اين رابطه
 
ابتدا وضعيت خط در عربستان تجزيه و تحليل شده،سپس نوشت افزارهايى را
 
كه در آن زمان بر روى آن كتابت مى‌كردند نام مى‌برد،و در ادامه كاتبان
 
وحى در زمان پيامبر(ص)را نام برده و شخصيت‌هايى كه داراى مصحف مى‌باشند
 
معرفى و پيرامون مصحف آنها نكاتى را متذكر مى‌شود در پايان اين فصل‌سرگذشت مصحف عثمانى كه معروف به مصحف امام است بيان شده است
 
در فصل پنجم دربارۀ متواتر بودن قرآن و در فصل ششم اسامى
 
و اوصاف آن را توضيح مى‌دهد
 
در فصل هفتم مسالۀ ترتيب آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا اين
 
دو توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه انجام شده است
 
در فصل هشتم،موضوع محكم و متشابه را با استفاده از آيات قرآنى
 
بيان مى‌كند و پس از تعريف محكم و متشابه،فايدۀ وجود آيات
 
متشابه را ذكر نموده است
 
از آنجا كه قرآن نيازمند به تفسير مى‌باشد در فصل نهم ضرورت
 
آن مورد بحث قرار گرفته و وضعيت آن را در برخى از زمانها بررسى
 
و بعضى از تفاسير را همراه با روش آن معرفى مى‌كند
 
در فصل آخر(فصل دهم)به مسالۀ اعجاز قرآن پرداخته و برخى از
 
وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت،اشارات علمى،اعجاز
 
عددى...مورد بحث قرار گرفته است.
 
==ويژگى‌ها==
 
 
1-مطالب كتاب به صورت روان بيان شده به گونه‌ايى كه براى عموم
 
مردم قابل فهم مى‌باشد
 
2-از آنجا كه مطالب كتاب براى تدريس در دانشگاهها تهيه شده،مباحث
 
به صورت خلاصه همراه با ذكر مثال،بيان شده است
 
3-در اين كتاب سعى شده،مباحث اتفاقى بيان و از مواردى كه مورد
 
اختلاف است همچون حادث و قديم بودن قرآن،پرهيز شود
 
4-برخى از واژه‌ها كه نيازمند به توضيح بيشترى مى‌باشند در پاورقى
 
توضيحاتى دربارۀ آنها ارائه شده است.
 
5-در پايان كتاب،كليۀ مباحث مطرح شده به صورت جزئى
 
فهرست‌بندى شده و با عنوان فهرست موضوعى آمده است تا مراجعه كنندگان
 
به راحتى بتوانند به موضوعات مطرح شده در كتاب دسترسى پيدا كنند
 
6-مطالب به صورت مرتب بيان شده و داراى سير منطقى مى‌باشند
 
==اشكالات:==
 
 
1-در اين كتاب از منابع اوليه كمتر استفاده شده است و منابع
 
استفاده شده بيشتر از كتابهاى معاصرين مى‌باشد
 
2-لازم بود پيرامون«نسخ»نيز در فصل جداگانه‌ايى بحث شود
 
همانگونه كه دربارۀ محكم و متشابه بحث شده است.


==نسخه شناسى==
==نسخه شناسى==
کتاب یک جلد، متن آن فارسی و داراى 223 صفحه مى‌باشد و توسط سازمان مطالعه و تدوین كتب علوم انسانى دانشگاه‌ها (سَمْت) و بنيادپژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى سال 1379ش در پنج هزار نسخه منتشر گردیده است.


 
==پانويس ==
كتاب يك جلد،متن آن فارسى و داراى 223 صفحه مى‌باشد و مشخصات
<references />
 
آن به قرار زير است
 
1-نوع كاغذ:معمولى
 
2-جلد:شوميز
 
3-نوبت چاپ:اول
 
4-تاريخ انتشار:سال 1379
 
5-ناشر:سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانى دانشگاهها(سَمْت)و بنياد
 
پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى
 
6-تيراژ:پنج هزار نسخه
 
7-داراى گفتارى از مؤلف در مقدمه با عنوان«درآمد»
 
8-داراى فهرست:
 
الف:مطالب كتاب
 
ب:آيات استفاده شده در متن كتاب
 
ج:اسامى و اشخاص
 
د:كتابنامه
 
 
== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12821 مطالعه کتاب آشنایی با علوم قرآنی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
[[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
[[رده:علوم قرآنی]]
[[رده:علوم قرآنی]]
 
[[رده:بهمن (1400)]]